CEO Palantir: Thung lũng Silicon đã "lạc lối"

Alexander Karp, nhà đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Palantir, đã gây sốc với tuyên bố mở đầu cuốn sách mới của mình: “Thung lũng Silicon đã lạc lối”. Trong cuốn sách mang tên “The Technological Republic: Hard Power, Soft Belief, and the Future of the West” (đồng tác giả với Nicholas Zamiska, giám đốc quan hệ công ty của Palantir), Karp không chỉ phê phán nền công nghiệp công nghệ mà còn đưa ra một tuyên ngôn về tương lai của phương Tây và vai trò của công nghệ trong việc định hình thế giới.

Karp, người từ lâu tránh xa ánh đèn sân khấu, tự nhận mình là một người “tiến bộ nhưng không thức thời”, với lập trường ủng hộ phương Tây một cách kiên định. Trong cuốn sách, ông và Zamiska lập luận rằng thành công ban đầu của Thung lũng Silicon được xây dựng dựa trên mối quan hệ chặt chẽ giữa các công ty công nghệ và chính phủ Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, liên minh này đã tan vỡ khi chính phủ “nhượng lại thách thức phát triển công nghệ đột phá tiếp theo cho khu vực tư nhân,” còn Thung lũng Silicon thì chìm đắm vào những sản phẩm tiêu dùng nhỏ nhặt, thay vì tập trung vào các vấn đề lớn hơn như an ninh và phúc lợi quốc gia.

Ông Alexander Karp, Nhà đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Palantir.

Họ chỉ trích Thung lũng Silicon đã trở thành một “công xưởng” sản xuất quảng cáo, mua sắm trực tuyến, và mạng xã hội, thay vì tập trung vào những công nghệ có thể giải quyết các thách thức cấp bách của thế giới. Theo Karp và Zamiska, ngành công nghiệp phần mềm cần tái thiết lập mối quan hệ với chính phủ và chuyển hướng nỗ lực sang phát triển công nghệ và trí tuệ nhân tạo để đối mặt với những vấn đề toàn cầu.

Họ còn nhấn mạnh rằng giới tinh hoa kỹ thuật của Thung lũng Silicon có nghĩa vụ tham gia vào việc bảo vệ đất nước và thực hiện một “dự án quốc gia” – nơi mà các giá trị và bản sắc của phương Tây được bảo vệ và phát huy. Họ lên án sự dè dặt của nhiều nhà lãnh đạo doanh nghiệp khi tham gia vào các cuộc tranh luận xã hội và văn hóa quan trọng, thay vào đó chỉ tập trung vào những đột phá mang tính sân khấu.

Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với quan điểm của Karp và Zamiska. Một số nhà phê bình cho rằng “The Technological Republic” không hẳn là một cuốn sách, mà giống như một tài liệu bán hàng được đóng gói dưới dạng sách.

Gideon Lewis-Kraus từ The New Yorker nhận xét rằng cuốn sách có vẻ “lỗi thời” và không còn phù hợp trong bối cảnh chính trị hiện tại, nhất là sau chiến thắng của Donald Trump trong cuộc bầu cử 2024. Lewis-Kraus cho rằng tầm nhìn của Karp về mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau giữa Washington và Thung lũng Silicon giờ đây có vẻ “kỳ lạ”.

Dù vậy, Karp và Zamiska không hoàn toàn đơn độc trong việc kêu gọi giới doanh nghiệp tham gia vào chính trị. Elon Musk, đồng minh của Trump, đang nỗ lực cải tổ chính phủ liên bang thông qua Bộ Hiệu quả Chính phủ của mình. Điều này cho thấy, dù có ý kiến trái chiều, sự tham gia của giới công nghệ vào chính trị và các vấn đề xã hội đang trở thành một xu hướng ngày càng rõ nét.

Tóm lại, cuốn sách của Karp không chỉ là một lời chỉ trích Thung lũng Silicon, mà còn là một lời kêu gọi hành động: hãy quay trở lại với những giá trị cốt lõi, tái thiết mối quan hệ giữa công nghệ và chính phủ, và tập trung vào những công nghệ có thể giải quyết các thách thức lớn nhất của thời đại. Dù vấp phải nhiều ý kiến trái chiều, thông điệp của Karp vẫn mang tính thời sự và đáng suy ngẫm trong bối cảnh công nghệ đang ngày càng ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt của cuộc sống.