Chúng ta có lợi thế của người đi sau trong xây dựng và vận hành Trung tâm tài chính quốc tế

Các chuyên gia nhận định, chúng ta có lợi thế của người đi sau, học hỏi được kinh nghiệm từ các nước trong xây dựng và vận hành Trung tâm tài chính quốc tế. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, nếu không có cơ chế, chính sách vượt trội thì không nên triển khai, vì chắc chắn sẽ không thành công.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình báo cáo về một số vấn đề trong quá trình xây dựng các dự thảo nghị định liên quan đến Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1646/QĐ-TTg ngày 1/8/2025 thành lập Ban Chỉ đạo về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam và Ban Chỉ đạo đã ban hành kế hoạch hành động, trong đó phân công các bộ, ngành xây dựng 8 nghị định.

Cụ thể, 8 nghị định là: Nghị định quy định về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Nghị định hướng dẫn về chính sách tài chính trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Nghị định quy định về cấp phép thành lập và hoạt động ngân hàng, quản lý ngoại hối, phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố, chống tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Nghị định hướng dẫn về chính sách xuất nhập khẩu, phân phối hàng hóa và dịch vụ, sàn giao dịch, nền tảng giao dịch trong Trung tâm tài chính quốc tế; Nghị định hướng dẫn về lao động, việc làm và an sinh xã hội trong Trung tâm tài chính quốc tế; Nghị định hướng dẫn về chính sách đất đai, xây dựng và môi trường trong Trung tâm tài chính quốc tế; Nghị định quy định về Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc Trung tâm tài chính quốc tế và việc áp dụng pháp luật, giải quyết tranh chấp tại Trung tâm tài chính quốc tế; Nghị định hướng dẫn về chính sách cư trú, xuất nhập cảnh trong Trung tâm tài chính quốc tế.

Sáng nay (4/11), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về các nghị định hướng dẫn Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Báo cáo tại phiên họp về một số vấn đề trong quá trình xây dựng các dự thảo nghị định liên quan đến Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 222/2025/QH15 về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Theo đó, Quốc hội trao quyền cho Chính phủ xây dựng các nghị định để vận hành các trung tâm này.

Các nước khác trên thế giới vận hành theo luật về trung tâm tài chính. Tuy nhiên, nước ta khởi đầu với những bước đi đầu tiên; nếu làm luật quy trình sẽ lâu và nếu có điều chỉnh gì cũng sẽ rất phức tạp. Do đó, Bộ Chính trị đã chỉ đạo Chính phủ báo cáo Quốc hội và được Quốc hội đồng ý cho phép Chính phủ quy định những vấn đề này như luật. Sau 5 năm, hoặc ngắn hơn, hoặc dài hơn chúng ta sẽ tổng kết, điều chỉnh và xây dựng Luật về Trung tâm tài chính quốc tế. Thủ tướng cũng nhấn mạnh phương châm là: "Chúng ta không cầu toàn; vừa đi vừa thăm dò, vừa có điều chỉnh" để làm sao tạo sự thông thoáng nhất.

Các cơ quan tham mưu đã xác định, để thực hiện Nghị quyết 222 của Quốc hội, có 8 nghị định quan trọng cần xây dựng. Trong quá trình xây dựng 8 dự thảo nghị định này, sự phân công cho các bộ thực hiện và trách nhiệm của các bộ là rất cao.

Chính phủ đã tổ chức 2 đoàn đi khảo sát tại Anh, Luxembourg, Đức, UAE. Các bộ, ngành và đặc biệt là 2 địa phương là Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã đi nhiều hơn, trong đó có tham khảo kinh nghiệm tại Singapore, Thượng Hải (Trung Quốc), Kazakhstan. Ngân hàng Nhà nước cũng đã đi nhiều nước để tham khảo các quy định ngân hàng.

Trong quá trình xây dựng các dự thảo Nghị định, các đơn vị đã họp nhiều lần, cá nhân Phó Thủ tướng Thường trực cũng đã trực tiếp nghe báo cáo 3 lần và có những điều chỉnh. Tuy nhiên, còn một số vấn đề vướng mắc cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia nước ngoài và vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì hội thảo quốc tế, các chuyên gia đã đưa ra ý kiến khuyến cáo về những vấn đề chúng ta còn đang băn khoăn. Thủ tướng đã có kết luận và các bộ đã tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng để thể hiện trong nội dung được trình tại phiên họp hôm nay.

Các chuyên gia cũng nhận định, chúng ta có lợi thế của người đi sau, học hỏi được kinh nghiệm từ các nước trong xây dựng và vận hành trung tâm tài chính quốc tế. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, nếu không có cơ chế, chính sách vượt trội thì không nên triển khai, vì chắc chắn sẽ không thành công.

"Vì vậy, tại cuộc họp này, các đồng chí cần quán triệt tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, nêu những vấn đề được cho là đột phá, vượt trội và những vấn đề còn vướng để Chính phủ quyết định. Báo cáo với Thủ tướng, trong số 8 dự thảo nghị định, đã có 4 dự thảo nghị định được lấy ý kiến Chính phủ; còn 4 dự thảo nghị định nữa chưa được lấy ý kiến Chính phủ. Tại cuộc họp này, chúng ta sẽ lấy ý kiến của Chính phủ luôn theo chỉ đạo của Thủ tướng. Sau khi tiếp thu ý kiến các thành viên Chính phủ, các đồng chí thể hiện bằng phiếu và gửi lại Văn phòng Chính phủ trước khi ban hành", Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.