Dịch COVID-19: Cơ hội và thách thức để chuyển đổi số tại Việt Nam

Dịch COVID-19 là một sự cố đặc biệt, làm ảnh hưởng to lớn đến mọi mặt của đời sống xã hội. Đây chính là cơ hội nhưng cũng là thách thức để thực hiện chuyển đổi số tại Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cũng khẳng định.

Ngày 9/9, Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia, Trung tâm An ninh mạng Viettel (Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội) cùng Tập đoàn IEC (IEC group) tổ chức “Tọa đàm cấp cao lãnh đạo công nghệ thông tin và an toàn thông tin” bằng hình thức trực tuyến.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, ông Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, đánh giá cao vai trò của Bộ Thông tin và Truyền thông, cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn thông tin đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan như Bộ Tư lệnh 86, Ban Cơ yếu Chính phủ triển khai các kế hoạch hành động rất tích cực trong lĩnh vực bảo đảm an toàn an ninh mạng.

Căn cứ vào những chia sẻ tại tọa đàm của các doanh nghiệp đang ứng dụng và triển khai các giải pháp về bảo đảm an toàn, an ninh mạng, cung cấp dịch vụ về bảo đảm an ninh mạng với các cơ quan quản lý Nhà nước, Ban Kinh tế Trung ương sẽ tiếp thu ý kiến để xây dựng báo cáo đánh giá về an toàn an ninh mạng, phục vụ cho việc xây dựng đề án năm 2022 sẽ trình Ban chấp hành Trung ương về chủ trương chính sách công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Cơ hội và thách thức

Dịch COVID-19 là một sự cố đặc biệt, làm ảnh hưởng to lớn đến mọi mặt của đời sống xã hội. Theo Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng, dịch COVID-19 đã góp phần xóa bỏ nhiều thói quen cũ, giúp tiếp nhận những thói quen mới dễ dàng hơn như thương mại điện tử, học trực tuyến, làm việc từ xa.

Trong những hoạt động này, lĩnh vực công nghệ thông tin và an toàn thông tin đang có lợi thế phát triển trong giai đoạn không tiếp xúc này. Đây chính là cơ hội nhưng cũng là thách thức để thực hiện chuyển đổi số tại Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cũng khẳng định.

Quang cảnh buổi “Tọa đàm cấp cao lãnh đạo công nghệ thông tin và an toàn thông tin”.

Trong một năm qua, Việt Nam đã thực hiện mạnh mẽ chương trình chuyển đổi số quốc gia với nhiều hoạt động cụ thể, quyết liệt từ Trung ương đến địa phương, cơ quan nhà nước đến cộng đồng doanh nghiệp.

Chuyển đổi số là chuyện tất yếu, cần phải triển khai ngay tại từng đơn vị, tổ chức và xa hơn nữa là trên quy mô quốc gia. Chuyển đổi số thành công sẽ góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số, xây dựng một Việt Nam lớn mạnh hơn.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng chuyển đổi số tại Việt Nam vẫn còn vấp phải một số rào cản.

“Rào cản lớn nhất với chuyển đổi số chính là tư duy và thói quen cũ, rào cản thứ hai là về hành lang pháp lý, rào cản thứ ba lớn thứ ba là về nhân sự và chuyên gia tham gia chuyển đổi số. Rào cản cuối cùng và cũng là quan trọng nhất là niềm tin số, khi mà chúng ta chuyển các hoạt động lên trên không gian mạng," Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nói.

Liên kết Nhà nước và doanh nghiệp trong xây dựng niềm tin số

Để tiếp tục duy trì thứ hạng cao về an ninh mạng hay tiếp tục vươn lên nhóm 20 hay 10 trong bảng xếp hạng về chỉ số an toàn, an ninh mạng, Việt Nam cần tập trung vào các giải pháp chuyển đổi số nhanh chóng và khắc phục ngay các rào cản, thách thức.

Khi dịch COVID-19 bùng phát lần thứ 4, các hoạt động bình thường nhất như trò chuyện, học tập, làm việc đều được chuyển lên không gian mạng. Do vậy, niềm tin số sẽ là động lực thúc đẩy người sử dụng tham gia các hoạt động chuyển đổi số.

Dịch COVID-19 đã góp phần xóa bỏ nhiều thói quen cũ, giúp tiếp nhận những thói quen mới dễ dàng hơn như thương mại điện tử, học trực tuyến, làm việc từ xa.

Theo ông Trần Quang Hưng, Giám đốc Trung tâm NCSC, xét ở góc độ người dùng, hiện không chỉ doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ mà các cơ quan nhà nước cũng đang cung cấp các dịch vụ công.

Trong khoảng hơn 1 năm trở lại đây, người dùng Internet tại Việt Nam cũng như trên thế giới phải đối mặt với nhiều nguy cơ tấn công mạng. Trong 4 tháng gần đây, khi đợt dịch Covid-19 thứ tư bùng phát tại Việt Nam, lừa đảo trực tuyến tăng rất mạnh. Có tháng NCSC đã xử lý hàng nghìn website liên quan đến lừa đảo, giả mạo các dịch vụ trực tuyến của ngân hàng, sàn thương mại điện tử....

Hệ sinh thái tín nhiệm mạng sẽ tạo sự liên kết giữa doanh nghiệp, giữa những công ty, tổ chức chuyên về an toàn thông tin và cơ quan nhà nước để tăng cường hợp tác, hỗ trợ, xử lý các vấn đề về an toàn an ninh mạng.

Trong quá trình chuyển đổi số, để tăng cường niềm tin số cho người sử dụng, cần phải có sự đồng hành, liên kết giữa các doanh nghiệp, tổ chức với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, giám sát an toàn thông tin cũng như các cơ quan quản lý Nhà nước, các đơn vị chuyên môn về an toàn thông tin.

Chuyên gia NCSC phân tích, có 4 “từ khóa” chính cho niềm tin số của người dùng khi sử dụng dịch vụ trực tuyến của một cơ quan, tổ chức, đó là: An toàn thông tin, Quyền riêng tư/kiểm soát dữ liệu; Giá trị, lợi ích mang lại; Tính sẵn sàng chịu trách nhiệm, cách ứng phó, giải trình trong trường hợp bị tấn công.

Để củng cố và tạo dựng niềm tin số cho người dùng Internet Việt Nam, đại diện NCSC cho rằng cần có sự liên kết, đồng hành giữa 3 bên gồm: Nhà nước - Các cơ quan nhà nước trong những lĩnh vực khác nhau; Doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin; Doanh nghiệp, đơn vị cung cấp dịch vụ trên môi trường số.

Phương Mai (T/h)