Loạt công ty lớn bị tố vi phạm bản quyền sách trong đào tạo AI

Theo Reuters, một phóng viên điều tra nổi tiếng của tờ New York Times cùng một nhóm nhà văn khác mới đây đã đệ đơn lên tòa án Mỹ với cáo buộc các công ty công nghệ Google, xAI, OpenAI vi phạm bản quyền sách trong đào tạo các mô hình trí tuệ nhân tạo.

Cụ thể, vào hôm 22/12 vừa qua, John Carreyrou, phóng viên điều tra của New York Times, người nổi tiếng với việc phanh phui vụ gian lận tại startup xét nghiệm máu Theranos ở Thung lũng Silicon, đồng thời là tác giả cuốn Bad Blood John và 5 nhà văn khác đã đệ đơn kiện lên tòa án liên bang bang California với cáo buộc các công ty xAI của Elon Musk, Anthropic, Google, OpenAI, Meta Platforms và Perplexity đã có hành vi sử dụng sách có bản quyền để huấn luyện các hệ thống trí tuệ nhân tạo khi chưa xin cấp phép.

Vụ kiện là một trong số nhiều vụ tranh chấp bản quyền do các tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả khởi xướng nhằm vào các công ty công nghệ liên quan đến việc sử dụng tác phẩm cho mục đích huấn luyện AI. Đây cũng là vụ kiện đầu tiên nêu tên xAI là bị đơn.

Khác với các vụ việc đang chờ xét xử khác, nhóm nhà văn không tìm cách liên kết thành một vụ kiện tập thể quy mô lớn, một hình thức kiện tụng mà theo họ thường có lợi cho phía bị đơn vì cho phép các công ty đàm phán một thỏa thuận duy nhất với nhiều nguyên đơn.

“Các công ty phát triển các mô hình LLM không nên dễ dàng dập tắt hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn yêu cầu bồi thường có giá trị cao chỉ với mức giá rẻ mạt,” đơn kiện nêu rõ.

Được biết, Anthropic đã đạt được thỏa thuận lớn đầu tiên trong một tranh chấp bản quyền liên quan đến huấn luyện AI vào tháng 8, khi đồng ý chi trả 1,5 tỷ USD cho một nhóm tác giả cáo buộc công ty này sao chép trái phép hàng triệu cuốn sách. Đơn kiện mới cho biết các thành viên trong vụ kiện tập thể đó sẽ chỉ nhận được “một phần rất nhỏ, chỉ 2% mức trần bồi thường theo luật định là 150.000 USD” cho mỗi tác phẩm bị xâm phạm bản quyền.

Đơn kiện hôm 22/12 do các luật sư thuộc hãng luật Freedman Normand Friedland đệ trình, trong đó có Kyle Roche, người từng được Carreyrou viết chân dung trong một bài báo của New York Times năm 2023.

Trong một phiên điều trần vào tháng 11 liên quan đến vụ kiện tập thể chống Anthropic, Thẩm phán liên bang Mỹ William Alsup đã chỉ trích một hãng luật khác do Roche đồng sáng lập vì việc tập hợp các tác giả rút khỏi thỏa thuận nhằm tìm kiếm “một thỏa thuận ngọt ngào hơn.” Roche từ chối bình luận vào ngày thứ Hai.

Tại một phiên điều trần sau đó, Carreyrou nói với thẩm phán rằng việc Anthropic “đánh cắp sách để xây dựng AI” là “tội lỗi nguyên thủy” của công ty này, và rằng thỏa thuận dàn xếp đã không đi đủ xa.