Ngân hàng Quân đội (MBB) sử dụng 1.920 tỷ đồng vốn trái phiếu sai mục đích

Theo Kết luận 276/KL- TTCP ngày 5/8/2025 của Thanh tra Chính phủ, trong quá trình phát hành trái phiếu doanh nghiệp giai đoạn 2021 – 30/6/2023, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB, HoSE: MBB) đã có nhiều sai phạm và thiếu sót trong công bố thông tin cũng như trong kế hoạch sử dụng nguồn vốn thu được.

Phát hành trái phiếu chưa đúng quy định, thiếu minh bạch thông tin

Theo Kết luận Thanh tra Chính phủ ban hành tháng 8/2025, trong quá trình phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) giai đoạn 2021 – 30/6/2023, MB đã có nhiều sai phạm và thiếu sót trong công bố thông tin (CBTT) cũng như trong kế hoạch sử dụng nguồn vốn thu được.

Cụ thể, nội dung CBTT trước các đợt phát hành TPDN của MB tại mục “Kế hoạch sử dụng tiền thu được từ đợt phát hành” không nêu rõ thời gian giải ngân nguồn vốn, chưa tuân thủ đúng mẫu quy định tại Mục IV, Phụ lục I5 theo quy định pháp luật.

Ngân hàng TMCP Quân đội.  

Về công tác quản trị, phương án phát hành TPDN của ngân hàng này cũng không nêu cụ thể loại hình cho vay (ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn), đối tượng khách hàng (tổ chức hoặc cá nhân). Điều này dẫn đến khó khăn trong việc đối chiếu và đánh giá báo cáo kết quả sử dụng nguồn tiền thu được từ phát hành trái phiếu.

Ngoài ra, MB công bố thông tin không đúng thời hạn ở một số đợt phát hành, cũng như báo cáo định kỳ 6 tháng và năm về tình hình sử dụng nguồn vốn từ trái phiếu không kịp thời, vi phạm nghĩa vụ CBTT theo quy định.

Sử dụng vốn trái phiếu sai mục đích, không tách biệt nguồn tiền

Qua kiểm tra chi tiết, Thanh tra Chính phủ phát hiện MB đã sử dụng tiền thu được từ phát hành một số mã trái phiếu không đúng mục đích nêu tại phương án phát hành và nội dung bản CBTT trước đó.

Cụ thể, MB đã sử dụng tiền từ 11 mã trái phiếu phát hành trong năm 2022 với tổng giá trị 1.920 tỷ đồng để thực hiện cho vay, thay vì đầu tư theo kế hoạch ban đầu là “bổ sung vốn cấp 2 dài hạn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng, đầu tư, tăng quy mô vốn hoạt động nhằm đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh doanh năm 2022 và các năm tiếp theo”. Việc sử dụng này được xác định là chưa đúng quy định.

Đồng thời, MB không thực hiện trách nhiệm quản lý nguồn vốn từ phát hành TPDN theo quy định. Báo cáo của ngân hàng gửi cơ quan thanh tra cho thấy toàn bộ tiền thu được từ phát hành TPDN không được theo dõi riêng, mà hòa chung vào nguồn vốn kinh doanh chung của tổ chức tín dụng. Từ đó, nguồn tiền này được ngân hàng giải ngân cho các cá nhân, tổ chức vay vốn, đan xen với các hoạt động huy động – cho vay – thu hồi nợ, khiến không thể xác định cụ thể khoản vay nào sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu.

Các báo cáo kiểm toán tình hình sử dụng vốn tại thời điểm 31/12/2022 và 30/6/2023 cũng chỉ xác định số tiền TPDN còn dư nợ, nhưng không xác định được khoản vay cụ thể có sử dụng nguồn vốn này. MB cũng báo cáo không thể phân định chính xác số liệu về từng khoản vay, từng khách hàng cụ thể do đặc thù vận hành vốn gộp của tổ chức tín dụng.

Theo Kết luận Thanh tra, trong số 5 tổ chức tín dụng được kiểm tra, có 3 đơn vị sử dụng tiền từ phát hành TPDN sai mục đích, và 5/5 đơn vị không thực hiện trách nhiệm quản lý vốn đúng quy định tại khoản 1 Điều 38 Nghị định 90/2011/NĐ-CP, khoản 2 Điều 35 Nghị định 163/2018/NĐ-CP, và khoản 2 Điều 34 Nghị định 153/2020/NĐ-CP. MB nằm trong nhóm có sai phạm cả hai nội dung sử dụng sai mục đích và không tách biệt nguồn vốn trái phiếu.

Về lãi suất phát hành, qua xem xét số liệu về lãi suất cố định TPDN (kỳ hạn 12 tháng, 36 tháng) của các tổ chức trong diện thanh tra, tại một số thời điểm đối với một số mã TPDN có chênh lệch với các mức lãi suất của NHNN đã ban hành, chênh lệch giữa các TCTD với nhau, chênh lệch giữa các thời điểm trong cùng TCTD. Việc áp dụng lãi suất cố định trong phát hành TPDN của các TCTD, trong đó có MB là chưa có căn cứ theo quy định tại điểm c khoản 6 Điều 6 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP.