Tổng kết Ngành TT&TT năm 2014: Những dấu ấn nổi bật

10:34, 18/02/2015

Cùng với cả nước, ngành Thông tin và Truyền thông (TT&TT) vừa trải qua năm 2014 với nhiều dấu ấn đáng nhớ. Kết thúc năm 2014 nhìn lại, chúng ta có thể tự hào về những thành quả vượt khó của toàn ngành TT&TT.

Cùng với cả nước, ngành Thông tin và Truyền thông (TT&TT) vừa trải qua năm 2014 với nhiều dấu ấn đáng nhớ. Năm 2014 có rất nhiều thách thức, khó khăn, trong đó có những khó khăn dồn lại từ các năm trước do hậu quả của tình trạng suy thoái kinh tế thế giới đã ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển của kinh tế trong nước. Nhưng kết thúc năm 2014 nhìn lại, chúng ta có thể tự hào về những thành quả vượt khó của toàn ngành TT&TT, từ Bộ đến cơ sở, về những đóng góp xứng đáng của ngành TT&TT vào phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của đất nước.

Năm 2014 được ghi dấu với việc xây dựng, ban hành một loạt văn bản mang tầm chiến lược đối với ngành TT&TT.

Bộ TT&TT đã chủ trì xây dựng, đề xuất và Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 1/7/2014 về đẩy mạnh ứng dụng, phát triển CNTT đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Văn bản quan trọng này đề ra những định hướng dài hạn, xuyên suốt cho sự phát triển toàn diện của CNTT nước ta từ nay đến năm 2030. Nghị quyết số 36-NQ/TW đã bổ sung, đồng thời làm rõ thêm một số quan điểm mới về ứng dụng, phát triển CNTT như: CNTT là một công cụ hữu hiệu tạo lập phương thức phát triển mới và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; là một trong những động lực quan trọng của sự phát triển kinh tế tri thức, xã hội thông tin, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong quá trình hội nhập quốc tế; góp phần đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bảo đảm phát triển nhanh, bền vững; Ứng dụng, phát triển CNTT là một yếu tố quan trọng bảo đảm thực hiện thành công ba đột phá chiến lược, cần được chú trọng, ưu tiên trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội...

Ngay sau khi Nghị quyết số 36-NQ/TW ra đời, Bộ TT&TT đã đề xuất và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 80/2014/QĐ-TTg ngày 30/12/2014 quy định thí điểm về thuê dịch vụ CNTT trong cơ quan Nhà nước (CQNN) nhằm mở rộng thị trường ứng dụng CNTT.

Nhằm đảm bảo an toàn, an ninh cho các hoạt động kinh tế-chính trị, văn hóa-xã hội đang phụ thuộc ngày càng nhiều vào môi trường mạng, Dự án Luật An toàn thông tin với nhiều cơ chế, chính sách nền tảng cho lĩnh vực rất mới mẻ và rất ”nóng” này, Bộ TT&TT đã trình, được Chính phủ thông qua, nay chuẩn bị trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, rồi trình ra Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 năm 2015.

Trong lĩnh vực báo chí, 2 công cụ quản lý quan trọng hàng đầu là Luật Báo chí và Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí cũng đang được xây dựng và hoàn thiện với nhiều nội dung đổi mới mạnh mẽ.

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son đi thăm triển lãm các thiết bị công nghiệp CNTT do VNPT sản xuất.

Cũng phải nói thêm rằng, bên cạnh các văn bản rất quan trọng nêu trên, trong năm 2014, Bộ TT&TT cũng đã xây dựng, ban hành theo thẩm quyền và đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành được nhiều cơ chế chính sách mới trong 2 Nghị định Chính phủ, 18 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 20 Thông tư và 2 Thông tư liên tịch. Nhờ vậy, ngành TT&TT đã có điều kiện đổi mới, kiện toàn hệ thống tổ chức và bộ máy, tăng cường năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, giải quyết được nhiều vấn đề thực tiễn đời sống xã hội đang đòi hỏi; triển khai nhiều giải pháp tạo động lực, khơi thông mọi nguồn lực, mọi tiềm năng phát triển, tạo ra một xung lực mới cho toàn ngành.

Thực hiện kiện toàn mạnh mẽ về tổ chức, bộ máy để đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững, chất lượng trong thời kỳ hội nhập sâu rộng.

Bên cạnh việc tổ chức thực hiện Nghị định số 132/2013/NĐ-CP ngày 16/10/2013 về chức năng nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Bộ TT&TT, Bộ TT&TT đã quyết liệt triển khai nhiệm vụ tái cơ cấu các doanh nghiệp nhà nước, tổ chức lại thị trường viễn thông. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ TT&TT đã xây dựng Đề án tái cơ cấu Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT); ngày 10/6/2014 , Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 888/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Tái cơ cấu VNPT giai đoạn 2014-2015. Với sự ủng hộ của các Bộ, ngành và sự quan tâm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 31/12/2014, Đề án đã được phê duyệt. Hiện tại, Bộ TT&TT đang chỉ đạo Tập đoàn VNPT hình thành tổ chức 3 Tổng công ty theo Đề án được duyệt, để 3 Tổng công ty có thể đi vào hoạt động ngay từ đầu quý 2 năm 2015 này.

Có thể nói rằng, trong khi tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước nói chung được Chính phủ đánh giá là triển khai chậm chạp, không đạt tiến độ và mục tiêu đã đề ra thì việc tái cơ cấu các doanh nghiệp thuộc ngành TT&TT đã được triển khai khẩn trương, thực chất, đúng kế hoạch và tiến độ theo yêu cầu của Chính phủ. Với kết quả tái cơ cấu trong năm 2014, thị trường viễn thông Việt Nam đã bước đầu hình thành thế "chân kiềng” với 3 doanh nghiệp Nhà nước trụ cột là VNPT, Viettel và Mobifone theo đúng Quy hoạch phát triển viễn thông quốc gia đến năm 2020 đã được Thủ tướng phê duyệt. Điều này sẽ giúp thị trường viễn thông phát triển bền vững hơn, cạnh tranh thực chất và lành mạnh hơn, qua đó giúp các doanh nghiệp không chỉ trụ vững, chiếm lĩnh thị trường trong nước mà còn tập dượt lực lượng vươn ra nước ngoài, hội nhập với kinh tế thế giới như Viettel đang làm rất thành công.

Điều đáng ghi nhận là trong hoàn cảnh phải thực hiện tái cơ cấu, thay đổi hệ thống tổ chức, cơ chế điều hành, các doanh nghiệp viễn thông, CNTT vẫn nỗ lực phát triển sản xuất kinh doanh, đa dạng hóa, nâng cao chất lượng, giảm giá thành sản phẩm, dịch vụ, giữ vững tốc độ phát triển cao, có đóng góp quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu, ngân sách Nhà nước, đồng thời giúp ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát và tốc độ tăng trưởng kinh tế chung của cả nước. 

Trong năm 2014, Bộ TT&TT, các Sở TT&TT, các cấp, các ngành đã thúc đẩy mạnh mẽ việc ứng dụng CNTT.

Với các cơ chế, chính sách đã được xây dựng và ban hành, sự vào cuộc quyết liệt của Bộ TT&TT nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, công nghiệp CNTT tiếp tục phát triển mạnh mẽ, khẳng định là ngành kinh tế quan trọng, đã và đang tạo ra nhiều việc làm cho xã hội, đóng góp ngày càng lớn vào tăng trưởng GDP cũng như xuất khẩu của cả nước. Trong điều kiện giảm sút vốn đầu tư nước ngoài FDI và kinh tế khó khăn nhưng nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn tiếp tục đầu tư, mở rộng sản xuất tại Việt Nam như: Samsung, LG, Panasonic, Canon, Intel... Tổng doanh thu công nghiệp CNTT năm 2014 tiếp tục đạt mức cao. Các doanh nghiệp phần mềm tiếp tục giữ vững thị trường xuất khẩu, dịch vụ CNTT tiếp tục phát triển khá, đa dạng các loại hình dịch vụ. Tổng số nhân lực trong lĩnh vực công nghiệp CNTT ước đạt 350.000 người. Hệ thống đào tạo nhân lực CNTT tiếp tục được duy trì ổn định với khoảng 290 cơ sở đào tạo đại học, cao đẳng và gần 150 cơ sở đào tạo nghề về CNTT-TT.

Cùng với công nghiệp CNTT, trong năm 2014, Bộ TT&TT, các Sở TT&TT, các cấp, các ngành cũng thúc đẩy mạnh mẽ ứng dụng CNTT. CNTT tiếp tục được ứng dụng rộng rãi hơn trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần tích cực vào sự tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, làm thay đổi cơ bản cách quản lý, học tập và làm việc của con người.

Một điều đáng tự hào nữa của ngành TT&TT trong năm 2014 là trong Nghị quyết 01/NQ-CP 2014 và trong hầu hết các Nghị quyết, chương trình, đề án và kế hoạch công tác của Chính phủ, nội dung về công tác thông tin, báo chí luôn được coi trọng.

Với hành trang là những kết quả đã đạt được trên tất cả mọi lĩnh vực, những kinh nghiệm và bài học vượt khó qua 1 năm công tác của toàn ngành, chúng ta tự tin bước vào năm 2015 với quyết tâm và khí thế mới.

Trước hết, toàn ngành TT&TT cần tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 3/1/2015 của Chính phủ Về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước 2015, trong đó tập trung vào các giải pháp tháo gỡ mọi khó khăn, rào cản để tạo thuận lợi phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng.

Như vậy, nhiệm vụ xuyên suốt của ngành TT&TT trong năm 2015 tiếp tục là đẩy mạnh đổi mới và hoàn thiện thể chế quản lý Nhà nước chuyên ngành, tăng cường các cơ chế, chính sách mang tính đột phá, tạo động lực phát triển mới cho các lĩnh vực. Nhiệm vụ này đòi hỏi tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, sự đồng tâm hợp lực và sự sáng tạo của toàn ngành, từ Bộ đến cơ sở. Trong đó, nhiệm vụ trực tiếp trước mắt là tập trung sức hoàn thành theo đúng kế hoạch 3 văn bản đặc biệt quan trọng gồm Luật An toàn thông tin; Luật Báo chí mới và Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến 2025; tiếp tục hoàn thiện bộ máy quản lý Nhà nước về TT&TT từ Trung ương đến địa phương. Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện tốt, đúng tiến độ và kế hoạch đã đề ra việc tái cơ cấu các doanh nghiệp Nhà nước do Bộ TT&TT làm đại diện chủ sở hữu, thực hiện có hiệu quả chức năng quản lý đối với các doanh nghiệp trong ngành.

Bên cạnh đó, tiếp tục tăng cường công tác thực thi pháp luật, đẩy mạnh triển khai các giải pháp làm trong sạch hóa, lành mạnh hóa môi trường báo chí, xuất bản và thông tin trên Internet, ngăn chặn tin rác, thư rác... Đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các sai phạm, không có vùng cấm. Bên cạnh việc tăng cường đảm bảo an toàn, an ninh thông tin, cũng cần có các giải pháp tăng cường cung cấp đầy đủ thông tin chính thống, thông tin tốt, lành mạnh, khuyến khích báo chí tuyên truyền những nhân tố mới tích cực, những gương người tốt việc tốt, những việc làm và tấm lòng nhân ái trong xã hội, làm sao để cái tốt, cái đẹp có thể ngự trị, đẩy lùi cái xấu, cái tiêu cực trong môi trường thông tin, đặc biệt là thông tin trên Internet.

Nha Trang ( Theo Nội dung được đăng trên báo Bưu điện Việt Nam số Xuân Ất Mùi 2015)