Ngành Y tế Việt Nam: Cơ hội và thách thức trước kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Cuộc cách mạng công nghệ diễn ra mạnh mẽ, thúc đẩy các lĩnh vực bứt phá, vươn mình. Bên cạnh những cơ hội, ngành Y tế Việt Nam phải đối mặt với nhiều thử thách.

Vị thế của ngành Y tế Việt Nam

Với nhiều chính sách mở, sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước, cùng sự tiến bộ của công nghệ và những nỗ lực của đội ngũ y bác sĩ, đây là thời điểm quan trọng để ngành Y tế bứt phá, nâng tầm, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của nhân dân.

Nhìn từ yêu cầu khách quan, ngành Y tế phải đặt mục tiêu đổi mới, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, bao gồm việc nâng cao năng lực chuyên môn, hợp tác quốc tế và ứng dụng các tiến bộ y khoa hiện đại vào thực tiễn.

Việc nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ là yếu tố nền tảng để đạt được dịch vụ y tế chất lượng cao. Nhiều bệnh viện đã triển khai các khóa đào tạo, hội thảo khoa học và các buổi thực hành lâm sàng định kỳ cho y bác sĩ.

Phòng mổ chất lượng cao tại Bệnh viện Việt Đức (Ảnh: BV Việt Đức)

Bên cạnh việc đào tạo, hợp tác quốc tế cũng là một yếu tố quan trọng. Tại Việt Nam, nhiều bệnh viện lớn đã hợp tác với các tổ chức y tế và bệnh viện từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và các tổ chức quốc tế như Tổ chức Y tế thế giới (WHO) để trao đổi kiến thức, cập nhật các kỹ thuật y khoa hiện đại và học hỏi về quản lý y tế. Ví dụ, Bệnh viện K (Hà Nội) đã có các chương trình hợp tác với Bệnh viện Đại học Y Kyoto (Nhật Bản) để nghiên cứu và điều trị ung thư.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng các tiến bộ y khoa hiện đại vào thực tiễn là yếu tố then chốt để đạt chuẩn quốc tế trong dịch vụ y tế. Với sự phát triển không ngừng của khoa học và công nghệ, y học hiện đại đã có thêm nhiều công nghệ và phương pháp điều trị mới, giúp cải thiện độ chính xác và hiệu quả trong chẩn đoán và điều trị.

Cụ thể, công nghệ phẫu thuật bằng robot đã được áp dụng tại nhiều bệnh viện lớn ở Việt Nam như Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Vinmec, Bệnh viện Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh,... Công nghệ này cho phép bác sĩ thực hiện những ca phẫu thuật phức tạp với độ chính xác cao, ít xâm lấn, giúp bệnh nhân giảm thiểu đau đớn, rút ngắn thời gian hồi phục và giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Phẫu thuật robot đang dần thay thế phẫu thuật nội soi và cả phẫu thuật mở trước đây không thể hoặc khó có thể thực hiện được bằng nội soi. Trong ảnh là dàn máy móc, robot của Bệnh viện ĐKQT Vinmec Times City (Ảnh: BV ĐKQT Vinmec)

Ngoài ra, công nghệ chẩn đoán hình ảnh tiên tiến như máy MRI (cộng hưởng từ), CT scan (chụp cắt lớp vi tính) và siêu âm 3D đã giúp bác sĩ phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả hơn.

Ví dụ, tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), công nghệ MRI được sử dụng để chẩn đoán chính xác các bệnh lý về thần kinh, tim mạch, từ đó đưa ra hướng điều trị tối ưu.

Chinh phục công nghệ để vươn mình

Trong công cuộc chạy đua công nghệ, đồng thời với việc đổi mới quy trình, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, ngành Y tế Việt Nam buộc phải nâng tầm vị thế, bứt phá để hội nhập với ngành Y tế thế giới bằng công cuộc chinh phục công nghệ. Việc đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ trong y tế là một xu hướng không thể đảo ngược của thế giới hiện đại.

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và những đột phá trong y học, các quốc gia tiên tiến đã và đang đầu tư mạnh mẽ vào các lĩnh vực như dược phẩm tiên tiến, công nghệ sinh học, y tế thông minh và trí tuệ nhân tạo (AI) để cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe và tạo ra hệ thống y tế bền vững.

Bệnh viện K sử dụng robot trong phẫu thuật và xạ trị cho bệnh nhân ung thư (Ảnh: BV K)

Cụ thể, với việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong y tế, một số bệnh viện đã thử nghiệm và áp dụng AI trong phân tích dữ liệu y tế và hỗ trợ chẩn đoán bệnh. Có thể kể đến hai ca phẫu thuật thành công của ekip mổ Bệnh viên K phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản bằng robot hiện đại vào ngày 19/02 và 20/02/2024. Đây là hai bệnh nhân ung thư dạ dày và ung thư trực tràng. Bệnh nhân nữ ung thư dạ dày, ở độ tuổi 66 tuổi, được chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn 3. Chuyên gia Bệnh viện K và chuyên gia Nhật Bản đã cùng hội chẩn đưa ra phương án phẫu thuật nội soi bằng robot cắt gần toàn bộ dạ dày, nạo vét hạch.

Tại Bệnh viện Bạch Mai, AI được sử dụng để phân tích hình ảnh chụp X-quang và MRI, giúp bác sĩ phát hiện các dấu hiệu bệnh sớm và chính xác hơn. AI cũng được sử dụng trong quản lý hồ sơ bệnh nhân, dự đoán nguy cơ bệnh tái phát và hỗ trợ ra quyết định điều trị.

Việc ứng dụng AI không chỉ giúp tăng cường độ chính xác trong chẩn đoán mà còn tiết kiệm thời gian và nguồn lực, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và giảm tải cho đội ngũ y tế.

Robot Da Vinci thế hệ Si do hãng Intuitive Surgical (Hoa Kỳ) sản xuất, có kích thước chỉ 0.8cm cấu trúc hiện đại, có 4 cánh tay mô phỏng gần như hoàn hảo các động tác bàn tay con người, có khả năng xâm nhập những vị trí hẹp, sâu và khó tiếp cận, giải quyết được những hạn chế của phẫu thuật mổ hở và nội soi cổ điển (Ảnh: BV ĐKQT Vinmec).

Như vậy, để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế để đạt chuẩn quốc tế đòi hỏi một quá trình phát triển đồng bộ từ việc đào tạo liên tục cho đội ngũ y bác sĩ, mở rộng hợp tác quốc tế để cập nhật các phương pháp tiên tiến, đến ứng dụng các tiến bộ y khoa hiện đại vào thực tiễn.

Bên cạnh đó, ngành Y tế cần đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, đặc biệt là nghiên cứu về dược phẩm, công nghệ sinh học và các giải pháp y tế thông minh (telemedicine, AI trong chẩn đoán bệnh). Ứng dụng những tiến bộ này sẽ giúp Việt Nam không chỉ tự cung tự cấp, mà còn xuất khẩu các sản phẩm và dịch vụ y tế ra nước ngoài.

Trong tương lai, ngành Y tế Việt Nam cần tập trung vào các công nghệ như cá nhân hóa điều trị (precision medicine), chăm sóc sức khỏe từ xa (remote care) và các giải pháp tích hợp dữ liệu (data integration) để tạo nên một hệ sinh thái y tế thông minh và hiệu quả.

Những nỗ lực này không chỉ giúp nâng cao chất lượng điều trị mà còn xây dựng lòng tin của người dân vào hệ thống y tế, đảm bảo rằng họ luôn nhận được dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất.

Để chinh phục những thách thức này, Chính phủ Việt Nam cần có thêm những chính sách chiến lược đột phá hỗ trợ ngành Y tế, nâng cao năng lực nghiên cứu, hợp tác quốc tế và đầu tư vào các công nghệ cốt lõi. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ trong ngành Y tế, giúp Việt Nam nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.