Nhiều thủ tục bất hợp lý trong kinh doanh được kiến nghị cắt giảm

Các đề xuất của VCCI tập trung vào lĩnh vực thương mại điện tử, kinh doanh khí, xăng dầu, rượu và chương trình khuyến mại, nhằm giảm gánh nặng cho doanh nghiệp và chuyển mạnh sang cơ chế hậu kiểm.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa gửi ý kiến góp ý cho dự thảo quyết định phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2025 của Bộ Công Thương.

Về kinh doanh khí, VCCI tiếp tục đề nghị bãi bỏ Giấy chứng nhận đủ điều kiện cửa hàng bán lẻ gas LPG chai, vì hiện tại các quy định về phòng cháy chữa cháy đã được điều chỉnh bởi văn bản pháp luật chuyên ngành.

Tương tự với lĩnh vực xăng dầu, VCCI cho rằng điều kiện hợp đồng thuê từ 5 năm trở lên là không cần thiết và nên bỏ, vì việc duy trì quyền sử dụng cơ sở vật chất nên do doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm, thay vì bị ràng buộc bởi một thời hạn cố định trong hợp đồng dân sự.

Đối với lĩnh vực phân phối, bán buôn, bán lẻ rượu, VCCI cho rằng các điều kiện kinh doanh hiện nay không thực sự phản ánh bản chất của một ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo Luật Đầu tư 2020.

Đơn cử, yêu cầu về hệ thống phân phối trên từ hai tỉnh, văn bản giới thiệu của nhà cung cấp hay địa điểm kinh doanh cố định được cho là không cần thiết nhưng lại can thiệp sâu vào quyền tự chủ của doanh nghiệp. Do đó, VCCI đề nghị bỏ các giấy phép kinh doanh trong lĩnh vực rượu.

Tổ chức đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp tại Việt Nam cũng cho rằng việc yêu cầu doanh nghiệp thông báo hoặc đăng ký chương trình khuyến mại dù mang tính đơn giản nhưng tạo ra một khối lượng thủ tục lớn, trong khi mục tiêu quản lý còn chưa rõ ràng.

Ảnh minh họa

VCCI nhận định việc áp mức khống chế tỷ lệ khuyến mại cũng không phù hợp với cơ chế thị trường. Vì vậy, nên bỏ đi các thủ tục liên quan và áp dụng cơ chế hậu kiểm trong lĩnh vực phân phối, bán buôn, bán lẻ rượu.

Đối với thương mại điện tử VCCI nhận định, thương mại điện tử đã trở thành xu hướng tất yếu, với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp và cá nhân, cùng với các phương thức kiểm tra, giám sát ngày càng hoàn thiện và kiến thức của người tiêu dùng được nâng cao.

Do đó, VCCI đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu lại rủi ro của các hoạt động thương mại điện tử để cắt giảm thủ tục hành chính và chuyển sang cơ chế hậu kiểm.

Hiện nay, yêu cầu tất cả sàn thương mại điện tử, bất kể quy mô phải thực hiện thủ tục cấp phép trước khi hoạt động được VCCI đánh giá là chưa hợp lý, đặc biệt với các sàn nhỏ hoặc sàn mới thử nghiệm (start-up).

Nhiều sàn chỉ cung cấp tính năng đăng tải thông tin sản phẩm như một kênh quảng cáo, trong khi giao dịch được thực hiện qua các phương thức khác như điện thoại, nhắn tin, nên rủi ro từ mô hình này không cao.

VCCI dẫn chứng Nghị định số 147/2024, cho phép quản lý lỏng hơn với các mạng xã hội nhỏ (chỉ cần thông báo nếu lượt truy cập thấp, cấp phép khi đủ lớn).

Dù Nghị định số 85/2021 đã giảm phạm vi website có chức năng đặt hàng trực tuyến, VCCI cho rằng việc này chưa có nhiều ý nghĩa, khi 44% doanh nghiệp sở hữu website, trong đó 42% có tính năng đặt hàng trực tuyến.

Năm 2023, số lượng hồ sơ thông báo website thương mại điện tử bán hàng lên tới 105.103, nhưng chưa có đánh giá nào cho thấy việc không đăng ký gây tác động tiêu cực đến kinh tế - xã hội.

Do đó, VCCI đề xuất các sàn thương mại điện tử nhỏ hoặc chỉ cung cấp tính năng giới thiệu sản phẩm chỉ cần thông báo khi bắt đầu hoạt động, và thực hiện thủ tục cấp phép khi đạt quy mô nhất định.

VCCI cũng đề xuất bỏ hoàn toàn các thủ tục liên quan đến hoạt động khuyến mại và chuyển sang cơ chế hậu kiểm. Điều này không chỉ giúp giảm tải công việc cho cơ quan quản lý mà còn tạo điều kiện để doanh nghiệp linh hoạt triển khai chương trình tiếp thị, đáp ứng nhu cầu thị trường một cách kịp thời.

Đáng chú ý, VCCI cũng kiến nghị bãi bỏ quy định khống chế mức khuyến mại không vượt quá 50% giá trị hàng hóa, dịch vụ. Theo tổ chức này, quy định giới hạn mức giảm giá can thiệp không hợp lý vào quyền tự chủ kinh doanh. Nếu lo ngại về cạnh tranh không lành mạnh, cơ quan quản lý hoàn toàn có thể sử dụng các công cụ của pháp luật cạnh tranh để điều chỉnh thay vì áp đặt hành chính cứng nhắc.