QR Code ngày càng phổ biến rộng rãi tại Việt Nam

Nhờ vào sự phát triển của công nghệ số mà mã QR đang ngày càng phổ biến và xuất hiện ở khắp mọi nơi. Từ những giao dịch thanh toán, đăng nhập ứng dụng hay thậm chí là trên trang bìa của những tạp chí lớn, hay các mặt hàng sản phẩm luôn có mặt của những ô vuông chứa đựng mã QR. Do đó mã QR đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi số và đã được ứng dụng triệt để ở nhiều ngành, nghề, lĩnh vực khác nhau ở nước ta.

Mã QR ( QR Code ) được kỹ sư người Nhật phát minh ra vào năm 1994, QR Code ban đầu được ứng dụng trong ngành sản xuất lắp ráp ô tô, mục đích để kiểm tra xuất xứ hàng hóa mà vẫn đảm bảo tính bảo mật đồng thời tiết kiệm thời gian. Về sau, QR Code bắt đầu được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống, mà chủ yếu liên quan đến di động.

Mã QR (QR Code) là tên viết tắt của cụm từ tiếng Anh Quick Response Code - tức là mã phản hồi nhanh. Đây là một dạng mã vạch được thiết kế gồm các điểm đen và ô vuông nhỏ nằm trong ô vuông có sẵn trên nền trắng

Mã QR là tên viết tắt của cụm từ tiếng Anh Quick Response Code - tức là mã phản hồi nhanh

Thực tế, QR Code từng được dự đoán sẽ ‘chết yểu’ vào đầu thập niên 2000. Khi đó nó có rất ít tính ứng dụng trong đời sống vì cần một thiết bị quét mã vạch chuyên dụng để sử dụng. Khoảng đầu thập niên 2010 khi công nghệ theo kịp và các nhà sản xuất bắt đầu chú ý tới, QR Code dần được ứng dụng nhiều hơn với bước ngoặt là việc smartphone trang bị camera có khả năng đọc mã vạch.

Tính năng QR trên ứng dụng điện thoại cho phép người dùng sử dụng camera điện thoại quét mã QR để thực hiện nhanh một số giao dịch như chuyển khoản, thanh toán hóa đơn, mua hàng. Chỉ cần một lần quét trong vài giây là có thể thanh toán thành công tại các nhà hàng, siêu thị, cửa hàng, taxi... mà không cần mang theo ví, không lo vấn đề tiền lẻ, không cần mang theo nhiều thẻ, không lo lộ thông tin thẻ tại các điểm thanh toán.

Tại Việt Nam, ứng dụng QR Code được biết đến một cách khá rộng rãi nhờ sự chuyển dịch của dịch vụ tiền điện tử trên thuê bao di động (mobile money) do Bộ TT&TT và Ngân hàng Nhà nước xúc tiến triển khai trong những năm gần đây. 

Ứng dụng sớm nhất của QR Code đã có từ năm 2014, khi tất cả các thẻ BHYT được in mã vạch để đọc thông tin của người được bảo hiểm. Tất nhiên, chỉ cơ sở y tế có thiết bị khớp khóa xác thực (authentication token) mới đọc được mã QR này. Đây chính là lý do vì sao QR code vừa có tính bảo mật lại có thể ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực.

Phổ biến nhất chính là thanh toán không dùng tiền mặt tại các cửa hàng, nhà hàng được triển khai bởi VNPay. Phương thức này đã có mặt trên 32 ứng dụng ngân hàng, 8 ví điện tử với hơn 10.000 điểm chấp nhận thanh toán

Thời gian gần đây QR Code bắt đầu được ứng dụng phổ biến nhờ sự bùng nổ của mobile money không dùng tiền mặt, không cần quẹt thẻ hay nhập mã.

Ngoài ra, QR Code còn được ứng dụng để kích hoạt bảo hành điện tử trên các thiết bị thông minh. Nếu được triển khai rộng rãi, QR Code sẽ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí, dễ dàng thu thập thông tin khách hàng mà việc kích hoạt bảo hành cũng diễn ra nhanh chóng, chính xác, không lo hỏng rách giấy tờ hay thông tin bị ghi sai lệch. 

Hồi tháng 10 vừa qua, QR Code còn được TP.HCM sử dụng gắn ở bảng tên trên một số tuyến đường trung tâm, giúp người dân và du khách có thể tra cứu nhân vật hay sự kiện lịch sử gắn với tên đường đó. Cùng thời điểm, Hà Nội cũng gắn QR Code vào các danh lam thắng cảnh như Hoàng thành Thăng Long, đền Voi Phục, đền Quán Thánh, Cột cờ Hà Nội, chùa Một Cột để du khách tiện tra cứu.

Theo ước tính của trang web Statista, thị trường thanh toán trực tuyến từ các thiết bị thông minh bao gồm các công nghệ như QR Code, NFC... ở Việt Nam năm 2017 là 18 triệu USD, giá trị trung bình mỗi giao dịch là hơn 10 USD. Con số này sẽ tăng lên hơn 230 triệu USD vào năm 2022 với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm là hơn 67%.

Theo khảo sát trong Ngày mua sắm trực tuyến của Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM), có đến 40% người sử dụng smartphone để mua sắm. Statista cũng dự đoán số người thanh toán qua smartphone ở Việt Nam sẽ đạt mốc 5,4 triệu vào năm 2022.

Thanh Thanh ( T/h )