Sàn giao dịch TPDN riêng lẻ chính thức vận hành - Nỗ lực minh bạch thị trường, thúc đẩy thanh khoản

Ngày 19/07, hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ chính thức khai trương. Sàn giao dịch được kỳ vọng giúp thị trường trái phiếu doanh nghiệp tăng cường khả năng thanh khoản, minh bạch, công bằng.

Hơn 1.600 mã TPDN riêng lẻ lên sàn giao dịch

Theo thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế và kế thừa kinh nghiệm thực tế trong xây dựng hệ thống giao dịch cổ phiếu và trái phiếu chính phủ tại HNX, Sở đã tiếp tục nghiên cứu, xây dựng hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ.

Quá trình xây dựng hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ gồm nhiều công đoạn từ phối hợp với nhà thầu và các đơn vị liên quan xây dựng yêu cầu bài toán, xây dựng các chức năng hệ thống với 2 giai đoạn phù hợp với thực tiễn, kiểm thử hệ thống với nhiều giai đoạn, đảm bảo các tính năng hệ thống vận hành chính xác và đồng bộ.

HNX đã hoàn thành xây dựng hệ thống giai đoạn 1 và tổ chức nhiều đợt kiểm thử để đảm bảo các chức năng hệ thống được vận hành chính xác.

Từ tháng 06/2023, hệ thống đã được hoàn thành việc thử nghiệm với thành viên, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD). Kết quả kiểm thử qua cho thấy hệ thống đã vận hành ổn định, đáp ứng được yêu cầu của thành viên trong việc nhập lệnh và tra cứu thông tin, đáp ứng yêu cầu của HNX trong việc quản lý, vận hành hệ thống. Dữ liệu giao dịch đã được chuyển đầy đủ, chính xác và thông suốt sang VSD để thực hiện thanh toán. HNX cũng đã hoàn thành việc tổ chức hai đợt đào tạo cho các thành viên, chuẩn bị cho việc tham gia và sử dụng hệ thống an toàn.

HNX dự kiến có hơn 1,600 mã TPDN riêng lẻ sẽ được đưa vào giao dịch sau khi khai trương hệ thống.

Theo quy chế giao dịch, việc giao dịch TPDN riêng lẻ trên hệ thống của HNX được thực hiện thông qua thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ (công ty chứng khoán). Hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ chỉ nhận lệnh giao dịch từ thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ.

Cơ chế giao dịch trên thị trường TPDN riêng lẻ thứ cấp là giao dịch thỏa thuận. Với cơ chế này, các nhà đầu tư phải tìm hiểu thông tin đầy đủ và xác nhận trước khi mua. Cơ chế thanh toán tương tự thị trường phái sinh là thanh toán tức thời và thanh toán cuối ngày.

Về thời gian giao dịch, HNX tổ chức giao dịch trái phiếu riêng lẻ từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần, trừ các ngày nghỉ lễ. Thời gian giao dịch cụ thể gồm 2 phiên: phiên sáng (9h00-11h30), phiên chiều (13h00-14h45).

Nhà đầu tư phải mở tài khoản giao dịch tại thành viên giao dịch để thực hiện giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Nhà đầu tư mua trái phiếu là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Theo đó, thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ có trách nhiệm xác định tư cách nhà đầu tư, đảm bảo nhà đầu tư đúng đối tượng giao dịch theo quy định.

Minh bạch thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Hiện áp lực thanh toán, trả nợ của doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp là rất lớn. Gần 22.000 tỷ đồng là giá trị trái phiếu doanh nghiệp sẽ phải đáo hạn ngay trong tháng 7 này. Còn nếu tính trong quý III giá trị gốc và lãi mà các tổ chức phát hành phải thanh toán cho nhà đầu tư là gần 92.000 tỷ đồng. Còn 6 tháng cuối năm là trên 158.500 tỷ đồng.

Trong khi, lực mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn của chính các doanh nghiệp còn hạn chế. Như vậy là cần có nhiều người mua hơn, với mức giá công khai, minh bạch hơn. 

Sự chỉ đạo của Chính phủ, sự can thiệp chính sách của Ngân hàng Nhà nước nhằm giảm lãi suất tiền gửi và từng bước giảm lãi suất cho vay và tín dụng là chất xúc tác tốt cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp sớm khôi phục trở lại. Phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp lành mạnh, bền vững sẽ góp phần san sẻ bớt gánh nặng cho hệ thống ngân hàng, giảm thiểu rủi ro cho hệ thống ngân hàng.

Vì vậy, các nền kinh tế phát triển và lớn trên thế giới đều phải phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp lành mạnh, minh bạch và ổn định lâu dài.  

"Việc minh bạch thông tin là cơ sở quan trọng để khôi phục niềm tin và nguyên tắc tự chịu trách nhiệm của nhà đầu tư khi họ quyết định mua trái phiếu", ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinGroup, Tổng giám đốc FiinRatings nhìn nhận.

Bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết việc các trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được đưa vào giao dịch tập trung sẽ góp phần tăng tính minh bạch, hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư trong giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, góp phần thúc đẩy tính thanh khoản cho thị trường TPDN, đồng thời tạo điều kiện cho thị trường sơ cấp TPDNRL phát triển bền vững hơn. 

Doanh nghiệp đưa trái phiếu lên đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ đăng ký giao dịch và các thông tin công bố. Doanh nghiệp phải giải thích cho nhà đầu tư các thông tin liên quan đến phương án phát hành, các rủi ro pháp lý, rủi ro đầu tư, rủi ro sử dụng vốn, quyền, lợi ích, trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư.

Về trách nhiệm của nhà đầu tư trái phiếu, người mua phải có trách nhiệm tìm hiểu thông tin, rủi ro của trái phiếu người bán có trách nhiệm cung cấp cho người mua toàn bộ thông tin và báo cáo về trái phiếu theo quy định. Đồng thời, với cơ chế giao dịch là giao dịch thỏa thuận, các nhà đầu tư phải tìm hiểu thông tin đầy đủ và xác nhận trước khi mua. Về cơ chế xác nhận thông tin trước khi giao dịch, các Phụ lục đính kèm tại Nghị định 65/2022/NĐ-CP được ban hành để hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện việc xác nhận này.

Sau khi hệ thống giao dịch Sau khi hệ thống giao dịch TPDNRL chính thức đi vào hoạt động, cơ sở dữ liệu đầy đủ về toàn bộ các giao dịch được hình thành. Theo đó, các cơ quan quản lý có thông tin đầy đủ và cái nhìn tổng thể hơn về TPDN riêng lẻ từ khâu phát hành trên thị trường sơ cấp đến giao dịch trên thị trường thứ cấp. Đồng thời, chuyên trang thông tin trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục đóng vai trò phục vụ nhu cầu thông tin cho các nhà đầu tư, giúp nhà đầu tư tiếp cận thông tin đầy đủ hơn đối với TPDN riêng lẻ và có thêm kênh tham khảo mức giá trái phiếu, góp phần bảo vệ lợi ích cho nhà đầu tư tốt hơn.

Theo thuongtruong.com.vn

https://thuongtruong.com.vn/news/san-giao-dich-tpdn-rieng-le-chinh-thuc-van-hanh-no-luc-minh-bach-thi-truong-thuc-day-thanh-khoan-106324.html