TPHCM xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp có hàm lượng công nghệ cao
Sự cộng hưởng của các địa phương sau sáp nhập cho phép TPHCM mới xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp dựa trên lợi thế sẵn có và hướng đến các ngành có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn.
Doanh nghiệp (DN) Thành phố kỳ vọng lớn vào một tầm nhìn phát triển mới trong nhiệm kỳ 2025-2030, nhất là trong bối cảnh TPHCM sau sáp nhập đã mở rộng không gian phát triển với rất nhiều dư địa và cơ hội mới. Các DN kỳ vọng vào những chính sách hỗ trợ và kiến tạo thực chất từ Chính quyền nhằm mang lại hiệu quả cao cho DN.
TPHCM xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp có hàm lượng công nghệ cao. Ảnh: VGP/LA
Hướng đến các ngành có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn
Bà Lê Nguyễn Duy Oanh, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển công nghiệp hỗ trợ TPHCM cho rằng, TPHCM hợp nhất với Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu ( trước đây) đều là những vùng đất năng động, có ngành công nghiệp phát triển. Sự cộng hưởng của các địa phương sau sáp nhập cho phép TPHCM xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp dựa trên lợi thế sẵn có và hướng đến các ngành có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn.
"Để nền kinh tế mạnh thì phải có hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ mạnh, tăng sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Hiện nay lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ ở Việt Nam nói chung, TPHCM nói riêng tuy có tiềm năng nhưng còn phân tán, thiếu liên kết, còn phụ thuộc nhiều vào linh kiện và thiết bị nhập khẩu", bà Oanh chia sẻ.
Theo bà Oanh, trong nhiệm kỳ tới, Thành phố phải phát triển công nghiệp thế mạnh của mình với những " cánh chim đầu đàn", thì công nghiệp phụ trợ mới có cơ hội phát triển kéo theo được. Đồng thời, việc ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ, sẽ giúp các công ty sản xuất công nghiêp, công nghiệp hỗ trợ có thêm năng lực mới, cạnh tranh tốt hơn.
Bà Oanh kỳ vọng, nhiệm kỳ mới 2025-2030, với những cơ chế đặc thù, TPHCM sẽ có những giải pháp đột phá như có Nghị quyết riêng cho công nghiệp hỗ trợ, có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của Thành phố sau hợp nhất, hình thành các quỹ phát triển công nghiệp hỗ trợ, xây dựng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp với chính sách hấp dẫn để di dời các nhà máy ra khỏi khu dân cư, để chuyển quỹ đất này sang phát triển các lĩnh vực khác.
Trong dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đề ra nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong phát triển lĩnh vực công nghiệp đó là tái cấu trúc các ngành công nghiệp chủ lực. Đầu tư phát triển một số ngành công nghiệp chiến lược, nhất là công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp xây dựng hiện đại, vật liệu mới, công nghệ sinh học… Nghiên cứu phát triển các ngành, lĩnh vực tiềm năng như: Trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử, rô - bốt, không gian vũ trụ, hyrogen xanh, công nghệ gen, sinh học và dược phẩm cao cấp... thân thiện với môi trường.
Bà Lê Nguyễn Duy Oanh, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển công nghiệp hỗ trợ TPHCM. Ảnh: VGP/LA
Phân loại DN theo nhóm chiến lược để có chính sách hỗ trợ phù hợp
Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TPHCM (HUBA) cho biết, trong bối cảnh DN đang nỗ lực thích ứng và vươn ra thị trường quốc tế, TPHCM nên phân loại DN theo ba nhóm chiến lược để có chính sách hỗ trợ phù hợp.
Nhóm thứ nhất là các DN đầu ngành, đóng vai trò dẫn dắt và tạo động lực cho toàn nền kinh tế - cần có hệ thống chính sách riêng, giúp họ phát huy sức mạnh đầu tàu, đổi mới công nghệ và dẫn dắt chuỗi cung ứng, qua đó, ngành công nghiệp phụ trợ mới có cơ hội phát triển kéo theo được.
Nhóm thứ hai là các tập đoàn, tổng công ty quy mô vừa và lớn, có năng lực vươn tầm khu vực – cần được hỗ trợ thông qua các chính sách khuyến khích nghiên cứu, hợp tác quốc tế và đầu tư công nghệ cao. "Thành phố đã giao HUBA phối hợp với Đại học Kinh tế TPHCM xây dựng các nhóm chính sách đột phá cho nhóm này, nhằm tạo ra thế hệ DN đầu tàu mới", Chủ tịch HUBA cho biết
Nhóm thứ ba là khối DN vừa và nhỏ (SME), đây là nhóm chiếm đa số, với quy mô vốn nhỏ. Đây là nhóm cần chính sách linh hoạt, hỗ trợ thực chất để có thể cộng hưởng và cùng phát triển với các nhóm lớn hơn. Một trong những đề xuất đáng chú ý là chính sách kết hợp cung - cầu trong chuyển đổi số.
Theo đó, thay vì yêu cầu DN nhỏ tự đầu tư hàng tỷ đồng cho công nghệ, Thành phố có thể đầu tư hỗ trợ DN công nghệ phát triển giải pháp dùng chung, cho phép DN SME thuê hoặc trả phí định kỳ theo tháng, theo năm để sử dụng. Cách làm này vừa giảm gánh nặng chi phí, vừa thúc đẩy ứng dụng công nghệ, chuyển đổi xanh - số đồng bộ trong toàn hệ sinh thái DN.
Khi chính sách được thiết kế theo hướng này, các DN lớn có thể mở rộng thị trường cung cấp dịch vụ công nghệ, trong khi DN nhỏ có cơ hội nâng cấp năng lực cạnh tranh. Đây chính là mô hình cộng hưởng hai chiều, giúp TPHCM tạo ra một cộng đồng DN mạnh, bền vững và gắn kết, góp phần hiện thực hóa khát vọng vươn tầm của một siêu đô thị quốc tế trong tương lai.
Với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, theo Chủ tịch HUBA, việc tinh gọn bộ máy không chỉ mang ý nghĩa hành chính mà còn là cơ hội để đơn giản hóa thủ tục cho người dân và DN. Theo đó, Thành phố cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, phân cấp, phân quyền rõ ràng: Việc nào thuộc cấp Thành phố giải quyết, việc nào giao cho cấp phường, xã xử lý trực tiếp. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, số hóa quy trình hành chính để DN dễ dàng tiếp cận dịch vụ công nhanh chóng và minh bạch hơn.
Về khu thương mại tự do (FTZ), hiện Thành phố đang có kế hoạch triển khai 4 khu FTZ, nhưng cần rà soát, lựa chọn trọng điểm, ưu tiên đầu tư vào những khu vực có tiềm năng kết nối và tác động lan tỏa mạnh nhất, giúp cộng đồng DN trong và ngoài nước nắm bắt cơ hội mới.
