Ứng dụng AI trong kiểm nghiệm thuốc và phát hiện thuốc giả – Hành trình của những trái tim trẻ hướng về cộng đồng

15:40, 07/10/2025

Trong kỷ nguyên của chuyển đổi số, khi trí tuệ nhân tạo (AI) đang từng bước thay đổi thế giới, các sinh viên đến từ Đại học Kỹ thuật Y – Dược Đà Nẵng (DUMTP) đã chứng minh rằng: đam mê nghiên cứu và khát vọng cống hiến có thể thắp sáng những điều lớn lao ngay từ giảng đường.

Với đề tài “Ứng dụng thuật toán tối ưu lựa chọn bước sóng kết hợp với mạng nơ-ron nhân tạo để phân tích đồng thời các hoạt chất trong thuốc đa thành phần”, nhóm NEOGENPHARM gồm năm sinh viên trẻ đầy nhiệt huyết đến từ CLB Học thuật – Hướng nghiệp Khoa Dược P.I.C (DUMTP): Nguyễn Hùng Nhật Duy, Phạm Phú Quốc, Nguyễn Thế Khang, Phan Lê Thùy Trang, Đặng Hạ Vy – dưới sự hướng dẫn của thầy Nguyễn Duy Lưu – đã xuất sắc giành Giải Khuyến khích tại Hội thi “Thử thách Sáng tạo AI – Xây dựng Cộng đồng”, nằm trong khuôn khổ Festival Thanh niên Đà Nẵng tiên phong trong chuyển đổi số năm 2025.

gen-h-z7090269462547_30a04157585f47718179f6661a856554

Từ nỗi trăn trở về thuốc giả đến hành trình sáng tạo vì sức khỏe cộng đồng

Ý tưởng của nhóm không đến từ những phòng thí nghiệm sang trọng, mà bắt nguồn từ những giờ thực hành đầy thử thách trong lớp học và phòng lab của Khoa Dược. Các bạn trẻ nhận ra rằng, ở nhiều cơ sở kiểm nghiệm tuyến cơ sở, việc phân tích và kiểm nghiệm thuốc đa thành phần vẫn gặp không ít khó khăn: quy trình phức tạp, tốn thời gian, tiêu hao hóa chất và phụ thuộc vào thiết bị đắt tiền.

Trong khi đó, thị trường thuốc giả, thuốc kém chất lượng lại ngày càng tinh vi, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người dân. Chính nỗi trăn trở đó đã thôi thúc họ nghĩ khác – làm khác, đưa trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực kiểm nghiệm dược phẩm, để tạo nên một công cụ hữu ích cho cộng đồng.

gen-n-z7090269472535_266a669febb211d706a5c658ec96164c

Khi AI trở thành người đồng hành của Dược học

Giải pháp của nhóm là sự kết hợp độc đáo giữa thuật toán tối ưu lựa chọn bước sóng và mạng nơ-ron nhân tạo (ANN) trong phân tích quang phổ. Thuật toán tối ưu giúp chọn ra những vùng bước sóng “đặc trưng nhất” của từng hoạt chất, giảm nhiễu và rút gọn dữ liệu đầu vào, mở đường cho quá trình xử lý nhanh và chính xác hơn.

Mạng nơ-ron nhân tạo tiếp nhận dữ liệu ấy, học sâu và mô hình hóa mối quan hệ phức tạp giữa tín hiệu quang học và nồng độ hoạt chất, cho phép phân tích đồng thời nhiều hoạt chất trong cùng một chế phẩm thuốc. Nhờ đó, quy trình kiểm nghiệm được rút ngắn đáng kể thời gian, giảm chi phí và tăng độ chính xác – đặc biệt hữu ích cho các phòng kiểm nghiệm tuyến cơ sở, nơi điều kiện thiết bị còn hạn chế.

Công trình này không chỉ mang tính học thuật mà còn mang hơi thở thực tiễn, với mục tiêu “khoa học vì sức khỏe cộng đồng” – một hướng đi nhân văn và đầy triển vọng.

gen-h-z7090269481926_813644fa8d3f0f98d93340486d5dc1e9

CLB Học thuật – Hướng nghiệp Khoa Dược P.I.C: Nơi khởi nguồn những giấc mơ sáng tạo

Phía sau thành công của nhóm NEOGENPHARM là cả một môi trường nuôi dưỡng trí tuệ – CLB Học thuật – Hướng nghiệp P.I.C, nơi hội tụ ba giá trị cốt lõi: Pharmacy – Innovation – Connection (Dược học – Sáng tạo – Kết nối).

CLB không chỉ là mái nhà của những sinh viên đam mê nghiên cứu, mà còn là bệ phóng cho khát vọng đổi mới và dấn thân, hướng đến triết lý: “Học thật – Làm thật – Cống hiến thật.”

gen-h-z7090269475683_2d6021aad954c4f7f44988d7ab9f7784

P.I.C thường xuyên tổ chức các seminar học thuật, talkshow hướng nghiệp, workshop kỹ năng chuyên môn và dự án cộng đồng, giúp sinh viên rèn luyện tư duy sáng tạo, kỹ năng thực hành và tinh thần phụng sự xã hội.

Với khẩu hiệu “Kết nối tri thức – Lan tỏa sáng tạo – Dẫn lối tương lai”, P.I.C – DUMTP đang trở thành điểm đến của những trái tim trẻ không ngừng khám phá, dám ước mơ và hành động.

Lan tỏa tinh thần tiên phong của tuổi trẻ DUMTP

gen-h-z7090269476675_c76aab795499f8394ee1c42ba8ea0dc1

Thành công của nhóm NEOGENPHARM không chỉ là một giải thưởng nghiên cứu, mà còn là minh chứng cho sức trẻ, trí tuệ và tinh thần sáng tạo của sinh viên Đại học Kỹ thuật Y – Dược Đà Nẵng.

Từ giảng đường đến hội thi, từ ý tưởng nhỏ bé đến giải pháp mang tầm cộng đồng, họ đã khẳng định rằng: “Khi người trẻ dám nghĩ – dám làm – dám cống hiến, trí tuệ Việt Nam có thể vươn xa, và tương lai ngành Dược sẽ rực sáng bằng chính bàn tay, khối óc của thế hệ hôm nay.”

gen-n-z7090269485921_9a8cb880b9bbb3207ff38ad8b8c024eb

Chính những câu chuyện như thế đã và đang thắp sáng niềm tin rằng, ở bất kỳ nơi đâu – dù trong phòng thí nghiệm nhỏ bé hay giữa không gian công nghệ rộng lớn – ánh lửa sáng tạo của sinh viên DUMTP vẫn sẽ bừng lên, soi đường cho tương lai của Dược học Việt Nam.