Việt Nam lần đầu thực hiện thành công ca ghép tủy cho trẻ từ nguồn tủy mẹ ruột có bất đồng nhóm máu

Ngày 8/9, Bệnh viện Trung ương Huế tổ chức lễ ra viện cho bệnh nhi Vũ Quỳnh C. (6 tuổi, Bắc Ninh) - ca ghép tủy Thalassemia đặc biệt khi nguồn tủy được lấy từ mẹ ruột, dù có bất đồng nhóm máu. Đây là lần đầu tiên kỹ thuật này được thực hiện thành công tại Việt Nam.

Hành trình tìm kiếm cơ hội sống

Ngay từ 6 tháng tuổi, bé C. được chẩn đoán mắc bệnh tan máu bẩm sinh (Beta-Thalassemia) - một bệnh lý huyết học di truyền nặng, buộc phải truyền máu định kỳ hàng tháng để duy trì sự sống. Đến năm 3 tuổi, bé bắt đầu dùng thuốc thải sắt do gan xuất hiện tình trạng ứ sắt.

Khi biết Bệnh viện Trung ương Huế đã thực hiện thành công nhiều ca ghép tủy cho bệnh nhi Thalassemia, gia đình đã đưa con từ Bắc Ninh vào Huế với mong muốn tìm cơ hội điều trị triệt để. Kết quả xét nghiệm cho thấy bé có sự phù hợp HLA 11/12 với mẹ.

Các bác sĩ ở Huế tiến hành ghép tủy lấy từ mẹ ruột cho bệnh nhi 6 tuổi - Ảnh: THƯỢNG HIỂN

Ca ghép “đặc biệt trong đặc biệt”

Ngày 11/8/2025, ca ghép chính thức được thực hiện với sự phối hợp giữa đội ngũ y bác sĩ của bệnh viện và chuyên gia đến từ Italy. Đây là ca ghép đặc biệt vì hai lý do: nguồn tủy từ mẹ ruột và có bất đồng nhóm máu (bé nhóm A, mẹ nhóm AB).

Khác với quy trình truyền thống vốn phải gạn tách hồng cầu hoặc sử dụng thuốc Rituximab, các bác sĩ đã áp dụng kỹ thuật dung nạp miễn dịch mới – truyền dần nhóm máu của người cho vào cơ thể người nhận với liều lượng tăng dần (từ 5ml đến 40ml). Phương pháp này giúp bảo toàn tế bào gốc, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả ghép.

Trong quá trình ghép, bệnh nhi gặp biến chứng nhiễm trùng, xuất huyết bàng quang và phản ứng thải ghép da mức độ nhẹ. Nhờ sự theo dõi sát sao, kết hợp liên chuyên khoa và ứng dụng hệ thống trang thiết bị hiện đại, sức khỏe của bé cải thiện từng ngày.

Đến ngày thứ 20 sau ghép, tiểu cầu đã hồi phục; ngày thứ 24, bạch cầu hạt ổn định. Sau 28 ngày, bệnh nhi chính thức được xuất viện trong niềm hạnh phúc của gia đình và đội ngũ y tế.

Bệnh nhi xuất viện sau 28 ngày ghép tủy. Ảnh: Nhật Anh

Niềm hy vọng cho bệnh nhân Thalassemia

Theo thống kê, mỗi năm Việt Nam có khoảng 2.000-2.500 trẻ mắc Thalassemia thể nặng. Những bệnh nhi này phải điều trị suốt đời bằng truyền máu và thuốc thải sắt, dẫn đến nhiều biến chứng nặng nề trên tim, gan, thận, nội tiết và sự phát triển thể chất, tinh thần.

Từ tháng 9/2024, Bệnh viện Trung ương Huế chính thức triển khai ghép tế bào gốc điều trị bệnh Thalassemia, trở thành đơn vị đầu tiên tại miền Trung – Tây Nguyên và thứ hai cả nước làm chủ kỹ thuật này. Tính đến nay, bệnh viện đã thực hiện 61 ca ghép tế bào gốc ở trẻ em, trong đó có 11 ca ghép đồng loại cho bệnh nhi Thalassemia. Tất cả các bệnh nhi đều khỏe mạnh, không còn phụ thuộc truyền máu.

Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam thực hiện thành công ca ghép tủy đồng loại Thalassemia trẻ em với nguồn tủy từ mẹ ruột, có bất đồng nhóm máu. Ảnh: Nhật Anh

Mới đây, bệnh viện đã khánh thành thêm hai phòng ghép, nâng tổng số lên bốn, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn. Trong tương lai gần, đơn vị sẽ tiến hành ghép nửa thuận hợp cho những bệnh nhi không có sự tương thích hoàn toàn HLA với anh chị em hoặc bố mẹ, mở rộng cơ hội sống khỏe mạnh cho nhiều trẻ em Thalassemia hơn.

Với hơn 2.400 ca ghép tạng, mô và hàng chục ca ghép tế bào gốc thành công, Bệnh viện Trung ương Huế đã khẳng định vị thế tiên phong trong các kỹ thuật y khoa cao cấp. Thành công của ca ghép tủy đặc biệt này không chỉ là một cột mốc quan trọng trong y học Việt Nam mà còn là nguồn hy vọng to lớn cho hàng nghìn gia đình có con em mắc bệnh Thalassemia.