ACB sử dụng sai mục đích 3.700 tỷ đồng từ phát hành trái phiếu
Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ cho thấy, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB, HoSE: ACB) đã sử dụng hơn 3.700 tỷ đồng huy động từ hai lô trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ để cho vay ngắn hạn và trung dài hạn, không đúng mục đích phát hành. Cơ quan thanh tra cũng chỉ ra nhiều vi phạm trong công tác quản lý, theo dõi nguồn vốn và công bố thông tin của ngân hàng này.
Dùng tiền từ hai lô trái phiếu cho vay ngắn hạn, sai mục đích phát hành
Theo kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong phát hành và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ, ACB đã có nhiều sai phạm trong việc sử dụng vốn huy động được.
Cụ thể, trong giai đoạn từ 1/1/2015 đến 30/6/2023, ACB nằm trong nhóm 5 ngân hàng được TTCP tiến hành thanh tra. Nội dung Kết luận Thanh tra cho thấy, ACB cùng hai ngân hàng khác đã dùng tiền thu được từ một số đợt phát hành TPDN riêng lẻ không đúng với mục đích nêu tại phương án phát hành và bản cáo bạch công bố thông tin.
Ngân hàng này đã sử dụng tiền từ hai lô trái phiếu mã TPACB2018/10Y (phát hành ngày 19/12/2018, giá trị 2.200 tỷ đồng) và ACB.2019.04 (phát hành ngày 6/12/2019, giá trị 1.500 tỷ đồng) để cho vay ngắn hạn và trung dài hạn, trong khi phương án phát hành được Hội đồng quản trị phê duyệt nêu rõ mục đích là “phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn”.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ xác định, việc sử dụng vốn này là không đúng mục đích phát hành và không đúng quy định tại khoản 3 Điều 5, khoản 2 Điều 35 Nghị định số 163/2018/NĐ-CP và khoản 2 Điều 5, khoản 2 Điều 34 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP.
Ngoài ra, ACB chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý vốn từ phát hành TPDN theo khoản 1 Điều 38 Nghị định 90/2011/NĐ-CP, khoản 2 Điều 35 Nghị định 163/2018/NĐ-CP và khoản 2 Điều 34 Nghị định 153/2020/NĐ-CP.
Không tách bạch nguồn vốn, công bố thông tin chậm hàng loạt
Kết luận thanh tra cũng nêu rõ, ngân hàng ACB không theo dõi riêng biệt nguồn vốn thu được từ phát hành TPDN mà hòa chung vào nguồn vốn kinh doanh chung để giải ngân cho các khoản vay. Ngân hàng giải trình rằng việc phân định cụ thể số tiền thu từ từng lô trái phiếu cho từng khoản vay hay khách hàng là không khả thi, do hoạt động cho vay – thu hồi nợ – nhận vốn huy động diễn ra liên tục và đan xen.
Theo báo cáo kiểm toán độc lập đối với tình hình sử dụng tiền phát hành trái phiếu tại các thời điểm 31/12/2022 và 30/6/2023, đơn vị kiểm toán không xác định chính xác khoản vay cụ thể nào sử dụng nguồn vốn trái phiếu, mà chỉ căn cứ số dư trái phiếu còn lại để ước tính phần vốn đã cho vay tại thời điểm kiểm toán.
Ngoài việc sử dụng vốn sai mục đích, ACB còn vi phạm quy định về công bố thông tin (CBTT). Cụ thể, ngân hàng này đã CBTT không đúng thời hạn đối với hàng loạt nội dung, bao gồm: Trước phát hành một số mã trái phiếu và kết quả phát hành; Định kỳ Báo cáo tài chính 6 tháng và năm; Định kỳ Báo cáo tình hình thanh toán lãi, gốc trái phiếu; Định kỳ Báo cáo tình hình sử dụng nguồn vốn từ phát hành trái phiếu; Kết quả mua lại trái phiếu trước hạn của một số mã trái phiếu.
Mới đây, ACB cũng đã có phản hồi về nội dung liên quan đến việc sử dụng vốn TPDN được nêu trong Kết luận Thanh tra. Cụ thể, đơn vị này cho biết, 2 lô TPDN bị nêu tên có mục đích sử dụng vốn được nêu trong phương án phát hành là để cho vay trung và dài hạn. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, do số liệu báo cáo tại một số thời điểm chưa khớp về thời gian và có bao gồm cả các khoản vay ngắn hạn, nên phát sinh yêu cầu rà soát và khắc phục theo quy định của cơ quan thanh tra. Ngân hàng này đã hoàn tất toàn bộ nội dung khắc phục và gửi báo cáo khắc phục vào ngày 24/9/2025, theo đúng yêu cầu từ cơ quan chức năng.