An toàn thông tin mạng: Chìa khóa cho chuyển đổi số và bảo vệ thịnh vượng quốc gia
Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà còn là nhu cầu cấp thiết trong thời đại công nghệ số. Để tiến trình này thành công việc bảo đảm an toàn, an ninh mạng là chìa khóa để bảo vệ sự thịnh vượng của Việt Nam trên không gian mạng.
Nỗ lực của Việt Nam trong bảo vệ không gian mạng
Trong Chương trình chuyển đổi số quốc gia, yếu tố an toàn, an ninh mạng được xác định là "then chốt" và "xuyên suốt". Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định trong bài viết dịp kỷ niệm 79 năm Quốc khánh 2/9 chỉ rõ: "Ðẩy mạnh chuyển đổi số gắn với bảo đảm an ninh, an toàn là tất yếu khách quan để Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới". Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: "Chuyển đổi số cần an ninh, an toàn. Việt Nam muốn thịnh vượng thì phải thịnh vượng trên không gian mạng và phải bảo vệ được sự thịnh vượng đó".
An toàn thông tin là yếu tố then chốt xác định sự thành công của chuyển đổi số.
Việc bảo đảm an toàn, an ninh mạng không chỉ là một yêu cầu kỹ thuật mà còn là yếu tố quyết định sự thành công của quá trình chuyển đổi số quốc gia. Theo Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang, một trong bảy nhiệm vụ trọng tâm của lực lượng công an là "làm tốt nhiệm vụ bảo đảm an ninh, an toàn mạng, an toàn thông tin, bí mật dữ liệu số".
Trước sự gia tăng của các mối đe dọa an ninh mạng, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhờ sự hợp lực giữa các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp. Các đơn vị chuyên trách thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ TT&TT đã phối hợp hiệu quả để bảo vệ hệ thống trọng yếu và người dân, doanh nghiệp trên không gian mạng.
Trong 3 năm qua, các giải pháp kỹ thuật đã bảo vệ và cảnh báo cho hơn 11,32 triệu người dân trước các cuộc tấn công lừa đảo trực tuyến. Các hệ thống kỹ thuật lớn đã kết nối với các trình duyệt và công cụ tìm kiếm, bảo vệ hơn 78 triệu người dùng Internet Việt Nam.
Việc xây dựng và phát triển hệ sinh thái sản phẩm an toàn thông tin "Make in Vietnam" cũng là một bước tiến lớn. Nhiều sản phẩm an toàn thông tin mạng của Việt Nam đã được sử dụng rộng rãi trong nước và bước đầu vươn ra thị trường quốc tế. Doanh thu lĩnh vực an toàn thông tin mạng đạt gần 5.000 tỷ đồng/năm, với tốc độ tăng trưởng từ 27-30% mỗi năm.
Nỗ lực bảo vệ không gian mạng của Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Thứ hạng quốc gia về an toàn, an ninh mạng tăng từ vị trí thứ 100 (năm 2017) lên hạng 17 trên 194 quốc gia và vùng lãnh thổ (năm 2023). Việt Nam hiện thuộc nhóm quốc gia Bậc 1, được coi là "kiểu mẫu" về an toàn thông tin mạng.
Các cơ quan chức năng cũng đã xử lý 8.558 website lừa đảo và bảo vệ 1,3 triệu người dân khỏi truy cập vào các trang web vi phạm pháp luật. Tỷ lệ ngăn chặn, xử lý tin xấu, độc trên mạng xã hội đạt 92,7%. Các nền tảng lớn như Facebook, Google và TikTok đã phối hợp chặn, gỡ hàng nghìn nội dung vi phạm pháp luật Việt Nam.
Thách thức và giải pháp trong tương lai
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, thách thức trong công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng vẫn rất lớn. Các cuộc tấn công mạng có quy mô và mức độ phức tạp ngày càng gia tăng, nhắm vào các tập đoàn lớn và cơ sở hạ tầng quan trọng. Xu hướng áp dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, 5G, IoT... cũng mang đến những mối đe dọa mới.
Các chuyên gia cho rằng, hai yếu tố quyết định sự thành công của Việt Nam trong bảo vệ không gian mạng là huy động các nguồn lực và tự chủ về công nghệ. Phó Chủ tịch Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) Ngô Tuấn Anh đề xuất: "Bên cạnh việc hoàn thiện hành lang pháp lý, cần đưa các tiêu chuẩn an ninh, an toàn thông tin trở thành yêu cầu bắt buộc đối với các hệ thống hạ tầng và dịch vụ số".
Ngoài ra, việc ưu tiên các doanh nghiệp nội địa đủ năng lực cung cấp sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin cũng là một chiến lược quan trọng. Điều này không chỉ giúp bảo vệ không gian mạng mà còn thúc đẩy ngành công nghiệp an toàn thông tin Việt Nam phát triển mạnh mẽ.
An toàn thông tin mạng không chỉ là một yêu cầu kỹ thuật mà còn là yếu tố cốt lõi đảm bảo thành công của quá trình chuyển đổi số quốc gia. Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Hợp lực và tự chủ là hai yếu tố quan trọng giúp bảo vệ sự thịnh vượng của đất nước trong không gian mạng, tạo tiền đề cho một Việt Nam phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.