Chuyên gia đề xuất dùng AI kiểm soát tồn dư hóa chất trong sầu riêng

Tại hội thảo “Phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng” diễn ra ngày 10/6, các chuyên gia cảnh báo dư lượng cadimi – kim loại nặng gây hại cho sức khỏe – đang trở thành “nút thắt” lớn trong xuất khẩu sầu riêng, đặc biệt khi thị trường Trung Quốc tăng cường kiểm soát chất lượng nông sản nhập khẩu.

AI cảnh báo sớm vùng trồng rủi ro

Ông Nguyễn Đỗ Dũng – Tổng giám đốc Công ty Công nghệ nông nghiệp Enfarm – đề xuất sử dụng công nghệ số và AI để giám sát chất lượng đất, phân tích dữ liệu sinh học và đưa ra cảnh báo sớm tại các vùng trồng có nguy cơ tồn dư cadimi cao.

Theo ông Dũng, hệ thống công nghệ này giúp giảm tới 70% số mẫu quả cần xét nghiệm, tiết kiệm chi phí và thời gian xử lý so với phương pháp thủ công. Enfarm đã phát triển nền tảng số hỗ trợ lấy mẫu, phân tích và trả kết quả nhanh, góp phần nâng cao chất lượng trái và giá trị nông sản.

Dù công nghệ đã sẵn sàng, ông Dũng cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý và xây dựng cơ chế bảo vệ những người trồng làm đúng quy định. “Nếu được cơ quan chức năng phối hợp tháo gỡ chính sách, giải pháp này có thể áp dụng ngay trong vụ sầu riêng sắp tới”, ông nói.

Từ góc độ chính sách, ông Đặng Phúc Nguyên – Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam – đề xuất xây dựng các trạm kiểm nghiệm nhanh (phòng test mini) tại vùng trồng để kiểm tra tồn dư hóa chất trước khi thu mua và đóng gói. Theo đó, nông dân chỉ được bán sản phẩm khi đã đạt chuẩn, từ đó đảm bảo truy xuất nguồn gốc minh bạch.

Ông Nguyên cũng nhấn mạnh, cơ quan quản lý cần kiểm soát vật tư đầu vào chứa cadimi, hướng dẫn cải tạo đất, ghi chép nhật ký canh tác đầy đủ. Nếu triển khai hiệu quả, Việt Nam có thể đề xuất Trung Quốc thiết lập "luồng xanh" dành riêng cho sầu riêng đạt chuẩn./.