Đồ chơi mang tính bạo lực và thiếu an toàn bán đầy sàn thương mại điện tử

Nhiều mặt hàng đồ chơi có tính chất bạo lực, đồ chơi vi phạm thuần phong mỹ tục… có hại tới giáo dục nhân cách, sức khoẻ hoặc ảnh hưởng tới an ninh trật tự và an toàn xã hội, ảnh hưởng xấu đến người sử dụng, đặc biệt là trẻ em đều thuộc diện bị cấm theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, trên không gian mạng các loại đồ chơi này vẫn được bày bán công khai, không chỉ một vài địa chỉ đơn thuần, có rất nhiều trang web, hội nhóm trên mạng xã hội, thậm chí cả sàn thương mại điện tử lớn cũng đều đang bán nhiều mặt hàng đồ chơi thuộc danh mục cấm này.

Đồ chơ mang tính bạo lực và thiếu an toàn bán đầy trên mạng internet.

Đồ chơi không an toàn bán đầy Lazada, Shopee

Đồ chơi có tính bạo lực, kích động không chỉ bị pháp luật cấm, mà theo các chuyên gia tâm lý, việc sử dụng đồ chơi vũ khí bạo lực sẽ khiến tính cách trẻ em ngày càng trở nên hung hăng, bạo lực hơn, và sâu xa hơn là vấn nạn bạo lực học đường như một hệ quả tất yếu. Tuy nhiên, thực tế kinh doanh mặt hàng này vẫn tràn lan trên không gian mạng, thậm chí ngay cả các sàn thương mại điện tử lớn. Đây cũng đang là hiện trạng báo động bởi với những loại đồ chơi tưởng chừng vô hại, nhưng rất có thể gây thương tích và nguy hiểm cho trẻ em.

Chỉ cần gõ cụm từ tìm kiếm “súng đồ chơi trẻ em”, google cho ra 35,6 triệu kết quả tìm kiếm liên quan đến các thông tin liên quan đến mặt hàng đồ chơi này. Thực tế, có rất nhiều trang web bán hàng đồ chơi, mạng xã hội cũng xuất hiện nhiều fanpage, hội nhóm bán đồ chơi, trong đó có rất nhiều mặt hàng đồ chơi mang tính “bạo lực” như súng, dao kiếm…

Đáng chú ý, trên các sàn thương mại điện tử lớn như Lazada, Shopee đều đang bán công khai nhiều dòng đồ chơi này. Cụ thể, theo khảo sát của PV Thương Trường, tại sàn thương mại điện tử Lazada, chỉ riêng mặt hàng súng hiện đang có tới hơn 2.834 mặt hàng liên quan. Trong đó, có nhiều dòng súng bắn bằng đạn xốp, súng bắn nước, súng bắn đạn mềm, súng bắn điện, súng bắn nước cao áp bằng điện… Thậm chí có những loại súng có cân nặng tới 1,6kg, có đạn hình ống dài rất nguy hiểm như sản phẩm LZD UDL XM1014 súng bắn đạn mềm.

Súng bắn bằng đạn mềm có kích thước lớn đang được đăng bán nhiều tại Lazada.

Tại Shopee, đồ chơi bạo lực cũng nhan nhản khi có rất nhiều shop bán hàng là cá nhân tham gia trên sàn này. Có rất nhiều súng, dao kiếm với đủ chủng loại và kích cỡ khác nhau. Đáng chú ý, tại shop có tên “Đồ Chơi Nerff Rẻ Nhất” đang bán loại súng nước cao cấp dòng Tongli TL25 được cho là “áp lực cực lớn”, những loại đồ chơi này có nguy cơ gây sát thương cho trẻ. Cũng trên Shopee, tại shop có tên “Shop Tạp Hóa Gia Đình HCM”, cơ sở này đang bán loại đồ chơi là súng gỗ bắn nịt liên tục. Ngoài ra, cơ sở này còn bán cả kiếm đồ chơi với tên gọi Kiếm nhựa Katana Mini, Kiếm Samurai mini… với dòng lưu ý, rằng: “Đây là kiếm đồ chơi nhựa mini chơi vui không gây sát thương”…

Shopee cũng bán đủ loại đồ chơi mang tính bạo lực và thiếu an toàn cho sức khoẻ của trẻ nhỏ.

Một số cơ sở cho rằng đây là đồ chơi không gây sát thương, nhưng đó là lời nói của người bán hàng, còn thực tế trong quá trình chơi của trẻ, những đồ chơi này vẫn có thể làm tổn hại đến cơ thể, trầy xước hoặc những tác động đến những bộ phận quan trọng trên cơ thể trẻ… Dù mức sát thương có thể không lớn, nhưng những tổn hại không nhỏ trên cơ thể của trẻ là hoàn toàn có thể xẩy ra.

Mặc dù đăng bán sản phẩm tại Lazada, shop có tên “unmoral17yklu9ilil” cũng đã khuyến cáo rằng “sản phẩm này chỉ dành cho mục đích sử dụng và có thể không đáp ứng tiêu chuẩn trong nước, người mua vui lòng cân nhắc cẩn thận”.

Điều đó càng cho thấy, không chỉ có tính chất bạo lực, các dòng đồ chơi dành cho trẻ đang bán tại các sàn thương mại điện tử này cũng có nguy cơ gây mất an toàn cho trẻ, bởi chúng có nguy cơ chứa các hoá chất độc hại, trong khi đó phần lớn các đồ chơi bán tại các sàn thương mại điện tử đều không đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với đồ chơi của trẻ.

Chia sẻ với PV Thương Trường mới đây, anh Nguyễn Trọng Đức (Hoàng Mai, Hà Nội), cho biết “Vẫn biết đồ chơi mang tính bạo lực không khuyến khích, nhưng thấy con hay đòi nên mình cũng đành mua cho cháu một bộ súng bắn nước, giá cả cũng phải chăng thôi”.

Tuy nhiên, “theo mình thấy thì ngoài mấy dòng hướng dẫn cách chơi, còn lại không thấy có tiêu chuẩn hay chứng nhận gì, cũng không thấy tem dấu hợp chuẩn hợp quy (dấu CR) như bản hỏi”, anh Đức chia sẻ.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Vật liệu Polyme, Đại học Bách khoa Hà Nội, nhựa sản xuất đồ chơi thường là nhựa tái sinh nên phải bổ sung thêm các hóa chất để tăng cường tính chất cơ học như tăng độ bền, độ mềm dẻo.

Các chất hóa dẻo dùng trong sản xuất nhựa như Dibutyl Phthalate (DBP) hay Dioctyl Phthalate (DOC) là các tác nhân gây ung thư, đặc biệt nguy hại nếu tiếp xúc nhiều và tiếp xúc trực tiếp.

Để hạ giá thành xuống mức thấp nhất, các cơ sở sản xuất đồ chơi thậm chí còn thu gom nhựa phế thải từ nhiều nguồn khác nhau, thậm chí còn lẫn với các chất thải hữu cơ độc hại. Tái chế các loại nhựa phế thải này phải qua xử lý nhiệt nhiều lần, ở nhiệt độ quá cao nên thành phẩm thường có mùi hôi, cháy khét. Nếu thành phần nhựa tái chế là nhựa PVC qua xử lý nhiệt có thể thải ra clo, là một chất oxy hóa có độc tính cao.

Cơ quan chức năng khuyến cáo

Trước những nguy cơ có thể tác động tới phát triển nhân cách, ảnh hưởng tới sức khoẻ của trẻ, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (TMĐT&KTS- Bộ Công Thương) khuyến cáo người tiêu dùng không nên mua các loại đồ chơi nêu trên khi chúng đang được bán trên không gian mạng.

Cục TMĐT&KTS, cho rằng hiện một số website, ứng dụng hoặc mạng xã hội có đăng bán các các sản phẩm đồ chơi nguy hiểm, thuộc danh mục đồ chơi bạo lực, đồ chơi vi phạm thuần phong mỹ tục... có hại tới giáo dục nhân cách, sức khỏe hoặc tới an ninh, trật tự, an toàn xã hội và ảnh hưởng xấu đến người sử dụng, đặc biệt là trẻ em. Các sản phẩm này bị cấm theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Cụ thể, một số loại đồ chơi trẻ em có hại tới giáo dục nhân cách, sức khỏe hoặc tới an ninh, trật tự, an toàn xã hội bị cấm theo Mục X Quyết định 88/2000/QĐ-BTM, Một số loại đồ chơi trẻ em có hại tới giáo dục nhân cách, sức khỏe hoặc tới an ninh, trật tự, an toàn xã hội bị cấm là các loại đồ chơi có hình dáng giống như các loại súng: Súng nén bằng hơi hoặc bằng lò-xo bắn đạn nhựa hoặc các loại đạn khác; Súng bắn nước, hơi nước; súng bắn phát quang hoặc bắn gây tiếng nổ.

Các loại đồ chơi có hình dáng giống các loại vũ khí khác: Giống lựu đạn, bom, mìn, bộc phá; Giống kiếm, mác, lê, dao găm, cung nỏ (làm bằng các loại vật liệu kể cả gỗ, tre, giấy nén...).

Các loại pháo: pháo nổ, pháo hoa, pháo đập, đạn đập làm bằng thuốc pháo hoặc bằng vật liệu khác có thể gây cháy, bỏng; Các loại đồ chơi ảo; Các loại đồ chơi dưới dạng văn hoá phẩm (ấn phẩm, băng, đĩa), các loại đồ chơi điện tử có hình ảnh, âm thanh, hành động mô tả cảnh đánh nhau, giết người dã man hoặc những hành động xúc phạm nhân phẩm, phá hoại môi trường có hại về thẩm mỹ và giáo dục trẻ em;

Các phần mềm vi tính trò chơi điện tử có nội dung kích động bạo lực, mại dâm; Các loại đồ chơi dùng điện có điều khiển từ xa có thể gây nhiễu cho các đồ dùng trang thiết bị khác hoặc không bảo đảm an toàn cho trẻ em; Các loại đồ chơi có sử dụng quốc kỳ, bản đồ Việt Nam, ảnh lãnh tụ không đúng với quy định, có mục đích xấu.

Trước pháp luật và những nguy cơ ảnh hưởng tới sự phát triển lành mạnh của trẻ, Cục TMĐT&KTS đề nghị người tiêu dùng nếu phát hiện thấy website thương mại điện tử, mạng xã hội… bán các sản phẩm có dấu hiệu vi phạm như trên, cần thông báo với Cục TMĐT&KTS tại 25 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội để cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý.

Về xử phạt, theo quy định tại khoản 2 Điều 30 Nghị định 130/2021/NĐ-CP quy định về các hành vi vi phạm quy định về cung cấp các sản phẩm, dịch vụ văn hóa, thông tin, truyền thông có nội dung ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của trẻ em có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt cao nhất là 50.000.000 đồng;

Theo quy định tại Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, vi phạm quy định về quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt cao nhất là 80.000.000 đồng và có thể áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung khác;

Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 98/2020/NĐ-CP còn quy định, người có hành vi buôn bán hàng cấm còn có thể bị xử phạt từ 1.000.000 đến 100.000.000 đồng tùy theo giá trị của hàng cấm đó, trường hợp hành vi vi phạm hành chính do tổ chức thực hiện thì phạt tiền gấp hai lần mức phạt tiền quy định đối với cá nhân theo điểm b khoản 4 Điều 4 Nghị định 98/2020/NĐ-CP được sửa đổi bởi điểm b khoản 1 Điều 3 Nghị định 17/2022/NĐ-CP. Người có hành vi vi phạm còn phải chịu hình phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.

Theo Tạp chí Thương trường

(https://thuongtruong.com.vn/news/do-choi-mang-tinh-bao-luc-va-thieu-an-toan-ban-day-san-thuong-mai-dien-tu-118356.html)