Đột phá trong cải cách hành chính và chuyển đổi số: Bài học từ Cần Thơ và Tây Ninh

Trong bối cảnh chuyển đổi số trở thành xu thế tất yếu, nhiều địa phương trên cả nước đã tích cực triển khai các giải pháp công nghệ và cải cách hành chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động bộ máy nhà nước, phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp.

Theo các báo cáo gần đây, thành phố Cần Thơ đã đạt nhiều kết quả nổi bật trong công cuộc đẩy mạnh chuyển đổi số và cải cách hành chính. Tính đến thời điểm hiện tại, thành phố đã cấp phát hơn 38.000 tài khoản thư điện tử công vụ, phục vụ hiệu quả cho hoạt động trao đổi thông tin nội bộ cũng như giữa các cơ quan, đơn vị trên toàn địa bàn. Việc triển khai hệ thống quản lý văn bản và điều hành với quy mô lớn cũng là điểm sáng đáng chú ý.

Cụ thể, thành phố đã cấp 13.655 tài khoản cho hệ thống này và chỉ trong vòng hai tháng ngắn ngủi đã xử lý hơn 845.000 văn bản điện tử, trong đó có trên 70% văn bản được ký số, giúp tiết kiệm đáng kể thời gian, chi phí, đồng thời nâng cao tính minh bạch và an toàn thông tin.

Song song đó, hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tại Cần Thơ được đưa vào vận hành tại 120 cơ quan, đơn vị. Toàn bộ hệ thống đã đồng bộ hóa với 2.223 thủ tục hành chính, đồng thời tạo lập gần 42.000 tài khoản người dùng để phục vụ người dân, doanh nghiệp. Đáng chú ý, trong nhiều khâu xử lý thủ tục, trí tuệ nhân tạo đã được ứng dụng để hỗ trợ cán bộ trong quá trình tiếp nhận, phân loại và giải quyết hồ sơ, góp phần tăng hiệu quả xử lý và giảm tải cho bộ máy hành chính.

Ngoài ra, thành phố cũng xây dựng và vận hành nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước, đảm bảo việc kết nối thông suốt với 17 hệ thống, cơ sở dữ liệu quốc gia quan trọng. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác, sử dụng dữ liệu một cách linh hoạt và hiệu quả, tránh trùng lặp và tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước.

Bên cạnh đó, hệ thống hội nghị truyền hình cũng được triển khai đồng bộ, phục vụ kịp thời và hiệu quả các cuộc họp trực tuyến từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt trong bối cảnh cần tiết kiệm chi phí và thời gian đi lại. Cổng thông tin điện tử thành phố với 117 trang thành phần hoạt động ổn định, đảm bảo cung cấp thông tin công khai, minh bạch và hỗ trợ người dân dễ dàng tiếp cận các dịch vụ hành chính công.

Trong lĩnh vực cải cách hành chính, Cần Thơ cũng đạt kết quả tích cực. Thành phố đã tiến hành chuẩn hóa và công bố 125 thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực khoa học và công nghệ. Trong số đó, có 24 thủ tục được phân quyền và 101 thủ tục phân cấp cho địa phương xử lý. Việc phân quyền, phân cấp rõ ràng không chỉ giúp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục mà còn góp phần giảm thiểu chi phí, công sức đi lại cho người dân và doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành công đạt được, Cần Thơ vẫn đang đối mặt với một số khó khăn và thách thức. Đáng chú ý, năng lực nhân lực cấp xã còn hạn chế, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyên môn như kiểm tra đo lường, chứng nhận chất lượng sản phẩm – lĩnh vực đòi hỏi kiến thức chuyên sâu và trình độ kỹ thuật cao. Thêm vào đó, một số thủ tục hành chính vẫn còn chưa rõ ràng trong phân định trách nhiệm giữa các cơ quan, gây khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện. Hạ tầng viễn thông dùng chung tuy đã có bước tiến nhưng vẫn chưa thống nhất về giá thuê, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án chỉnh trang đô thị và ngầm hóa hệ thống cáp viễn thông.

Từ những vướng mắc trên, thành phố đã có kiến nghị cụ thể gửi đến Bộ Khoa học và Công nghệ. Theo đó, Cần Thơ mong muốn Bộ tăng cường tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn chuyên sâu cho cán bộ cấp cơ sở, đồng thời sớm ban hành hướng dẫn xử lý các thủ tục chồng chéo giữa các cấp và ngành. Ngoài ra, thành phố cũng đề nghị Bộ phối hợp với Cục Viễn thông sớm thống nhất khung giá thuê hạ tầng viễn thông thụ động, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương trong việc triển khai các dự án số hóa cơ sở hạ tầng.

Ảnh minh họa.

Ngoài Cần Thơ, tại tỉnh Tây Ninh, quá trình chuyển đổi số và cải cách hành chính cũng đang diễn ra mạnh mẽ với tín hiệu tích cực từ bộ máy chính quyền hai cấp sau khi chính thức đi vào hoạt động ổn định từ ngày 1/7. Sở Khoa học và Công nghệ đã tham mưu cho Ủy ban Nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 02-KH/BCĐ nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số một cách đồng bộ, nhanh chóng và hiệu quả trên toàn địa bàn.

Về hạ tầng công nghệ thông tin, Tây Ninh đã đạt nhiều thành tựu đáng kể. Mạng di động 3G/4G cùng dịch vụ Internet cố định đã phủ sóng 100% các ấp, khu phố, kể cả những khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng biên giới. Đặc biệt, dịch vụ mạng 5G hiện đã phủ sóng tại 46 trong tổng số 96 xã, phường trên địa bàn tỉnh, mở ra tiềm năng lớn trong việc ứng dụng công nghệ cao vào hoạt động quản lý và sản xuất.

Tỉnh cũng triển khai cấu trúc lại và đồng bộ hóa các ứng dụng công nghệ số hiện có, bao gồm các nền tảng như Tây Ninh Smart, Trung tâm điều hành thông minh (IOC), hệ thống phản ánh hiện trường 1022. Đồng thời, Tây Ninh đã thí điểm triển khai Trợ lý ảo dành cho cán bộ nhằm hỗ trợ công tác tra cứu văn bản, xử lý công việc nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Trong lĩnh vực thủ tục hành chính, hệ thống giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh đã được tích hợp với Cổng dịch vụ công quốc gia, đảm bảo việc tiếp nhận đầy đủ hồ sơ trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Riêng từ ngày 1/7 đến nay, tỉnh đã xử lý thành công 224 thủ tục thuộc lĩnh vực này. Bên cạnh đó, công tác đào tạo, nâng cao năng lực cho công chức trong kiểm soát thủ tục hành chính cũng được chú trọng.

Mặc dù đạt nhiều kết quả tích cực, nhưng Tây Ninh vẫn còn một số tồn tại cần khắc phục. Đó là sự hạn chế về năng lực chuyên môn của cán bộ cấp xã; cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin tại một số địa phương chưa được đầu tư đồng bộ. Tỷ lệ người dân nộp hồ sơ trực tuyến còn thấp, nhiều người vẫn có thói quen nộp hồ sơ trực tiếp tại bộ phận một cửa. Việc điều chỉnh địa giới hành chính sau sáp nhập cũng phát sinh thêm nhiều thủ tục liên quan, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện một số nhiệm vụ.

Trước thực tế đó, tỉnh Tây Ninh kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ tăng cường tổ chức các lớp đào tạo thường xuyên cho đội ngũ cán bộ địa phương, đồng thời sớm ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể về việc phân cấp, phân quyền trong giải quyết thủ tục hành chính. Tỉnh cũng mong muốn có sự đồng bộ về cơ sở dữ liệu và phần mềm để đảm bảo quá trình xử lý hồ sơ không bị phụ thuộc vào địa giới hành chính mới.