Dự thảo quy định về định danh và xác thực điện tử

Bộ Thông tin và Truyền thông đang dự thảo Nghị định quy định về định danh và xác thực điện tử để lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Nghị định nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức khi tham gia giao dịch điện tử, góp phần đảm bảo an ninh, an toàn thông tin trong giao dịch điện tử.

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, hiện nay, xây dựng Chính phủ điện tử, phát triển thương mại điện tử, thúc đẩy cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang được Chính phủ, các bộ, ban, ngành, địa phương đặc biệt quan tâm. Cùng với đó, tính bảo mật an toàn thông tin luôn là mối quan tâm hàng đầu của mọi người dân và doanh nghiệp khi thực hiện giao dịch điện tử, trong đó bao gồm dịch vụ công trực tuyến do cơ quan nhà nước cung cấp và các giao dịch thương mại điện tử.

Tại Việt Nam hiện nay, việc định danh và xác thực các cá nhân chủ yếu dựa vào phương thức truyền thống, đó là dựa trên một số giấy tờ đã được quy định như chứng minh nhân dân, thẻ căn cước công dân, hộ chiếu. Trong khi đó, đối với việc sử dụng các dịch vụ công trực tuyến, chưa có các quy định tương tự, chưa có phương thức để định danh và xác thực các cá nhân, tổ chức khi tham gia các giao dịch điện tử.

Bộ Thông tin và Truyền thông đang dự thảo Nghị định quy định về định danh và xác thực điện tử.

Với các doanh nghiệp, chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số đang được sử dụng như một hình thức định danh và xác thực điện tử chính để kê khai và nộp thuế qua mạng, kê khai hải quan điện tử và kê khai bảo hiểm xã hội điện tử. Sử dụng chữ ký số là một trong các giải pháp xác thực điện tử an toàn, tuy nhiên còn có những hạn chế nhất định như chi phí sử dụng khá cao, việc sử dụng cần có kỹ năng công nghệ thông tin nhất định. Hiện nay, mới có rất ít cá nhân sử dụng chữ ký số, trừ những đối tượng có các quy định bắt buộc sử dụng như cán bộ, công chức trong cơ quan nhà nước.

Bên cạnh đó, các ứng dụng Chính phủ điện tử phổ biến như cổng dịch vụ công trực tuyến của các Bộ ngành, địa phương đang tự quy định và xây dựng quy trình định danh và xác thực điện tử riêng. Điều này không chỉ gây lãng phí tài nguyên, khó khăn trong quản lý và sử dụng hệ thống mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn, an ninh thông tin, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay, quy định về định danh và xác thực điện tử chưa được nêu trong các văn bản Luật chuyên ngành như Luật giao dịch điện tử, Luật công nghệ thông tin.

Dự thảo Nghị định quy định về danh tính số, định danh và xác thực điện tử; dịch vụ định danh và xác thực điện tử; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân về danh tính số, định danh và xác thực điện tử tại Việt Nam.

Về phạm vi điều chỉnh, dự thảo Nghị định quy định không chỉ đối với định danh và xác thực điện tử trong giao dịch điện tử với cơ quan nhà nước, mà còn điều chỉnh chung cho các giao dịch điện tử có yêu cầu về định danh điện tử và xác thực điện tử ra toàn xã hội.

Quy định này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong các giao dịch điện tử với cơ quan nhà nước và các giao dịch trong khối tư nhân, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng; đảm bảo tính tiện lợi, an toàn, duy trì sự liền mạch của các giao dịch điện tử, thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng quy định cụ thể về thành phần danh tính số; mức độ đảm bảo của danh tính số; giá trị sử dụng của danh tính số; yêu cầu mức độ đảm bảo của danh tính số trong giao dịch điện tử; quy định về định danh điện tử; xác thực điện tử; phân loại yếu tố xác thực và phương tiện xác thực.

Đồng thời quy định rõ việc cung cấp và sử dụng dịch vụ định danh và xác thực điện tử; đăng ký, tạo lập danh tính số; lưu trữ, cập nhật danh tính số; cung cấp, quản lý phương tiện xác thực; thay đổi mức độ đảm bảo của danh tính số; tạm dừng, thu hồi danh tính số; cung cấp và sử dụng thông tin cá nhân.

Mai Ngọc (t/h)