Hà Nội thúc đẩy ứng dụng dữ liệu dân cư, phục vụ chuyển đổi số

Trong bối cảnh chuyển đổi số trở thành xu thế tất yếu của thời đại, Hà Nội với vai trò là Thủ đô và trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa đã và đang đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, cải thiện dịch vụ công và thúc đẩy phát triển bền vững.

Hoàn thiện cơ sở dữ liệu dân cư tập trung

Một trong những nền tảng quan trọng của quá trình này là việc phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu của Đề án 06/QĐ-TTg về "Phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030" (Đề án 06).

Hà Nội hiện là một trong những đô thị đông dân nhất Việt Nam, việc quản lý hiệu quả một lượng lớn dân cư đòi hỏi hệ thống dữ liệu hiện đại, tập trung và chính xác. Dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử không chỉ là công cụ kỹ thuật mà còn là nền tảng để xây dựng chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân và doanh nghiệp trong việc tiếp cận dịch vụ công nhanh chóng, tiện lợi.

Việc triển khai ứng dụng dữ liệu dân cư và định danh điện tử đã mang lại nhiều lợi ích tại Hà Nội - Ảnh: VGP/Gia Huy

Theo UBND Thành phố Hà Nội, thời gian qua việc triển khai ứng dụng dữ liệu dân cư và định danh điện tử đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực, từ giảm thiểu thủ tục hành chính rườm rà đến tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý.

Từ năm 2024 đến nay, Hà Nội đã tập trung đẩy mạnh các nhiệm vụ của Đề án 06, với mục tiêu hoàn thành 15 mục tiêu chuyển đổi số vào cuối năm 2025, trong đó dữ liệu dân cư và định danh điện tử là yếu tố cốt lõi.

Hà Nội đã đạt được những bước tiến quan trọng trong việc xây dựng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu dân cư. Đến hết tháng 8/2024, hơn 5,5 triệu tài khoản định danh điện tử đã được kích hoạt, chiếm khoảng 64% dân số thành phố. So với con số 4,22 triệu tài khoản kích hoạt tính đến ngày 28/6/2023 (đạt 67,8% trên tổng số 6,22 triệu tài khoản), tiến độ này cho thấy sự mở rộng nhanh chóng trong việc tiếp cận và ứng dụng định danh điện tử trong năm 2024.

UBND Thành phố đã chỉ đạo làm sạch dữ liệu dân cư thông qua các hoạt động như cập nhật thông tin chứng minh nhân dân 9 số, điều chỉnh thông tin chủ hộ và xóa trùng lặp. Công văn số 3878/UBND-KSTTHC ngày 21/11/2024 nhấn mạnh việc đảm bảo dữ liệu "đúng, đủ, sạch, sống", với hơn 8 triệu thông tin công dân được đồng bộ hóa vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Đây là nền tảng để Hà Nội triển khai các ứng dụng số hóa trong nhiều lĩnh vực.

Ứng dụng định danh và xác thực điện tử trong dịch vụ công

Hà Nội tiếp tục mở rộng ứng dụng định danh và xác thực điện tử trong dịch vụ công trực tuyến. Theo báo cáo ngày 15/10/2024 của UBND Thành phố, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính liên thông 3 cấp đã được vận hành hiệu quả từ ngày 11/4/2023, tích hợp hơn 2.000 thủ tục hành chính trên Cổng Dịch vụ công Hà Nội và ứng dụng "Hà Nội Smart".

Một ví dụ cụ thể là từ tháng 5/2023, Hà Nội đã thí điểm cấp bản sao điện tử giấy khai sinh và trích lục khai tử liên thông, với hơn 10.000 hồ sơ được xử lý thành công tính đến tháng 10/2024. Đến nay, con số này có thể đã tăng lên đáng kể nhờ sự phổ biến của ứng dụng VNeID và các nền tảng số khác. Nghị quyết của HĐND Thành phố ngày 19/11/2024 cũng quy định mức phí bằng "không" cho các dịch vụ công trực tuyến, khuyến khích người dân sử dụng định danh điện tử thay vì giấy tờ truyền thống.

Ngoài dịch vụ công, dữ liệu dân cư và định danh điện tử còn được ứng dụng rộng rãi trong kinh tế và xã hội. Theo báo cáo ngày 15/10/2024, 4,73 triệu người có thẻ bảo hiểm y tế (100% đối tượng tham gia) đã được đồng bộ dữ liệu với căn cước công dân. Hơn 1,14 triệu lượt công dân đã sử dụng căn cước công dân để tra cứu thông tin y tế, giảm thiểu thời gian và thủ tục tại các cơ sở khám chữa bệnh.

Trong lĩnh vực kinh tế, Thành phố đã triển khai 28 mô hình điểm ứng dụng dữ liệu dân cư, từ quản lý lưu trú đến hỗ trợ vay tín chấp cho hộ nghèo, hơn 500.000 giao dịch tài chính tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn đã sử dụng định danh điện tử để xác thực, góp phần thúc đẩy kinh tế số. Ngoài ra, 99,5% tổ chức, doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử và 100% hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai đã đăng ký hóa đơn điện tử, theo số liệu cùng kỳ.

Từ những kết quả này, người dân Hà Nội được hưởng lợi lớn từ sự tiện lợi mà hệ thống này mang lại. Thời gian xử lý thủ tục hành chính giảm mạnh, từ vài ngày xuống còn vài giờ hoặc vài phút với các dịch vụ trực tuyến. Doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí vận hành và thời gian nhờ quy trình xác thực nhanh chóng, minh bạch. Việc sử dụng hóa đơn điện tử và định danh điện tử giúp giảm thiểu rủi ro gian lận, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch thương mại điện tử và tài chính số.

Chính quyền thành phố nâng cao hiệu quả quản lý nhờ dữ liệu tập trung và hệ thống Trung tâm Điều hành thông minh. Từ năm 2023, trung tâm này đã kết nối 7 cơ sở dữ liệu của thành phố và 14 cơ sở dữ liệu quốc gia, hỗ trợ lãnh đạo ra quyết định kịp thời. Đến năm 2025, Hà Nội đặt mục tiêu hoàn thiện kiến trúc chính quyền điện tử phiên bản 3.0, theo Kế hoạch 95/KH-UBND ngày 6/6/2023.

Những kết quả trong việc phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử đã khẳng định vai trò tiên phong của Thủ đô trong chuyển đổi số. Từ cơ sở dữ liệu tập trung, dịch vụ công trực tuyến đến ứng dụng trong kinh tế - xã hội, Hà Nội không chỉ cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn đặt nền móng cho một đô thị thông minh, hiện đại.

Để tiếp tục thúc đẩy phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, phục vụ chuyển đổi số, tháng 3/2025, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Trọng Đông đã có văn bản yêu cầu Giám đốc, Thủ trưởng các sở, ban, ngành, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã tiếp tục duy trì quyết tâm chính trị cao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các nội dung nhiệm vụ tại Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 14/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện Đề án "phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030" trên địa bàn Thành phố năm 2025.

Theo đó, UBND Thành phố yêu cầu khẩn trương rà soát, giải quyết dứt điểm những nhiệm vụ còn chậm tiến độ hoặc có nguy cơ chậm tiến độ; kịp thời báo cáo, đề xuất phương án tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn. Đối với các đơn vị đã hoàn thành số hóa phải đưa vào sử dụng ngay trong quý II/2025.

Công an Thành phố, thường trực chuyên đề Đề án 06/Thành phố được giao tham mưu, giúp UBND Thành phố theo dõi, đôn đốc, kiểm tra và báo cáo UBND Thành phố, Chủ tịch UBND Thành phố.

UBND Thành phố cũng yêu cầu căn cứ hướng dẫn của Tổ công tác triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử về việc triển khai Chỉ thị về thúc đẩy Đề án 06 năm 2025, rà soát, cập nhật 26 nhiệm vụ chung và 86 nhiệm vụ cụ thể, "gắn trách nhiệm của từng đồng chí lãnh đạo, từng đơn vị trực tiếp triển khai".