Nghị quyết 57-NQ/TW: Toàn quốc "phủ xanh" nhưng vẫn còn thách thức lớn

Đến 16h00 ngày 27/7/2025, toàn bộ 34/34 tỉnh, thành phố trên cả nước đã đạt trạng thái “XANH” trên bản đồ nhiệt giám sát của Trung tâm Điều hành Chính phủ (TTCH), hoàn thành các nhiệm vụ được giao trước thời hạn 01/8/2025.

Ảnh minh họa: Trung tâm Giám sát, điều hành KH02

Ở cấp cơ sở, thông tin hiện trạng tại 3.321 xã, phường đã có những chuyển biến tích cực so với ngày 25/7/2025. Đáng chú ý, 17 tỉnh, thành phố đã "phủ XANH" hơn 50% số xã, phường, trong đó 12 tỉnh, thành phố vượt mốc 70%. Đặc biệt, 07 tỉnh/thành phố bao gồm Sơn La, Lạng Sơn, Phú Thọ, Lào Cai, Thành phố Huế, Thành phố Hà Nội và Hưng Yên đã hoàn thành 100% việc "phủ XANH" các xã, phường, tạo tiền đề vững chắc cho việc vận hành hiệu quả các Trung tâm Phục vụ hành chính công.

Nhiều thách thức cần tháo gỡ cấp cơ sở

Dù đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực, báo cáo giám sát vẫn thẳng thắn chỉ ra những tồn tại cần được tập trung khắc phục để đảm bảo tiến độ và chất lượng triển khai Kế hoạch chuyển đổi số tại cơ sở.

Đó là, tiến độ xây dựng và vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã, phường vẫn còn nhiều hạn chế. Tình trạng “phủ XANH” tại cấp cơ sở – đặc biệt là việc hoàn thiện các điều kiện cơ bản để Trung tâm vận hành hiệu quả – vẫn còn chậm trễ. Đáng chú ý, hai tỉnh Cao Bằng và Lai Châu hiện chỉ có dưới 10% số xã, phường đạt trạng thái XANH. Các khó khăn chủ yếu liên quan đến hạ tầng kỹ thuật như hệ thống phần mềm, dịch vụ công, kết nối dữ liệu, chữ ký số, con dấu điện tử và quy trình vận hành chưa thống nhất.

Ảnh minh họa: Trung tâm Giám sát, điều hành KH02

Bên cạnh đó, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến tại nhiều địa phương còn thấp, cho thấy việc đầu tư hạ tầng công nghệ chưa phát huy hiệu quả như kỳ vọng. Một số tỉnh, thành có nền tảng hạ tầng tốt nhưng tỷ lệ người dân và tổ chức sử dụng dịch vụ công trực tuyến vẫn ở mức hạn chế. Cụ thể, trong ngày 26/7/2025, TP Hà Nội chỉ đạt tỷ lệ 30,51% hồ sơ nộp trực tuyến, trong khi TP. Hồ Chí Minh ghi nhận số lượng hồ sơ trực tuyến cấp tỉnh thấp hơn đáng kể so với mức trung bình của tháng 6/2025. Nguyên nhân được xác định chủ yếu là do phần mềm chưa đồng bộ, vận hành thiếu ổn định.

Đáng lưu ý, vẫn còn 04 nhiệm vụ trọng tâm đã quá hạn nhưng chưa được hoàn thành. Trong đó, có 02 nhiệm vụ thuộc nhóm hoàn thiện thể chế và kiến trúc pháp lý, 01 nhiệm vụ về xây dựng hạ tầng số và cơ sở dữ liệu trọng yếu, và 01 nhiệm vụ về phát triển nguồn lực cả về nhân sự và tài chính. Đây là những nhiệm vụ nền tảng, có vai trò quyết định trong việc bảo đảm tính liên thông, đồng bộ và bền vững của quá trình chuyển đổi số ở cấp cơ sở.

Đảm bảo hiệu quả vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp cơ sở

Để tăng cường hiệu quả thực thi và tính minh bạch trong giám sát, yêu cầu đặt ra là phải thiết lập cơ chế giám sát độc lập đối với kết quả đầu ra của từng nhiệm vụ. Trong đó, Nhóm công tác số 2 và số 3 (theo Quyết định số 32-QĐ/TGV) cần khẩn trương tăng cường công tác đôn đốc, đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ liên quan đến hạ tầng số và các cơ sở dữ liệu trọng yếu trong tháng 7/2025.

Trung tâm phục vụ Hành chính công phường Yên Bái, tỉnh Lào Cai.

Các bộ, ban, ngành và địa phương được yêu cầu khẩn trương hoàn thành các nhiệm vụ đang quá hạn, đồng thời cập nhật kịp thời tiến độ triển khai lên Hệ thống giám sát. Cùng với đó, việc rà soát, đầu tư đầy đủ và đưa ra các giải pháp quyết liệt hơn nữa đối với các điều kiện cần thiết để vận hành hiệu quả Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã, phường cần tiếp tục được triển khai nghiêm túc. Các điều kiện này bao gồm chữ ký số, chứng thư số, nhân sự hỗ trợ, khả năng sử dụng lại dữ liệu số hóa, phần mềm dịch vụ công và phần mềm hộ tịch.

Thực tế cho thấy, các tỉnh, thành có tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến thấp thường xuất phát từ các vướng mắc về phần mềm dịch vụ công tại nhiều xã, phường. Các địa phương và đơn vị liên quan cần khẩn trương rà soát nguyên nhân gốc rễ và đưa ra giải pháp khắc phục để tối ưu hóa hiệu quả đầu tư.

Dù 3.321 xã, phường đã báo cáo thông tin hiện trạng với tỷ lệ trên 98% và nhiều tiêu chí cơ bản đạt trên 90%, chỉ có 1.888/3.321 xã, phường (56,9%) đáp ứng đầy đủ các điều kiện cơ bản để vận hành hiệu quả Trung tâm Phục vụ hành chính công. Các điều kiện thiết yếu như chữ ký số mật, chứng thư số công vụ, nhân sự hỗ trợ và khả năng sử dụng lại dữ liệu số hóa vẫn còn là thách thức. Các địa phương cần nghiêm túc rà soát, đẩy nhanh tiến độ để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả trên toàn quốc.

Phân tích các khó khăn từ cấp xã, phường cho thấy vấn đề cốt lõi nằm ở sự thiếu ổn định, đồng bộ của hệ thống phần mềm (dịch vụ công và hộ tịch), chưa liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia, thiếu chữ ký số và trang bị máy móc, cùng với quy trình chưa hoàn thiện. Các Nhóm công tác được phân công cần khẩn trương hỗ trợ địa phương xử lý triệt để các vướng mắc này.

Ảnh minh họa: Trung tâm Giám sát, điều hành KH02

Trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 12/2025, các đơn vị được giao nhiệm vụ thường xuyên cần đặc biệt chú trọng hoàn thành các nhiệm vụ liên quan đến vận hành Dịch vụ công trực tuyến và xây dựng các cơ sở dữ liệu trọng yếu. Đây là nhiệm vụ then chốt nhằm phục vụ công tác khai thác, sử dụng dữ liệu theo đúng chỉ đạo của Ban Chỉ đạo, bảo đảm thông tin được cập nhật thường xuyên, phục vụ hiệu quả công tác điều hành chung.

Ban Chỉ đạo đề nghị các tỉnh, thành phố khẩn trương rà soát kết quả thực hiện nhiệm vụ “Bố trí trụ sở, trang cấp thiết bị, phân công lãnh đạo, bố trí nhân lực và bảo đảm hệ thống hạ tầng mạng đáp ứng yêu cầu theo Nghị định số 118/2025/NĐ-CP”. Đồng thời, cần tổ chức kiểm tra thực địa, tăng cường đôn đốc và hỗ trợ các xã, phường hoàn thiện đầy đủ các điều kiện cần thiết, bảo đảm Trung tâm Phục vụ hành chính công tại cơ sở sẵn sàng vận hành hiệu quả. Kết quả thực hiện phải được cập nhật đầy đủ lên Hệ thống giám sát để tổng hợp, theo dõi và báo cáo Ban Chỉ đạo.