Nghị quyết 57 và cơ hội chuyển mình của doanh nghiệp

Nghị quyết số 57-NQ/TW, ban hành ngày 22/12/2024, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam, đặc biệt đối với cộng đồng doanh nghiệp.

Nghị quyết này nhấn mạnh việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp trong nước.​

Một trong những tác động đáng kể của Nghị quyết 57 là việc thúc đẩy các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), tham gia mạnh mẽ vào quá trình chuyển đổi số. Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng Nghị quyết số 03/NQ-CP với 41 chỉ tiêu, 7 nhóm nhiệm vụ và 140 nhiệm vụ cụ thể nhằm hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, chuyển đổi số và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Điều này mở ra cơ hội cho các SMEs nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và cải thiện hiệu quả hoạt động kinh doanh. 

Nghị quyết cũng đề ra mục tiêu đến năm 2045, Việt Nam có quy mô nền kinh tế số đạt tối thiểu 50% GDP. Để đạt được mục tiêu này, các doanh nghiệp cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, cũng như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp thích ứng với xu hướng toàn cầu mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia. 

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích từ Nghị quyết 57, các doanh nghiệp cần chủ động trong việc đổi mới và sáng tạo. Như TS. Cao Anh Tuấn, nhà sáng lập công nghệ giải mã gene Genetica, đã chỉ ra, doanh nghiệp Việt Nam cần xây dựng thương hiệu quốc gia về phát triển khoa học và đổi mới sáng tạo, đồng thời thu hút các nhà khoa học quốc tế đến hợp tác và nghiên cứu.

Mô hình sản xuất nông nghiệp được số hoá

Ngoài ra, Nghị quyết 57 cũng mở ra cơ hội lớn cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Việc ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ giúp các startup Việt Nam phát triển mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy nền kinh tế số và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Tác động rõ rệt nhất của Nghị quyết 57 là việc hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn. Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chỉ có khoảng 30% SMEs tiếp cận được vốn vay ngân hàng do thiếu tài sản thế chấp hoặc lịch sử tín dụng yếu. Để giải quyết vấn đề này, Chính phủ đã triển khai các quỹ bảo lãnh tín dụng và yêu cầu các tổ chức tài chính giảm điều kiện vay vốn, giúp doanh nghiệp nhỏ có thêm cơ hội mở rộng hoạt động. Đồng thời, các chính sách thuế ưu đãi như giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và hoãn thuế GTGT cũng đang được áp dụng nhằm giảm bớt gánh nặng tài chính cho các SMEs.

Theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), chỉ khoảng 20% SMEs tại Việt Nam áp dụng công nghệ số vào sản xuất và quản lý. Để thay đổi thực trạng này, Nghị quyết 57 đã đề xuất các biện pháp như hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp đầu tư vào hệ thống quản lý số, cung cấp chương trình đào tạo miễn phí về thương mại điện tử và tự động hóa, cũng như kết nối SMEs với các nền tảng công nghệ lớn để tối ưu hóa hoạt động.

Bên cạnh đó, việc cải thiện môi trường kinh doanh và đơn giản hóa thủ tục hành chính cũng là trọng tâm của nghị quyết. Trong nhiều năm qua, SMEs vẫn gặp khó khăn với các quy trình cấp phép, thuế, kiểm tra và các thủ tục liên quan khác. Chính phủ đang đẩy mạnh việc số hóa thủ tục hành chính, giảm thời gian cấp phép kinh doanh xuống còn dưới 5 ngày làm việc và đơn giản hóa các quy trình báo cáo thuế.

Để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 57, một số biện pháp cụ thể đang được triển khai bao gồm:

• Hỗ trợ tài chính trực tiếp: Tạo ra các quỹ bảo lãnh tín dụng cho SMEs không có tài sản thế chấp.

• Chương trình đào tạo về chuyển đổi số: Tổ chức các khóa học thực tế giúp doanh nghiệp áp dụng công nghệ vào quản lý và sản xuất.

• Hợp tác công - tư: Kết nối SMEs với các tập đoàn lớn để tham gia chuỗi cung ứng và tận dụng kinh nghiệm quản lý.

• Giảm gánh nặng hành chính: Cắt giảm các điều kiện kinh doanh không cần thiết, thúc đẩy mô hình "một cửa điện tử" để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận dịch vụ công.

• Hỗ trợ xuất khẩu: Hướng dẫn SMEs tiếp cận thị trường quốc tế thông qua các hiệp định thương mại tự do, giúp mở rộng đầu ra cho sản phẩm.

Dự đoán trong thời gian tới, nếu các biện pháp này được thực hiện một cách đồng bộ, số lượng SMEs tiếp cận vốn sẽ tăng ít nhất 50%, tỷ lệ doanh nghiệp áp dụng chuyển đổi số có thể đạt 40%, và thời gian hoàn thành các thủ tục hành chính sẽ giảm ít nhất 30%. Đây là những bước tiến quan trọng giúp SMEs Việt Nam phát triển mạnh mẽ, đóng góp lớn hơn vào nền kinh tế đất nước và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.