Những khó khăn khi triển khai dịch vụ công trực tuyến tại tỉnh miền núi Hà Giang

Ông Nguyễn Đức Mạnh, Phó Giám đốc Trung tâm phục vụ hành Chính công tỉnh Hà Giang, cho biết khi nhắc đến Hà Giang, đặc điểm đáng chú ý chính là địa hình.

“Chúng ta biết đây là một tỉnh miền núi biên giới với địa hình chia cắt phức tạp và điều kiện thiên nhiên khá khắc nghiệt”, ông Nguyễn Đức Mạnh nói.

Chính vì thế, hiệu quả của dịch vụ công trực tuyến rất rõ ràng, người dân không phải di chuyển quãng đường rất xa để nộp hồ sơ trực tiếp. Dịch vụ trực tuyến giúp tiết kiệm chi phí và thuận tiện hơn rất nhiều cho người dân.

NHIỀU NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ CÓ THỂ KHÔNG BIẾT RẰNG KHI SINH CON CẦN PHẢI LÀM GIẤY KHAI SINH

Tuy vậy, phần lớn dân số ở Hà Giang là người dân tộc thiểu số, người Kinh chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ. Điều này dẫn đến trình độ dân trí ở đây còn khá thấp; nhiều gia đình người dân tộc thiểu số không biết chữ, không biết tiếng phổ thông. Ngoài ra, nhiều người dân chưa hiểu rõ các dịch vụ công cần thiết để thực hiện trong cuộc sống hàng ngày.

Một khó khăn khác khi triển khai dịch vụ công trực tuyến là thiếu thốn thiết bị và hạ tầng. Ngay cả việc cung cấp kết nối internet đầy đủ vẫn đang là một thách thức lớn, bởi ở Hà Giang vẫn có những khu vực hoàn toàn không có sóng điện thoại. Bên cạnh đó, các điều kiện về cơ sở vật chất như thiết bị máy tính và điện thoại di động thông minh cũng rất hạn chế. 

Ông Nguyễn Đức Mạnh cho biết đã từng có ý tưởng cấp máy tính cho người dân, nhưng điều này cũng không khả thi. Nguyên nhân là do điều kiện nhà ở của người dân ở đây thường là nhà tranh vách đất, thiếu thốn, dễ bị ẩm mốc, và thiết bị như máy tính có thể hư hỏng nhanh chóng, mà người dân lại không biết cách sử dụng.

Xuất phát từ những khó khăn này, ông Nguyễn Đức Mạnh cho biết trước đây việc triển khai dịch vụ công trực tuyến tại Hà Giang rất hạn chế. Tuy nhiên, từ năm 2023 đến nay, tình hình đã có những cải thiện đáng kể. Tỉnh Hà Giang đã xác định chuyển đổi số không thể chỉ dừng lại ở việc mua sắm công nghệ, mà cần tập trung vào chiến lược và mục đích cụ thể.

“Do đó, điều đầu tiên là phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân nhận thấy rõ lợi ích của dịch vụ công trực tuyến”, ông Nguyễn Đức Mạnh nói.

Bên cạnh đó, chính quyền cũng tăng cường công tác hỗ trợ. Để thực hiện điều này, Hà Giang đã thành lập các tổ chuyển đổi số cộng đồng. Quan trọng hơn, tỉnh đã thành lập các tổ dịch vụ công tại bộ phận một cửa, nơi các cán bộ đóng vai trò là người hỗ trợ trực tiếp. 

“Nhiều người dân tộc thiểu số có thể không biết rằng khi sinh con cần phải làm giấy khai sinh, vì trước đây họ không cần đến giấy tờ này. Chính quyền phải tuyên truyền và hướng dẫn họ làm giấy khai sinh trực tuyến”, ông Nguyễn Đức Mạnh cho biết.

“Tương tự, khi các cơ quan, doanh nghiệp yêu cầu lý lịch tư pháp, bộ phận một cửa cũng hướng dẫn về thủ tục này. Tại bộ phận một cửa, Hà Giang đã lắp đặt các ki-ốt để người dân có thể tự gửi hồ sơ và nhận hướng dẫn từ cán bộ về các thủ tục cần thiết. Các cây ki-ốt được trang bị màn hình cảm ứng, cho phép tải dữ liệu và truy cập dịch vụ công trực tuyến”.

Hiện tại, có một số khó khăn ở giai đoạn đầu đối với dịch vụ công kết hợp giấy và hồ sơ điện tử. Người dân gửi hồ sơ điện tử nhưng vẫn phải gửi hồ sơ gốc để nhận kết quả. Do đó, đối với các dịch vụ công thiết yếu, nên cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình, vì hồ sơ thường không quá phức tạp và chỉ yêu cầu thông tin cơ bản.

DỊCH VỤ CÔNG CẦN CHUYỂN TỪ QUẢN LÝ HÀNH CHÍNH SANG PHỤC VỤ NGƯỜI DÂN

Nhờ sự hỗ trợ của Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP), Hà Giang đã thực hiện đề án phát triển dịch vụ công trực tuyến, từ đó hiểu rõ hơn về những khó khăn của người dân. Đặc biệt, ông Nguyễn Đức Mạnh cho biết tỉnh Hà Giang xác định rõ vai trò quan trọng của thể chế. “Địa phương có thể thực hiện việc tái cấu trúc quy trình sao cho bớt rườm rà và đơn giản hóa hồ sơ để thuận lợi hơn cho người dân”.