Quy hoạch lại tài nguyên vô tuyến: Nền tảng chiến lược cho hạ tầng số và công nghệ tương lai
Ngày 3/10/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định 37/2025/QĐ-TTg về quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện quốc gia, thay thế Quyết định số 71/2013/QĐ-TTg sau hơn một thập kỷ áp dụng. Đây là bước ngoặt trong quản lý và khai thác tài nguyên tần số – nguồn tài nguyên vô hình nhưng hữu hạn, có giá trị chiến lược hàng đầu trong kỷ nguyên số.
Việc quy hoạch lại tài nguyên vô tuyến mang ý nghĩa quyết định, giúp Việt Nam chủ động định vị trong cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu.
Đại diện Cục Tần số vô tuyến điện, Bộ Khoa học và công nghệ cho biết, trong bối cảnh công nghệ thông tin di động 5G, 6G, vệ tinh LEO, Wi-Fi 6E/7 và Internet vạn vật (IoT) đang phát triển mạnh mẽ, việc quy hoạch lại tài nguyên vô tuyến mang ý nghĩa quyết định, giúp Việt Nam chủ động định vị trong cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu.
Quy hoạch mới được xây dựng trên cơ sở cập nhật toàn diện các cam kết quốc tế sau Hội nghị Thông tin vô tuyến thế giới (WRC-23). Theo đó, 65 băng tần đã được điều chỉnh, 23 chú thích mới được bổ sung, 77 chú thích được sửa đổi và 1 chú thích bị bãi bỏ. Những thay đổi này bảo đảm sự tương thích với hệ thống phân bổ tần số quốc tế, đồng thời mở đường cho các bước đi công nghệ chiến lược.
Ưu tiên cho các công nghệ mới nổi
Cũng theo Cục Tần số vô tuyến điện, quy hoạch lần này đặc biệt ưu tiên các băng tần quan trọng phục vụ công nghệ mới, gồm:
Băng tần 3400–3560 MHz và 6425–7125 MHz dành cho IMT (5G/6G): Nếu trước đây băng 3400–3560 MHz từng dành cho vệ tinh Vinasat, thì nay chuyển hướng cho di động băng rộng, đúng xu thế các nước châu Âu và châu Á đã áp dụng. Riêng băng 6425–7125 MHz có dung lượng rất lớn, được coi là “dải vàng” cho 6G trong tương lai. Việc quy hoạch sớm cho IMT sẽ tạo dư địa để Việt Nam không bị chậm nhịp trong cuộc cách mạng 6G.
Băng tần 600 MHz được quy hoạch cho di động sau khi truyền hình số mặt đất dừng sử dụng: Đây là dải tần thấp, phủ sóng xa, phù hợp cho mở rộng vùng phủ 5G/6G toàn quốc, đặc biệt là vùng sâu vùng xa.
Băng tần 5925–6425 MHz dành cho Wi-Fi 6E/7: Đây là xu thế toàn cầu khi nhiều nước đã mở băng tần trên cho Wi-Fi tốc độ siêu cao. Quy hoạch lần này giúp người dân, doanh nghiệp Việt Nam được hưởng hạ tầng Wi-Fi thế hệ mới, phục vụ kết nối băng rộng, thúc đẩy chuyển đổi số trong sản xuất và đời sống.
Quy hoạch mới cũng tạo điều kiện phát triển mạnh mẽ công nghệ vệ tinh:
Băng Ka dành cho vệ tinh địa tĩnh (Vinasat mới), mở rộng dung lượng phục vụ thông tin vệ tinh, phù hợp với chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ đến năm 2030.
Vệ tinh phi địa tĩnh (LEO/NGSO): Lần đầu tiên được bổ sung quy định đưa vào quy hoạch chính thức, tạo tiền đề cho hạ tầng viễn thông hiện đại dựa trên công nghệ thông tin vệ tinh quỹ đạo tầm thấp; đặc biệt quan trọng khi Việt Nam đã cho thí điểm các hệ thống như Starlink.
Linh hoạt trong phân bổ và sử dụng
Một điểm mới đáng chú ý nữa của Quy hoạch này là sự điều chỉnh linh hoạt các dải tần 700/800/900 MHz. Thay vì “quy định cứng” toàn bộ băng tần cho thông tin di động IMT công cộng như trước, quy hoạch mới mở ra khả năng chia sẻ, kết hợp giữa hệ thống thông tin di động và các hệ thống thông tin vô tuyến khác.
Quy hoạch phổ tần số lần này là bước hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển hạ tầng số, làm chủ các công nghệ chiến lược. Tài nguyên tần số – tuy vô hình nhưng hữu hạn – nay được quy hoạch lại một cách khoa học, hiện đại, phù hợp thông lệ quốc tế, trở thành nền móng cho hạ tầng số dung lượng lớn, tốc độ cao, phục vụ chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số và bảo đảm quốc phòng – an ninh.
Theo Bộ Khoa học và công nghệ, Quyết định số 37/2025/QĐ-TTg không chỉ kế thừa Quyết định 71/2013/QĐ-TTg, mà còn đánh dấu một giai đoạn phát triển mới. Đó là Việt Nam chủ động quản trị không gian tần số vô tuyến điện – nguồn lực chiến lược trong kỷ nguyên số - sẵn sàng cho những bước nhảy vọt về công nghệ và khẳng định vị thế trên bản đồ số toàn cầu.
