Quý I/2020: Lĩnh vực KH-CN và ngành truyền thông đạt được nhiều thành tựu nổi bật

Thảo luận tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3/2020, nhiều ý kiến nhận định trong bối cảnh khó khăn, nhất là những diễn biến phức tạp của tình hình dịch COVID-19, các nhiệm vụ kinh tế-xã hội vẫn được triển khai đồng bộ, đạt được nhiều kết quả tích cực.

Nhìn chung trong Quý I/2020, các bộ, ngành và địa phương đã tích cực triển khai và thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP, số 02/NQ-CP, các nghị quyết chuyên đề của Chính Phủ và chỉ thị số 11/CT-TTg. 

Các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương đã kịp thời kiểm soát ứng phó, hạn chế các tác động tiêu cực của dịch bệnh đến nền kinh tế, ổn định tâm lý xã hội, hỗ trợ duy trì sản xuất, kinh doanh, cơ bản đáp ứng về yêu cầu y tế, kinh tế, xã hội và đối ngoại trong bối cảnh khó khăn của dịch bệnh.

Sự bùng phát của dịch bệnh Covid-19 trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng trong tháng 3 năm nay đã ảnh hưởng toàn diện đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, trong đó  ngành truyền thông và khoa học & công nghệ cũng là một trong những đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề.

Khoa học, công nghệ đạt được nhiều thành tựu nổi trội

Theo báo cáo số 2085/BC-BKHĐT ngày 31/3, của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về Tình hình thực hiện Nghị quyết 01/NQ-CP TTg và tình hình Kinh tế, xã hội tháng 3 tháng và Quý I năm 2020, được biết, hệ thống pháp luật về khoa học và công nghệ ngày càng được hoàn thiện, trong đó đang triển khai xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ để trình Quốc hội phù hợp với điều kiện thực tiễn. Trong Quý 1/2020, đã Trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 03 văn bản (01 Nghị định của Chính phủ, 02 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ).

Để chủ động ứng phó với dịch Covid-19, ngành khoa học và công nghệ đã phê duyệt 04 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đột xuất, tập trung nghiên cứu về đặc điểm dịch tễ học và vi rút học, chế tạo bộ sinh phẩm phát hiện, phác đồ điều trị... để nâng cao năng lực phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Nhà nghiên cứu Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương kiểm tra mẫu virus SARS-CoV 2 trên kinh hiển vi điện tử (TEM)

Nhiệm vụ “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm real-time RT-PCR và RT-PCR phát hiện virus corona chủng mới (nCoV)” Học viện Quân y chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á đã nghiên cứu thành công, bộ kit xét nghiệm vi rút Corona, đạt các tiêu chí độ nhạy, độ đặc hiệu, độ chính xác, độ lặp lại tại. Labo tương đương bộ sinh phẩm do CDC Hoa Kỳ và WHO sản xuất.

Ngày 04/3, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 774/QĐ-BYT cấp số đăng ký do Học viện Quân y và Công ty cổ phần công nghệ Việt Á sản xuất để phục vụ kịp thời cồng tác phòng chống dịch bệnh Covid 19.

Hiện nay, các bộ kit real-time RT-PCR đang được Công ty cổ phần công nghệ Việt Á sản xuất số lượng lớn đáp ứng kịp thời nhu cầu cấp bách chống dịch tại Việt Nam. Theo báo cáo của đơn vị sản xuất, nhiều quốc gia đã đặt vấn đề mua bộ kit do Việt Nam sản xuất.

Đề án Hệ tri thức Việt số hóa tập trung mọi nguồn lực phát triển ứng dụng hỗ trợ chống dịch Covid-19:

- Xây dựng bản đồ vùng dịch sử dụng vmap

- Theo dõi (tracking) khách nước ngoài tại các điểm du lịch

- Xây dựng phần mềm Khai báo y tế.

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng yêu cầu đẩy mạnh triển khai Chương trình phát triển tài sản trí tuệ. Tích cực Triển khai thực hiện Đề án triển khai áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc tại Việt Nam. Thực hiện vai trò làm đầu mối tổng hợp bộ chỉ số Đồi mới sáng tạo của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) và nhóm chỉ số Công nghệ và Đổi mới sáng tạo theo đánh giá Mức độ sẵn sàng cho sản xuất tương lai của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF).

Thông tin, truyền thông chủ động, tích cực đưa tin về diễn biến của dịch Covid-19

Trong thời gian dịch bệnh diễn ra, ngành Thông tin, truyền thông đã tập trung phản ánh kịp thời các hoạt động chính trị - xã hội, phản ánh tình hình kinh tế - xã hội của đất nước; tuyên truyền sâu rộng các nội dung của Nghị quyết 01/NQ-CP, Nghị quyết 02/NQ-CP, Chỉ thị 11/CT-TTg của Chính phủ, tập trung phản ánh tình hình kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát tinh hình biến động về giá cả, tín dụng, thị trường chứng khoán, dự báo về thách thức và xu thế phát triển của nền kinh tế và mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội; các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các giải pháp chỉ đạo, điều hành quan trọng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vai trò của quân đội, nhân dân trong phòng chống dịch Covid-19....

Cập nhật nhanh và chính xác thông tin về COVID-19 trong nước và thế giới

Đồng thời, các Bộ, ban, ngành cũng chủ động, tích cực, tập trung, kịp thời truyền thông về diễn biến mới của dịch Covid-19 tại Việt Nam, thế giới và công tác ứng phó với dịch; thông tin, tuyên truyền công tác khắc phục những thiệt hại kinh tế do dịch Covid-19 gây ra. Đe nghị các mạng xã hội lớn như Google, Facebook,... hỗ trợ Việt Nam truyền tải những thông tin chính thức về công tác phòng, chống dịch Covid-19, đồng thời ngăn chặn, gỡ bỏ những thông tin xuyên tạc, sai sự thật gây hoangmang dư luận xã hội, tạo sự tin tưởng, yên tâm trong toàn xã hội.

Nhiều mạng xã hội của Việt Nam như Zalo, Gapo, Mocha, Lotus... đã lập các kênh truyền thông riêng, giúp người dân cập nhật những thông tin chính thống cũng như cách bảo vệ bản thân trước dịch Covid-19.

Bám sát, thông tin đầy đủ về các vấn đề: dân sinh; an toàn thực phẩm; thông tin về tình hình an toàn giao thông, an ninh, trật tự; phòng, chống hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội,...

Trong váo cáo cũng nêu rõ công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, phòng, chống, dập dịch, phải bảo đảm an toàn tuyệt đối cho nhân dân là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Các giải pháp ứng phó của Chính phủ Việt Nam trước tình hình dịch bệnh trong thời gian qua được quốc tế đánh giá là kịp thời, nhanh, quyết liệt và hiệu quả.

Hiện nay, dịch Covid-19 diễn biến rất phức tạp, khó lường, chưa dự báo được thời điểm kết thúc, quy mô cũng như phạm vi tác động. Để tập trung phòng, chống, giảm thiểu tác động, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, an ninh, an toàn đời sống và sức khỏe của nhân dân, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 04/3/2020 về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó vớii dịch Covid-19. 

Nguyệt Hằng