Thương mại điện tử - “đầu tàu” đóng góp cho kinh tế số Việt Nam

Thương mại điện tử (TMĐT) ở Việt Nam có xu hướng phát triển nhanh chóng và có tiềm năng rất lớn trong tương lai. Để thích nghi, nhiều doanh nghiệp đã và đang chuyển sang mô hình kinh doanh trực tuyến, cung cấp sản phẩm, dịch vụ trực tuyến để giữ vững hoạt động kinh doanh.

TMĐT tại Việt Nam phát triển tích cực

Trong những năm gần đây, TMĐT đã trở thành xu hướng mua sắm phổ biến và ngày càng được nhiều người tiêu dùng tại Việt Nam ưa chuộng. Các website bán hàng trực tuyến nổi tiếng như Lazada, Sendo, Tiki... cũng ngày càng phát triển và mở rộng sản phẩm, tăng cường chất lượng dịch vụ, hỗ trợ giao hàng cùng thanh toán thuận tiện cho khách hàng.

Các doanh nghiệp tại Việt Nam cũng đang chú trọng đến TMĐT như một kênh bán hàng tiềm năng và hiệu quả. Họ đầu tư vào xây dựng website, trải nghiệm mua hàng, cùng với các đối tác vận chuyển và thanh toán để cung cấp các giải pháp bán hàng toàn diện và chuyên nghiệp. Ngoài ra, chính sách hỗ trợ từ phía nhà nước cũng đang thúc đẩy sự phát triển của TMĐT ở Việt Nam. Về tổng quan, tình trạng phát triển TMĐT tại Việt Nam đang đạt được sự đồng thuận và sự ủng hộ nhiều hơn từ phía người tiêu dùng, doanh nghiệp và chính phủ. Điều này cho thấy TMĐT tại Việt Nam có triển vọng rất lớn và sẽ tích cực phát triển trong tương lai.

Bên cạnh đó, các chuyên gia dự báo, nền kinh tế thế giới năm 2023 sẽ phải đối mặt với không ít thách thức từ rủi ro suy thoái kinh tế. Trong bối cảnh đó, triển vọng nền kinh tế Việt Nam vẫn được đánh giá tăng trưởng tích cực và hướng tới xu thế phát triển bền vững. Theo Báo cáo “Thương mại điện tử phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số” do Lazada Việt Nam kết hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ ra, trong dự báo mới nhất vào tháng 8/2022, Ngân hàng Thế giới (WB) đã giảm mức tăng trưởng toàn cầu trong năm 2022 và 2023 xuống còn 2,8% so với mức dự báo tăng trưởng 4.1% tại thời điểm đầu năm 2022.

Ngoài ra, dự báo Triển vọng kinh tế thế giới của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng đã hạ mức dự báo tăng trưởng toàn cầu xuống còn 3,2%, thấp hơn 0,4 điểm so với dự báo trước đó trong năm 2022. Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn này, nền kinh tế của Việt Nam vẫn được dự báo là một điểm sáng kinh tế trong khu vực. Tính đến tháng 9/2022, cả WB và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đều dự báo Việt Nam có mức tăng trưởng cao nhất trong khu vực Đông Nam Á, với mức tăng lần lượt là 7,2% và 6,5%. WB cho rằng nhờ có nền kinh tế vững chắc, dù GDP của Việt Nam có giảm 2,6% trong năm 2021 do dịch, thì chỉ số này sẽ lại tăng trưởng mạnh mẽ và phục hồi, dự kiến đạt mức 6,7% trong năm 2023.

Những thay đổi kinh tế số đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực tăng năng suất, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế. Đồng thời, giúp gia tăng sức chống chịu của nền kinh tế đối với các tác động từ bên ngoài. Năm 2022, nền kinh tế số ở khu vực Đông Nam Á nói chung, Việt Nam nói riêng đều ghi nhận những “cơn mưa” tăng trưởng ấn tượng.

Nền kinh tế số ở Việt Nam được đánh giá sẽ có đà tăng trưởng mạnh nhất, cao hơn cả các quốc gia phát triển như: Indonesia, Singapore. Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company, tổng giá trị hàng hóa giao dịch (GMV) của nền kinh tế số Việt Nam chạm mốc 23 tỷ USD trong năm 2022, tăng 28% so với năm trước.

Con số này được dự đoán sẽ tiếp tục tăng trưởng với tốc độ kép hàng năm là 31% và chạm mốc 49 tỷ USD vào năm 2025 – đây là tốc độ phát triển nhanh nhất trong khu vực. Báo cáo cũng dự báo Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì mức độ tăng trưởng kép mạnh mẽ trong khu vực ở giai đoạn 2025 – 2030, ở mức 19%.

TMĐT bền vững đang dần trở thành động lực tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế số tại Việt Nam, thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi số nhanh và hiệu quả; đồng thời nâng cao kỹ năng số và phát triển mạnh mẽ tiêu dùng số trên toàn quốc.

4 xu hướng phát triển TMĐT giai đoạn 2023 – 2025

Trong giai đoạn 2023 – 2025, xu hướng phát triển bền vững của TMĐT thể hiện rõ ở 4 khía cạnh.

Dựa trên các xu hướng và thị trường hiện tại, được phân tích bởi các chuyên gia, dự báo rằng thương mại điện tử sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ và trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp vào năm 2023.

Đầu tiên, số lượng người dùng internet và số lượng người mua sắm trực tuyến sẽ tăng lên do dịch vụ internet truyền tải nhanh và cải thiện đáng kể. Nhiều doanh nghiệp có thể tìm kiếm các giải pháp đối với việc kinh doanh trực tuyến hoặc tăng cường hiện có để đáp ứng nhu cầu của khách hàng cho mua sắm trực tuyến.

Thứ hai, phát triển các công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo, học máy, thị giác máy tính, các đồng xu tiền mã hóa và quảng cáo trực tiếp sẽ được áp dụng rộng rãi cho thương mại điện tử trong tương lai gần.

Thứ ba, di động và người dùng di động sẽ luôn là một phần quan trọng trong thương mại điện tử. Do đó, doanh nghiệp nên tập trung đầu tư vào các giải pháp kết nối di động, ứng dụng và website tương thích với các thiết bị di động.

Thứ tư, thiết kế giao diện người dùng và trải nghiệm người dùng sẽ trở nên quan trọng hơn, do các công cụ tìm kiếm thông minh và trải nghiệm tùy chỉnh sẽ được phát triển để giúp khách hàng tìm kiếm sản phẩm và dịch vụ dễ dàng hơn.

Ngoài ra, sẽ có sự gia tăng về thương mại điện tử xuyên biên giới, khi các doanh nghiệp có thể bán hàng ra nước ngoài và tiếp cận nhiều thị trường quốc tế thông qua thương mại điện tử.

Tóm lại, năm 2023 sẽ là một năm sôi động cho thương mại điện tử, và doanh nghiệp cần phải đầu tư chủ động vào các giải pháp công nghệ mới nhằm phát triển kinh doanh trực tuyến và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Theo nội dung văn kiện của Đại hội Đảng lần thứ XIII, Việt Nam hướng đến mục tiêu kinh tế số sẽ đóng góp 20% vào GDP vào năm 2025 và đến năm 2030, Việt Nam sẽ đứng trong nhóm 50 quốc gia hàng đầu thế giới và xếp thứ 3 khu vực ASEAN về Chính phủ điện tử và kinh tế số. Vì thế, phát triển kinh tế số là nền tảng cho sự phát triển bền vững, trở thành một trong những mục tiêu hàng đầu của Việt Nam trong những năm tới.

Theo tạp chí in số 4+5+6