Ứng dụng AI Agent trong an ninh mạng: Một số lưu ý

16:51, 28/05/2025

Khối lượng lớn các mối đe dọa, hoạt động đáng ngờ và các cảnh báo dương tính giả… khiến việc phân tích và điều tra gần như không thể. Nhưng tác nhân AI (AI Agent) lại có khả năng hoàn thành hàng trăm nhiệm vụ này cùng lúc một cách nhanh chóng, dễ dàng.

Các tổ chức đang có xu hướng sử dụng AI Agent để xử lý những nhiệm vụ bảo mật có tính lặp đi lặp lại như phân loại cảnh báo để cho phép các nhà phân tích tập trung vào những mối đe dọa nghiêm trọng nhất. Mặc dù vậy, AI Agent không phải lúc nào cũng là lựa chọn hoàn hảo bởi nó không hiểu được bối cảnh rủi ro hay các ưu tiên bảo mật của một tổ chức.

Để đạt được hiệu quả, AI Agent phải được huấn luyện, giám sát và tinh chỉnh cho phù hợp với các chính sách bảo mật và quy trình làm việc của một tổ chức.

Tuy nhiên, việc sử dụng AI Agent trong các hoạt động bảo mật chỉ là giải pháp tăng cường, không thể thay thế phân tích của con người. AI Agent giúp sàng lọc dữ liệu và xác định các mối đe dọa tiềm ẩn. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, AI có thể dẫn tới các giả định không chính xác, diễn giải sai dữ liệu hoặc đưa ra những kết luận gây hiểu lầm.

AI hỗ trợ quá trình phân tích mạng

AI Agent có khả năng tự học hỏi và tinh chỉnh cách tiếp cận của mình theo thời gian. AI Agent đưa ra quyết định dựa trên lý luận logic, phân tích các tập dữ liệu lớn để phát hiện những dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, nếu không có định hướng rõ ràng, AI có thể hiểu sai các dấu hiệu, bỏ qua bối cảnh quan trọng hoặc đưa ra các giả định không chính xác.

Do vậy, AI Agent cần được đào tạo, huấn luyện và đưa ra phản hồi định kỳ để đảm bảo các quyết định của nó phù hợp với những ưu tiên trong thế giới thực. Các nhóm bảo mật phải coi AI là một công cụ hỗ trợ và cần cải thiện công cụ này theo thời gian.

Xây dựng quy trình tích hợp AI Agent

Các AI Agent cần được tích hợp đúng cách, nếu không có thể dẫn tới nguy cơ phân loại sai các mối đe dọa, tạo ra quá nhiều kết quả dương tính giả hoặc không nhận ra các kiểu tấn công tinh vi. Đó là lý do tại sao các hệ thống AI Agent trưởng thành hơn sẽ yêu cầu quyền truy cập vào tài liệu nội bộ, nhật ký sự cố trong quá khứ hoặc lịch sử trò chuyện để hệ thống có thể nghiên cứu và thích ứng với tổ chức.

Các sự cố bảo mật trước đó, thông tin chi tiết về môi trường và sổ tay hướng dẫn ứng phó sự cố đóng vai trò là tài liệu đào tạo, giúp hệ thống nhận ra các mối đe dọa trong bối cảnh bảo mật riêng của tổ chức. Ngoài ra, những thông tin chi tiết này có thể giúp hệ thống AI Agent nhận ra hoạt động không chứa rủi ro. Ví dụ, khi hệ thống nhận diện được những dịch vụ VPN nào hoặc người dùng nào cấp phép, hệ thống sẽ biết cách đánh dấu một số cảnh báo liên quan đến các dịch vụ hoặc hoạt động đó là không rủi ro.

Các AI Agent có thể dễ dàng được đào tạo về các yếu tố rủi ro cụ thể của doanh nghiệp như tài sản nào là quan trọng nhất, người dùng nào có đặc quyền nâng cao và hành vi nào nên được coi là an toàn. AI Agent cần được cấu hình theo các quy trình điều tra đã thiết lập, quy trình và cấu trúc báo cáo để đảm bảo các quyết định mà nó đưa ra phù hợp với hoạt động của nhóm bảo mật. Khi được điều chỉnh và cấu hình đúng cách, AI Agent không chỉ xử lý cảnh báo mà còn đưa ra các quyết định có hiểu biết, có nhận thức về ngữ cảnh giúp tăng cường khả năng bảo mật.

Huấn luyện AI liên tục

Quá trình học hỏi của AI Agent là liên tục, nhằm đảm bảo ứng dụng luôn được cập nhật, thông minh hơn mỗi ngày và hoạt động hiệu quả hơn. Việc này được thực hiện thông qua cung cấp dữ liệu mới, kinh nghiệm, phản hồi và tinh chỉnh liên tục.

Trong đó, sự giám sát của con người có vai trò quan trọng. Các nhà phân tích bảo mật phải thường xuyên xem xét các báo cáo do AI tạo ra, xác minh những phát hiện chính và tinh chỉnh các kết luận khi cần thiết. AI không nên hoạt động như một hộp đen, mọi lý luận của nó phải minh bạch, cho phép các nhà phân tích con người hiểu được cách nó đưa ra quyết định.

Mặc dù kết quả dương tính và âm tính giả là điều không thể tránh khỏi, nhưng cách các nhóm bảo mật xử lý chúng sẽ quyết định AI trở nên thông minh hơn hay trì trệ. Các nhà phân tích phải can thiệp, sửa lý luận của AI và đưa những hiểu biết đó vào hệ thống.

Hầu hết các hệ thống AI Agent đều chấp nhận ghi đè và sửa lỗi để tinh chỉnh lý luận của chúng. Theo thời gian, quá trình lặp đi lặp lại này sẽ giúp giảm nhiễu của AI, đồng thời cải thiện độ chính xác của hệ thống trong việc xác định các mối đe dọa.

AI và sự hợp tác của con người: Tương lai của công việc SOC

Tương lai của hoạt động bảo mật không phải là lựa chọn giữa AI và các nhà phân tích con người mà là tận dụng cả hai để xây dựng một SOC (trung tâm điều hành an ninh mạng) mạnh mẽ hơn, có khả năng mở rộng hơn. Các nhà phân tích sẽ chuyển sang các vai trò giám sát và chiến lược trong khi AI đảm nhiệm việc điều tra mọi cảnh báo, truy vấn nhật ký và tổng hợp báo cáo.

Thay vì mất nhiều thời gian vào việc phân loại cảnh báo lặp đi lặp lại, các chuyên gia bảo mật sẽ tập trung vào việc giám sát các tác nhân và dự án AI đòi hỏi sự phán đoán và sự tinh tế của con người. Từ đó cho phép các nhóm bảo mật chủ động hơn, dành nhiều thời gian hơn cho quản lý bề mặt tấn công và giảm thiểu rủi ro dài hạn.

Trong tương lai, các công việc an ninh mạng sẽ đòi hỏi chuyên môn trong phát hiện mối đe dọa và khả năng giám sát cũng như tinh chỉnh quy trình bảo mật với sự hỗ trợ của AI./.