Việt Nam - Nhật Bản cần thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực bán dẫn, AI, điện toán lượng tử, Blockchain, vệ tinh tầm thấp

Trong cuộc gặp gỡ cộng đồng các nhà khoa học Việt Nam tại Nhật Bản mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã chia sẻ nhiều định hướng tâm huyết nhằm phát huy tiềm năng trí tuệ kiều bào, góp phần thúc đẩy tiến trình phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của đất nước…

Phó Thủ tướng khẳng định sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được những bước tiến mang tính lịch sử, khẳng định vị thế trên trường quốc tế. 

Tuy nhiên, trong bối cảnh thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ bởi làn sóng công nghệ mới, Việt Nam vẫn đứng trước nhiều thách thức mang tính cấu trúc, đòi hỏi tư duy đột phá và chiến lược phát triển dài hạn.

Vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành "bộ tứ trụ cột" để thiết lập nền tảng về thể chế để thúc đẩy phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, gồm: Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thực thi pháp luật; Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân trở thành "một động lực quan trọng nhất" của nền kinh tế quốc gia. Cùng với đó là quyết liệt thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy hành chính.

Việt Nam và Nhật Bản đang tiếp tục củng cố quan hệ hợp tác toàn diện, trong đó, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đã được xác lập là một trụ cột chiến lược mới, như tuyên bố chung giữa hai Thủ tướng hồi tháng 4/2025.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị thiết lập một nền tảng chung kết nối các nhà khoa học và các nhóm nghiên cứu tại Nhật Bản.

Biểu dương cộng đồng các nhà khoa học cùng hơn 70 doanh nghiệp và 5.000 kỹ sư công nghệ thông tin của Việt Nam đang hoạt động tại Nhật Bản, Phó Thủ tướng tin tưởng rằng đây là cầu nối quan trọng giữa hai nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên.

Phó Thủ tướng đề nghị các nhà khoa học Việt Nam tại Nhật Bản phát huy hơn nữa vai trò của mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam tại Nhật Bản để tăng cường gắn kết với các đối tác tại Việt Nam; thúc đẩy đầu tư của các doanh nghiệp Nhật Bản vào Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ cao; tăng cường kết nối các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp Nhật Bản với phía Việt Nam; đóng góp nhiều hơn nữa vào hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng nhấn mạnh cần xây dựng các chương trình hợp tác cụ thể, tập trung vào nghiên cứu và phát triển, khuyến khích khởi nghiệp tại Nhật Bản, hỗ trợ các startup; tăng cường trao đổi sinh viên, tăng số lượng và chất lượng học bổng; đồng thời, cần thiết lập một nền tảng chung kết nối các nhà khoa học và các nhóm nghiên cứu tại Nhật Bản, từ đó lan tỏa mô hình tốt sang cộng đồng người Việt Nam ở các nước khác cũng như trong nước.

Phó Thủ tướng cũng đề xuất tập trung thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược như: bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, điện toán lượng tử, blockchain, robotics, điện toán đám mây, vệ tinh tầm thấp, hạ tầng 5G/6G và công nghệ sinh học tiên tiến.