Việt Nam như "ngôi sao quyền lực mới nổi" trong ngành công nghiệp bán dẫn

Chưa bao giờ một ngành công nghiệp thu hút nhiều sự quan tâm, ưu tiên từ Chính phủ đến địa phương và doanh nghiệp như ngành công nghiệp bán dẫn. Thị trường bán dẫn Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn của các tập đoàn toàn cầu như là Intel, Amkor, Marvell…

Chính trong thời điểm cấp bách này, Chính phủ đã ban hành "Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050" đặt ra nhiều mục tiêu cụ thể, tạo dựng nền tảng vững chắc cho ngành công nghiệp bán dẫn trong nước, hướng tới phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu. 

Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để ngành công nghiệp bán dẫn đất nước chuyển mình

Theo đó, mục tiêu lâu dài của chiến lược là nâng cao tỷ trọng sản phẩm bán dẫn trong xuất khẩu công nghệ cao, giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ nước ngoài và đưa Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất, nghiên cứu bán dẫn quan trọng trong khu vực và thế giới. 

Hội thảo “Chiến lược Công nghiệp Bán dẫn: Động lực mới cho Việt Nam và Hà Nội” nằm trong chuỗi sự kiện hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam - Châu Á 2024. 

Phát biểu tại hội thảo “Chiến lược Công nghiệp Bán dẫn: Động lực mới cho Việt Nam và Hà Nội”, ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ và Thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông, đã trình bày nhiều vấn đề quan trọng liên quan đến chiến lược bán dẫn của Việt Nam, giải đáp vấn đề “Việt Nam sẽ tham gia như thế nào vào thị trường bán dẫn 1000 tỷ USD toàn cầu năm 2030?”. 

Việt Nam quyết tâm dồn mọi nguồn lực để làm chủ công nghệ bán dẫn

Trước hết, ông Lịch khẳng định rằng trong ngành công nghiệp bán dẫn hiện nay đã có những đơn vị độc quyền công đoạn, chẳng hạn như ASML giữ vị trí độc quyền về công nghệ quang khắc hay tập đoàn Nvidia hiện đã chiếm đến 90% thị phần GPU. Trong khi đó, Việt Nam mới chỉ tập trung phát triển ngành công nghiệp này thời gian gần đây. Thế nên, con đường phát triển và làm chủ công nghệ của Việt Nam là vô cùng khó khăn. 

Sau quá trình nghiên cứu và dựa trên tính thực tiễn của Việt Nam và toàn cầu, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đưa ra một con đường phát triển riêng biệt cho ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam theo công thức C = SET + 1. Trong đó, ông Lịch đặc biệt nhấn mạnh hai yếu tố: “S” - Việt Nam sẽ đi theo con đường phát triển chip thông dụng, phổ biến ứng dụng trong cuộc; “E” - Việt Nam cũng phát triển ngành công nghiệp điện tử thế hệ mới (AI hoá đồ dùng điện tử) song hành với ngành công nghiệp bán dẫn. 

Đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu doanh thu công nghiệp bán dẫn 25 tỷ USD cùng với đó doanh thu công nghiệp điện tử đạt 225 tỷ USD. Đến năm 2050, con số này lần lượt là 100 tỷ USD và 1.045 tỷ USD. Bên cạnh đó, 5 năm tới, Việt Nam sẽ đào tạo 50.000 kỹ sư phục vụ cho ngành, 10 năm tiếp theo, con số này sẽ còn gấp đôi, giúp Việt Nam sẽ trở thành trung tâm nhân lực toàn cầu. 

Để hiện thực hóa những tham vọng này, về mặt cơ chế chính sách hỗ trợ ngành công nghiệp bán dẫn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang trình Chính phủ ban hành nghị định thành lập quỹ hỗ trợ đầu tư, thay vì chỉ giảm thuế cho doanh nghiệp sẽ hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp bằng tiền mặt. 

Bộ Khoa học và Công nghệ đang nghiên cứu đề án nghiên cứu và phát triển công nghệ lõi, sản phẩm chip chuyên dụng đột phát thế hệ mới 2030, định hướng 2050 nhằm đưa Việt Nam làm chủ thiết kế, trở thành trung tâm công nghệ hàng đầu. 

Bộ Thông tin và Truyền thông đang khuyến khích thành lập trung tâm, viện nghiên cứu về công nghiệp bán dẫn. Bộ Quốc Phòng sẽ là cơ quan chủ trì hoàn thành xây dựng nhà máy chế tạo chip quy mô nhỏ, công nghệ cao trước năm 2030. 

Bên cạnh đó, Việt Nam sẽ tiếp tục đầu tư, phát triển hạ tầng, đáp ứng đủ điện, nước ưu tiên phát triển năng lượng xanh, năng lượng tái tạo đáp ứng nhu cầu các nhà máy. 

Doanh nghiệp và nhà đầu tư đánh giá cao thị trường bán dẫn Việt Nam

Đánh giá cao những lợi thế trong phát triển bán dẫn của Việt Nam, bà Linda Tân, Chủ tịch Hiệp hội Bán dẫn Đông Nam Á, trong thập kỷ qua, Việt Nam là quốc gia có tốc độ phát triển kinh tế nhanh nhất khu vực. 

“Việt Nam giống như ngôi sao quyền lực mới nổi trong ngành bán dẫn. Điều này xuất phát từ việc Chính phủ đã có nhiều tầm nhìn chiến lược và lộ trình rõ ràng, bên cạnh đó, một lý do đặc biệt quan trọng là Việt Nam có vị trí địa lý đặc biệt thuận lợi, nằm trung tâm của các tuyến hàng hải giao thương, là cửa ngõ giao thương của của các chuỗi hàng hóa từ nhiều thị trường”, bà Linda Tân nói. 

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Trần Quang, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch thành phố Hà Nội, với lợi thế địa chính trị ổn định, mặc dù có nhiều điều kiện thuận lợi về chính trị - xã hội, song khi tiếp xúc trực tiếp với các doanh nghiệp, đối với những yêu cầu từ doanh nghiệp và các nhà đầu tư nước ngoài, điều kiện của Việt Nam hiện tại chưa thể đáp ứng được đầy đủ để tiến tới hợp tác. 

Ông Nguyễn Trần Quang, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch thành phố Hà Nội, phát biểu tại Hội thảo “Chiến lược Công nghiệp Bán dẫn: Động lực mới cho Việt Nam và Hà Nội”. 

Ông Quang khẳng định Chính phủ sẽ nỗ lực hoàn thiện điều kiện, cơ sở hạ tầng sớm nhất, đáp ứng yêu cầu các doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong và ngoài nước để phát triển mạnh mẽ hơn nữa ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam. 

Trong phần phát biểu tham luận, ông CY HUANG, Chủ tịch, Tập đoàn FCC Partners, cho biết rất ngưỡng mộ chính sách xây dựng hệ sinh thái của Việt Nam. Thung lũng Silicon là nơi hội tụ của nhiều công ty công nghệ hàng đầu thế giới như Meta, Google hay Microsoft không dựa vào chính sách của Chính phủ mà có những môi trường riêng. Trong khi đó, Việt nam đã hình thành những chính sách định hướng dài hạn, cụ thể, rõ ràng để hình thành hệ sinh thái bán dẫn, tạo nhiều điều kiện cho doanh nghiệp. 

Ông CY HUANG cũng cho biết FCC Partners đang tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp việt nam như FPT, thiết lập các quỹ - nguồn tín dụng dồi dào để phát triển nhân lực cho Việt Nam và luôn sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. 

Bên cạnh đó, tham gia hội nghị, ông Trần Ngọc Hùng, Giám đốc phát triển kinh doanh MediaTek, cũng tuyên bố MediaTek sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp điện tử Việt Nam để sản xuất thiết bị điện tử đầu cuối, nâng cao năng lực sản xuất cho doanh nghiệp việt nam thông qua hỗ trợ R&D phần cứng… giúp Việt Nam tiếp cận hệ sinh thái đối tác toàn cầu của Mediatek.