Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành hạ tầng chiến lược, việc sở hữu và kiểm soát công nghệ đang là thước đo cạnh tranh quyền lực toàn cầu. Từ châu Á đến châu Âu, nhiều chính phủ tuyên bố xây dựng “AI có chủ quyền” để giảm phụ thuộc Big Tech, song thực tế cho thấy, chip, trung tâm dữ liệu hay điện toán đám mây vẫn nằm trong tay Mỹ và Trung Quốc. Thay vì mơ ước toàn diện, lựa chọn vai trò phù hợp trong chuỗi giá trị AI có thể giúp các quốc gia vừa củng cố chủ quyền công nghệ, vừa tránh rơi vào bẫy lệ thuộc.