Đi xa mà không quên sứ mệnh ban đầu

Ngày 06/01/2023, tại Hà Nội, Hội Tin học Việt Nam tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX, nhiệm kỳ 2023 - 2028. Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số đã phát biểu chỉ đạo Đại hội. Cổng Thông tin điện tử Bộ Thông tin và Truyền thông trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Bộ trưởng tại Đại hội.

Hội Tin học Việt Nam đã 35 năm, là một tổ chức xã hội - nghề nghiệp của những người làm công tác nghiên cứu, giảng dạy, quản lý, kinh doanh, phổ biến và ứng dụng Công nghệ thông tin và Truyền thông (CNTT-TT).

Có thể nói, Hội Tin học Việt Nam gắn liền và đồng hành với sự nghiệp đổi mới của Đất nước do Đảng ta khởi xướng năm 1986; gắn liền và đồng hành với chặng đường thu nhập đầu người của Việt Nam tăng 40 lần, từ 100 USD lên 4.000 USD. Việt Nam từ một nước nghèo trở thành nước thu nhập trung bình.

Chúng ta nhớ về người Chủ tịch đầu tiên, Chủ tịch sáng lập của Hội Tin học Việt Nam, giáo sư, tiến sỹ khoa học Phan Đình Diệu. Nhớ về mục tiêu ban đầu của Hội là tập hợp lực lượng để góp phần đẩy mạnh các hoạt động về CNTT-TT phục vụ phát triển kinh tế, xã hội và khoa học công nghệ tại Việt Nam. Nhớ về phương châm hoạt động của Hội là “Đoàn kết - Hợp tác vì sự phát triển CNTT-TT Việt Nam”. Bất kỳ ai, bất kỳ tổ chức nào muốn đi xa thì cũng phải nhớ lấy và giữ lấy sứ mệnh ban đầu, giá trị cốt lõi ban đầu. Mỗi thế hệ đều phải kế thừa quá khứ và mở ra tương lai, và kể được câu chuyện của thế hệ mình. Nhưng không quên sứ mệnh ban đầu.

Bộ trưởng tin tưởng rằng, Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Tin học Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2023 - 2028 là trên tinh thần này.

Tại Đại hội, Bộ trưởng đã chia sẻ về công nghệ số, chuyển đổi số và sự phát triển trong 10 năm tới.

Công nghệ thông tin là ngành công nghiệp về xử lý thông tin, là cái có ngữ nghĩa. Cái có ngữ nghĩa thì không nhiều và xử lý nó cũng không sinh ra nhiều giá trị mới.

Công nghệ số là ngành công nghiệp về xử lý dữ liệu số, bao gồm cả những cái không có ngữ nghĩa. Cái không có ngữ nghĩa thì vô hạn, nó lớn hơn hàng triệu lần so với thông tin, cứ mỗi 2 ngày thì dữ liệu sinh ra tương đương với thông tin của 2000 năm trước đó.

Lần đầu tiên, công nghệ đã có thể số hoá được hầu hết thế giới thực, tạo ra vô hạn dữ liệu số và có khả năng truyền đưa, lưu trữ và xử lý được dữ liệu rất lớn.

Công nghệ số xử lý được cái không có ngữ nghĩa để sinh ra tri thức mới, giá trị mới và tạo ra sự phát triển. Xử lý được dữ liệu số vô hạn và vô nghĩa để sinh ra giá trị mới thì giá trị mới cũng vì vậy mà sẽ là vô hạn. Đây thực sự là sự phát triển mới của nhân loại.

Nghị quyết Trung ương 6 khoá XIII của Đảng ta (tháng 10 năm 2022) đã chính thức coi chuyển đổi số là một phương thức phát triển mới có tính đột phá, giúp đẩy nhanh, rút ngắn tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa Đất nước. Công nghiệp công nghệ số trở thành ngành công nghiệp nền tảng.

Công nghệ số, nhất là trí tuệ nhân tạo, sẽ thâm nhập vào mọi ngành, mọi lĩnh vực, mọi tổ chức và mọi việc. Các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây là cơ khí hoá, điện khí hoá và tự động hoá là máy móc thay lao động chân tay. Còn với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với công nghệ cơ bản của nó là công nghệ số, thì máy móc bắt đầu thay lao động trí óc, nó giúp cho mọi tổ chức thông minh hơn. Đây là cuộc cách mạng về thông minh hoá.

10 năm tới sẽ là những chuyển dịch quan trọng: Từ hạ tầng viễn thông sang hạ tầng số; từ công nghệ thông tin sang công nghệ số; từ ứng dụng CNTT sang chuyển đổi số; từ xử lý thông tin hữu hạn sang xử lý dữ liệu số vô hạn để sinh ra giá trị mới; từ phần mềm riêng lẻ sang nền tảng số; từ gia công, lắp ráp sang Make in Viet Nam; từ thị trường trong nước là chính sang thị trường quốc tế là chính; công nghệ số trở thành lực lượng sản xuất cơ bản; nhân tài số trở thành nguồn lực cơ bản; đổi mới số trở thành động lực cơ bản của phát triển.

Bộ trưởng mong muốn Hội Tin học Việt Nam hãy mở một trang mới trong lịch sử phát triển của mình. Đó là trang về công nghệ số, về chuyển đổi số. Hãy khởi đầu một chặng đường mới, chặng đường: Đoàn kết - Hợp tác vì sự nghiệp phổ cập công nghệ số để xây dựng một Việt Nam số.

Năm 2022 là năm Bộ TT&TT tập trung làm các chiến lược quốc gia cho từng lĩnh vực, để dẫn dắt một giai đoạn phát triển mới.

Một số chiến lược đã được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành, các chiến lược còn lại đang ở giai đoạn hoàn thiện cuối cùng. Đó là: Chiến lược Bưu chính số, Chiến lược Hạ tầng số, Chiến lược Chính phủ số, Chiến lược Kinh tế số và xã hội số, Chiến lược An toàn, an ninh mạng (Bộ Công an chủ trì), Chiến lược Dữ liệu số, Chiến lược Công nghiệp công nghệ số.

Năm 2022 là năm tổng tiến công về chuyển đổi số.

Chuyển đổi số đã trở thành toàn dân và toàn diện với việc tất cả các Bộ, ngành và địa phương đã ban hành nghị quyết và chương trình chuyển đổi số. 500 triệu tài khoản sử dụng các nền tảng số Việt Nam là con số chưa từng có, Make in Vietnam đã trở thành tự hào Việt Nam. Các giao dịch về kết nối và chia sẻ dữ liệu tăng gần 5 lần. Các tổ công nghệ số cộng đồng tại các thôn bản đã được thành lập và đi vào hoạt động, có thể đến từng hộ gia đình để hỗ trợ chuyển đổi số.

Năm 2022 cũng là năm mà các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam tấn công mạnh mẽ thị trường nước ngoài, đi đầu tư kinh doanh, đi làm chuyển đổi số cho các nước phát triển như Mỹ, Nhật. Doanh thu từ thị trường nước ngoài của Viettel về viễn thông đã đạt 3 tỷ USD, của FPT về CNTT và chuyển đổi số đã đạt 1 tỷ USD. Có cái thì chuyển đổi số Việt Nam trước rồi ra nước ngoài, có cái lại chuyển đổi số nước ngoài trước rồi về Việt Nam. Không đi ra nước ngoài, không cạnh tranh, không chinh phục, không có doanh thu từ thị trường nước ngoài thì Việt Nam không thể trở thành nước phát triển có thu nhập cao được.

Năm 2023 sẽ là năm về dữ liệu.

Đó là bảo vệ dữ liệu cá nhân; là công bố và xây dựng các cơ sở dữ liệu cấp bộ ngành và địa phương; là mở dữ liệu để kết nối chia sẻ; là an toàn dữ liệu; là xây dựng các trung tâm dữ liệu lớn quốc gia; là xử lý dữ liệu số để tạo ra giá trị mới cho nền kinh tế. Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ cầm nhịp về năm dữ liệu, tạo ra sự thay đổi căn bản về dữ liệu. Tạo ra dữ liệu và khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị mới là sự khác biệt căn bản của chuyển đổi số.

Năm 2023 là năm thực hiện các chiến lược đã được ban hành.

Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ ban hành các hướng dẫn thực thi chiến lược, tiến hành đo lường và công bố công khai các chỉ tiêu chiến lược. Từ trước đến nay, chúng ta thường thiếu những việc này. Không hướng dẫn, không đo lường. Vì vậy mà gọi là chiến lược “ngăn kéo”. Tức là chiến lược làm ra và để trong ngăn kéo.

Năm 2023, sau 3 năm Covid, các hoạt động hợp tác quốc tế bị cầm chừng, Bộ TT&TT sẽ mở chiến dịch hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ số đang kinh doanh ở nước ngoài hoặc đi ra nước ngoài. Mang tri thức, công nghệ số của Việt Nam đi “mở cõi”. Nhà nước mở đường, rồi người đi trước kéo người đi sau. Để thế giới biết đến Việt Nam thì không chỉ vì Việt Nam là nơi đến mà còn là do nơi Việt Nam đến.

Hôm nay, ngày mai và tương lai xa hơn là như vậy. Hội Tin học Việt Nam sẽ đóng vai trò gì trong bức tranh đó, sẽ nhận trách nhiệm gì trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia, chuyển đổi Việt Nam thành một quốc gia số?

Ba cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) trước đây Việt Nam đã lỡ nhịp. Cuộc CMCN lần thứ tư này mà lại lỡ nhịp thì ước mơ trở thành nước phát triển có thu nhập cao lại phải đợi 50 năm, 100 năm nữa. Trước đây thì còn có thể nói do chiến tranh, bây giờ không làm được là có tội với lịch sử, với con cháu. Mỗi cuộc CMCN mới sẽ tạo cơ hội chỉ cho một số ít nước bứt phá vươn lên trở thành nước phát triển. Nhưng không phải tất cả. Việt Nam chúng ta phải đi đầu trong cuộc cách mạng số này để thay đổi thứ hạng, để trở thành nước phát triển. Với lực lượng đông đảo và rộng khắp các tỉnh thành, với các hoạt động phong phú, phủ rộng mọi đối tượng, Hội Tin học Việt Nam hãy “lĩnh ấn” tiên phong./.

Nguyễn Mạnh Hùng

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông

Theo mic.gov.vn