Phát huy vai trò trí thức khoa học - công nghệ trong phát triển KT-XH tỉnh Cao Bằng

Trong bối cảnh Cao Bằng là tỉnh miền núi, biên giới còn nhiều khó khăn, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đưa tri thức, tiến bộ kỹ thuật vào thực tiễn sản xuất và đời sống.

“Ngôi nhà chung” của đội ngũ trí thức tỉnh Cao Bằng

Hơn 20 năm qua, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Cao Bằng đã trở thành lực lượng nòng cốt, quy tụ và phát huy hiệu quả trí tuệ của đội ngũ trí thức, đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Được thành lập từ năm 2005, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Cao Bằng (Liên hiệp Hội) là thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.

Trải qua hơn hai thập kỷ xây dựng và phát triển, dưới sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự hướng dẫn của Liên hiệp Hội cấp trên, tổ chức này từng bước khẳng định vị trí là lực lượng nòng cốt trong tập hợp, đoàn kết, phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức, đồng thời là thành viên tích cực của Mặt trận Tổ quốc tỉnh.

Hiện nay, Liên hiệp Hội là mái nhà chung của 21 hội thành viên, 1 trung tâm, 1 câu lạc bộ trí thức với hơn 155.000 hội viên, trong đó có trên 5.000 trí thức khoa học và công nghệ, chiếm khoảng 30% tổng số trí thức toàn tỉnh.

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Cao Bằng chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học - kỹ thuật đến đông đảo hội viên và nhân dân.

Các tổ chức thành viên phối hợp triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ trọng tâm như: Vận động, tập hợp trí thức; nghiên cứu khoa học và công nghệ; phổ biến kiến thức; tư vấn, phản biện và giám định xã hội; tham gia xây dựng nông thôn mới và hợp tác quốc tế.

Đưa khoa học - công nghệ vào đời sống, gắn với xây dựng nông thôn mới

Một trong những điểm nhấn nổi bật trong hoạt động của Liên hiệp Hội là việc gắn nghiên cứu khoa học với yêu cầu thực tiễn của phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Trong hơn 20 năm qua, Liên hiệp Hội đã chủ trì thực hiện 3 đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh, được nghiệm thu, đánh giá từ loại khá đến xuất sắc.

Song song với đó, các hội thành viên đã triển khai hàng trăm đề tài nghiên cứu cấp cơ sở có tính ứng dụng cao, từng bước giải quyết những vấn đề cụ thể trong sản xuất và đời sống.

Từ kết quả nghiên cứu, nhiều mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị được hình thành và nhân rộng, ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật trên diện tích hơn 100 ha đối với các cây trồng đặc hữu của tỉnh như lúa nếp, lạc đỏ, đỗ tương…

Qua đó, góp phần xây dựng vùng sản xuất hàng hóa tập trung, nâng cao giá trị nông sản và thu nhập cho người dân nông thôn.

Phong trào lao động sáng tạo cũng được Liên hiệp Hội duy trì và lan tỏa mạnh mẽ. Từ năm 2005 đến 2025, tỉnh đã tổ chức 9 kỳ Hội thi sáng tạo kỹ thuật với 421 giải pháp tham dự, trong đó có 269 giải pháp đạt giải cấp tỉnh và 5 giải pháp đạt giải toàn quốc. Nhiều giải pháp sau khi được vinh danh đã tiếp tục được ứng dụng, nhân rộng, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội rõ rệt.

Bên cạnh đó, Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng được tổ chức thường xuyên với 15 lần tổ chức, thu hút hơn 2.700 mô hình, sản phẩm tham gia; 30 mô hình đạt giải toàn quốc. Đây không chỉ là sân chơi trí tuệ bổ ích mà còn góp phần phát hiện, bồi dưỡng và ươm mầm tài năng trẻ cho tỉnh.

Lan tỏa tri thức, nâng cao nhận thức xã hội

Không dừng lại ở nghiên cứu và sáng tạo, Liên hiệp Hội còn chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học - kỹ thuật đến đông đảo hội viên và nhân dân.

Thông qua các lớp tập huấn, hội nghị, hội thảo chuyên đề, Liên hiệp Hội đã tổ chức hơn 11.000 cuộc, thu hút gần 720.000 lượt người tham dự, tạo nên mạng lưới lan tỏa tri thức rộng khắp từ thành thị đến vùng sâu, vùng xa.

Việc xây dựng và duy trì các kênh thông tin chủ lực cũng được quan tâm. Bản tin “Thông tin trí thức Cao Bằng” ra đời từ năm 2013 đến nay đã phát hành 50 kỳ với hơn 41.000 cuốn; trang thông tin điện tử của Liên hiệp Hội chính thức hoạt động từ năm 2021, thu hút trên 400.000 lượt truy cập.

Các kênh này góp phần đổi mới phương thức tuyên truyền, đưa tri thức khoa học đến gần hơn với thực tiễn đời sống xã hội.

Trong lĩnh vực tư vấn, phản biện và giám định xã hội, Liên hiệp Hội đã chủ trì thực hiện 30 nhiệm vụ liên quan đến các chương trình, đề án, kế hoạch, quy hoạch phát triển kinh tế, văn hóa, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân và bảo vệ môi trường.

Những ý kiến phản biện khoa học, khách quan đã góp phần nâng cao chất lượng hoạch định và thực thi chính sách trên địa bàn tỉnh.

Có thể khẳng định, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ tỉnh Cao Bằng, dưới mái nhà chung của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh, đã và đang là lực lượng quan trọng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng nhanh và bền vững.

Những đóng góp bền bỉ, thiết thực của đội ngũ trí thức không chỉ làm giàu thêm nguồn lực tri thức cho địa phương, mà còn khẳng định vai trò của khoa học - công nghệ trong sự nghiệp xây dựng quê hương Cao Bằng ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng đáng với truyền thống cách mạng của vùng đất địa đầu Tổ quốc./.