Ra mắt hệ thống quản lý trực tuyến các nhiệm vụ KH&CN theo thời gian thực

Hệ thống quản lý nhiệm vụ khoa học trực tuyến theo thời gian thực sẽ giúp tăng chất lượng thẩm định, rút ngắn thời gian xét duyệt, giảm rủi ro và sai sót; đồng thời cho phép đánh giá chính xác đóng góp của từng nhiệm vụ, qua đó hình thành thị trường nhiệm vụ khoa học và công nghệ (KH&CN) chuyên nghiệp.

Sáng 27/11, Bộ KH&CN đã tổ chức Lễ công bố khai trương hệ thống quản lý trực tuyến các nhiệm vụ KH&CN theo thời gian thực do Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia (Nafosted) vận hành.

Bộ Khoa học và Công nghệ khai trương hệ thống quản lý trực tuyến nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo thời gian thực.

Bước tiến để Việt Nam triển khai quản lý dựa trên dữ liệu, quy trình số và chuẩn mực quốc tế.

Phát biểu tại Lễ công bố, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, hệ thống quản lý trực tuyến không chỉ là sản phẩm công nghệ mới mà còn là nền tảng để đổi mới mô hình quản lý KH&CN. Đây là bước tiến để Việt Nam triển khai quản lý dựa trên dữ liệu, quy trình số và chuẩn mực quốc tế.

Muốn đổi mới KH&CN thì phải đổi mới quản lý KH&CN, chuyển từ quản lý sang tạo động lực, từ kiểm soát hành chính sang vận hành bằng dữ liệu và minh bạch, từ phân tán sang tích hợp và chuẩn hóa. Hệ thống phần mềm mới sẽ giúp tăng chất lượng thẩm định, rút ngắn thời gian xét duyệt, hạn chế sai sót và rủi ro, đánh giá chính xác đóng góp của từng nhiệm vụ, đặc biệt là tạo ra thị trường nhiệm vụ KH&CN chuyên nghiệp.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại buổi Lễ.

Đây chính là tinh thần quản lý ít hơn, dẫn dắt nhiều hơn, kiểm soát ít hơn và kiến tạo nhiều hơn, chuyển từ xin cho sang công khai, minh bạch, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết.

Hệ thống do người Việt Nam phát triển có tính năng tương đương như của Hàn Quốc và Horizon Euroupe, có thể kết nối để đồng tài trợ với các quốc gia phát triển. Việc phát triển phần mềm trong nước cho phép cải tiến liên tục, vừa theo chuẩn quốc tế, vừa phù hợp thực tiễn Việt Nam.

Bộ trưởng đề nghị các nhà khoa học, các Hội đồng và cơ quan chủ trì tích cực sử dụng hệ thống, coi đây là công cụ không thể thiếu trong hoạt động nghiên cứu.

Cũng tại Lễ công bố, 309 đề tài khoa học công nghệ được Quỹ NAFOSTED ký kết. Đây là những đề tài đầu tiên theo tinh thần của Luật Khoa học và Công nghệ mới, chuyển từ quản lý đầu vào sang quản lý đầu ra, từ quản lý hóa đơn, chứng từ sang quản lý kết quả nghiên cứu, chuyển từ chi theo dự toán sang khoán chi, từ kết quả nghiên cứu trả lại nhà nước sang kết quả nghiên cứu thuộc về tổ chức nghiên cứu để thương mại hóa. Và nhóm nghiên cứu trực tiếp sẽ được hưởng ít nhất 30% kết quả thương mại hóa.

Một điểm mới đáng chú ý đó là sẽ chuyển từ đánh giá hoàn thành đề tài sang đánh giá kết quả nghiên cứu phải được đưa tới doanh nghiệp, tạo thành sản phẩm thương mại, tạo ra doanh thu, góp phần tăng trưởng GDP và doanh thu này phải bằng từ 5 đến 10 lần chi phí nghiên cứu sau từ 3-5 năm.

Theo tinh thần của Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025, thay vì đánh giá từng đề tài của một tổ chức nghiên cứu như trước đây sẽ chuyển sang đánh giá tổng thể các đề tài nghiên cứu của tổ chức đó, chấp nhận rủi ro, khoan dung với thất bại.

Chuyển từ các đề tài nhỏ sang các nhiệm vụ lớn khi giá trị trung bình một nhiệm vụ đã tăng gấp đôi trong đợt này. Chuyển từ nghiên cứu dàn trải sang nghiên cứu chiến lược với trên 50% các đề tài được ký kết thuộc nhóm các công nghệ chiến lược.

Danh mục nhiệm vụ khoa học được chia theo 3 lớp. Trong đó, nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản chủ yếu dành cho viện trường. Nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng được phân bổ giữa viện, trường và doanh nghiệp theo tỉ lệ 50-50. Nhiệm vụ phát triển công nghệ phân bổ theo hướng doanh nghiệp chiếm tỉ lệ cao hơn là 30-70.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá, hiện nay các nhiệm vụ phát triển công nghệ giao cho doanh nghiệp mới được 30%, cần tăng cao hơn nữa, vì giao cho doanh nghiệp sẽ có thêm đối ứng và doanh nghiệp nghiên cứu thì ra thị trường nhanh hơn.

Bộ trưởng bày tỏ mong muốn, các nhà khoa học, nhóm nghiên cứu triển khai thành công các đề tài ký hôm nay sẽ mang kết quả nghiên cứu đó tạo ra sản phẩm thương mại, đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam.

Tiến tới hình thành bản đồ số nhiệm vụ KH&CN toàn quốc

Chia sẻ tại buổi Lễ, Viện trưởng Viện khoa học vật liệu, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam, GS.TS. Trần Đại Lâm cho biết, Khoa học vật liệu luôn được xem là một trong những mũi nhọn then chốt trong chiến lược phát triển khoa học công nghệ của đất nước.

Tuy nhiên, để biến những ý tưởng từ trang giấy thành vật liệu thực tiễn, cần một nguồn lực bền bỉ và cơ chế hỗ trợ minh bạch. Quỹ NAFOSTED chính là một trong những “bà đỡ mát tay”, một đối tác tin cậy hàng đầu của Viện khoa học vật liệu.

GS.TS. Trần Đại Lâm đánh giá cao hệ thống quản lý trực tuyến mà NAFOSTED tiên phong áp dụng, giúp giảm gánh nặng thủ tục và tạo điều kiện để nhà khoa học tập trung chuyên môn. Từ trải nghiệm ở vai trò người nộp hồ sơ, chuyên gia phản biện và thành viên hội đồng, ông khẳng định quy trình đánh giá của Quỹ "chuyên nghiệp, công bằng, khách quan, tiệm cận các quỹ khoa học hàng đầu thế giới".

Ông cũng đặc biệt ấn tượng với định hướng của NAFOSTED trong mở rộng hợp tác quốc tế và đào tạo nhân lực trẻ - những chiến lược trùng với tầm nhìn phát triển của Viện Khoa học Vật liệu.

Giám đốc Quỹ NAFOSTED Đào Ngọc Chiến phát biểu tại buổi Lễ.

Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo, Giám đốc Quỹ NAFOSTED Đào Ngọc Chiến cho biết thời gian tới sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống theo hướng mở - chuẩn hóa - kết nối quốc gia, sẵn sàng tích hợp các chương trình, nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương theo đúng tinh thần Điều 20 của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025.

Đồng thời, bảo đảm hệ thống vận hành an toàn, ổn định, minh bạch, lấy dữ liệu thời gian thực làm trung tâm cho công tác quản lý, theo dõi, đánh giá vòng đời nhiệm vụ.

Hệ thống sẽ đảm bảo vận hành an toàn, ổn định, minh bạch, lấy dữ liệu thời gian thực làm trung tâm, đồng thời hỗ trợ nhà khoa học và cơ quan quản lý thuận tiện sử dụng. Quỹ cũng sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để hình thành bản đồ số nhiệm vụ KH&CN toàn quốc, nâng cao năng lực điều hành quốc gia./.