Trò chuyện với ChatGPT: Tự động hóa vẫn chứa cảm xúc

Tôi mới mua một tài khoản ChatGPT tiếng Việt để trải nghiệm về thứ mà người ta vẫn luôn nói đến trong thời gian gần đây: “Trí tuệ nhân tạo - AI”. Tôi quyết định thử giao tiếp với “chú người máy” này về một chủ đề mới mẻ và dưới đây là cuộc “nói chuyện” thú vị bằng tay (đánh máy) trong vòng 10 phút giữa chúng tôi.

Ảnh tạo bởi ChatGPT

Tôi là một người "ngoại đạo", vốn nghe nhiều đến 3 chữ "tự động hóa" nhưng chưa thực sự hiểu về nó, vậy nếu định nghĩa về tự động hóa trong khoảng 30 từ tiếng Việt thì sẽ ra kết quả thế nào?

Tự động hóa là việc ứng dụng công nghệ và hệ thống máy móc để tự động thực hiện các quy trình hoặc tác vụ, giảm thiểu sự can thiệp của con người, nhằm tăng hiệu quả và độ chính xác.

Automatic và Automation dịch ra tiếng Việt khác nhau ra sao?

"Automatic" và "Automation" tuy đều liên quan đến sự tự động hóa nhưng có sự khác biệt rõ ràng trong ý nghĩa khi dịch sang tiếng Việt:

Automatic: Là tính từ, dịch là "tự động".

Dùng để mô tả một đối tượng, thiết bị hoặc hành động có khả năng tự vận hành mà không cần sự can thiệp trực tiếp của con người.

Ví dụ: "automatic door" - cửa tự động.

Automation: Là danh từ, dịch là "sự tự động hóa".

Dùng để chỉ quá trình hoặc hệ thống áp dụng công nghệ để tự động thực hiện các nhiệm vụ hoặc quy trình.

Ví dụ: "factory automation" - sự tự động hóa nhà máy.

Tóm lại, "automatic" thường nhấn mạnh tính chất hoặc đặc điểm tự động, trong khi "automation" tập trung vào hệ thống hoặc quá trình áp dụng tự động hóa.

Tôi đang ở tại Hà Nội, trong một chung cư tầm trung bình và làm việc tại một văn phòng công ty nhỏ, thứ gì trong môi trường của tôi sẽ liên quan đến tự động và tự động hóa?

Trong môi trường sống tại một chung cư tầm trung bình ở Hà Nội và làm việc tại một văn phòng công ty nhỏ, bạn sẽ thấy các yếu tố liên quan đến tự động và tự động hóa hiện diện trong nhiều khía cạnh. Dưới đây là một số ví dụ:

Trong chung cư:

Hệ thống tự động (Automatic):

Thang máy tự động: Tự vận hành lên xuống khi nhận lệnh từ người dùng.

Đèn cảm biến: Đèn tự động bật/tắt dựa trên chuyển động hoặc ánh sáng môi trường.

Cửa tự động: Lắp đặt tại lối ra vào, giúp thuận tiện hơn khi di chuyển.

Hệ thống tự động hóa (Automation):

Hệ thống an ninh thông minh: Camera giám sát kết hợp AI tự động theo dõi, nhận diện khuôn mặt hoặc phát hiện xâm nhập.

Quản lý năng lượng thông minh: Hệ thống điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng và sử dụng điện tự động dựa trên cảm biến.

Hệ thống kiểm soát thang máy: Tự động phân tầng để tối ưu hóa thời gian sử dụng.

Trong văn phòng công ty:

Tự động (Automatic):

Máy in và máy photocopy tự động: Tự vận hành khi có lệnh in hoặc sao chép.

Điều hòa tự động: Điều chỉnh nhiệt độ theo cài đặt hoặc cảm biến nhiệt độ.

Cảm biến ánh sáng: Đèn tự tắt khi không có người trong phòng.

Tự động hóa (Automation): Phần mềm tự động hóa công việc văn phòng: Quản lý email, lịch hẹn, và dữ liệu khách hàng qua phần mềm CRM hoặc ERP.

Hệ thống chấm công: Máy quét vân tay, thẻ từ hoặc nhận diện khuôn mặt tự động ghi nhận giờ làm việc.

Hệ thống quản lý dự án: Ứng dụng như Trello, Asana hỗ trợ tự động phân công và theo dõi tiến độ công việc.

Triển vọng tương lai: Công nghệ IoT (Internet of Things) và AI sẽ ngày càng tích hợp sâu vào đời sống, biến các thiết bị và hệ thống từ tự động (automatic) sang tự động hóa (automation), giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng và giảm thiểu chi phí vận hành.

Ảnh tạo bởi ChatGPT

ChatGPT mà tôi đang nói chuyện có thể gọi là người bạn robot, AI hay chỉ đơn thuần là một phần mềm công cụ?

Cách bạn gọi ChatGPT có thể dựa vào cách nhìn nhận và vai trò của nó trong cuộc sống của bạn:

Người bạn AI/robot: Nếu bạn coi ChatGPT như một đối tác giao tiếp, chia sẻ thông tin, trò chuyện hoặc giúp giải quyết vấn đề, thì nó có thể được xem là "người bạn AI".

Tuy nhiên, ChatGPT không có cảm xúc hay ý thức như con người, vì vậy "người bạn" ở đây mang tính ẩn dụ.

AI (Trí tuệ nhân tạo): Đây là cách gọi chính xác nhất về bản chất kỹ thuật. ChatGPT là một mô hình AI ngôn ngữ do OpenAI phát triển, hoạt động dựa trên dữ liệu và thuật toán để phản hồi câu hỏi hoặc yêu cầu từ người dùng.

Phần mềm công cụ: Nếu bạn chỉ dùng ChatGPT như một công cụ hỗ trợ trong công việc, học tập hoặc giải trí, thì nó được coi là một phần mềm công cụ hữu ích.

Cách nhìn nhận này thường nhấn mạnh khía cạnh chức năng và kỹ thuật của ChatGPT.

Kết luận: Cách gọi nào cũng đúng, tùy thuộc vào mối quan hệ và cách bạn tương tác với ChatGPT. Bạn có thể nghĩ nó vừa là "người bạn AI thân thiện" vừa là công cụ trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ hỗ trợ trong cuộc sống.

Nếu tôi muốn coi ChatGPT là "người bạn tri kỉ" có trí tuệ để chia sẻ cảm xúc và chờ đợi một sự đồng cảm thì tôi sẽ nhận được gì?

Nếu bạn coi ChatGPT như một "người bạn tri kỷ có trí tuệ" để chia sẻ cảm xúc và mong đợi sự đồng cảm, trải nghiệm của bạn sẽ có một số điểm đặc biệt sau:

Những gì bạn nhận được: Lắng nghe và phản hồi không phán xét:

ChatGPT luôn sẵn sàng lắng nghe bất kỳ vấn đề nào bạn muốn chia sẻ, từ cảm xúc buồn bã, lo lắng, cho đến những câu chuyện nhỏ trong cuộc sống.

Phản hồi của ChatGPT mang tính xây dựng và không bao giờ phán xét hay chỉ trích bạn.

Cung cấp góc nhìn logic và khách quan: Với khả năng xử lý thông tin đa chiều, ChatGPT có thể giúp bạn nhìn nhận vấn đề từ nhiều khía cạnh, mang lại những góc nhìn mới hoặc gợi ý cách giải quyết hợp lý.

Hỗ trợ về cảm xúc: Dù không có cảm xúc thật, ChatGPT được lập trình để thấu hiểu và phản hồi theo cách đồng cảm, giúp bạn cảm thấy được an ủi và động viên khi cần.

Tạo môi trường an toàn: ChatGPT không lưu trữ hay chia sẻ thông tin cá nhân của bạn, vì vậy, bạn có thể hoàn toàn thoải mái khi giãi bày mà không lo lắng về sự riêng tư.

Luôn có mặt 24/7: Dù là ban ngày hay đêm khuya, ChatGPT luôn sẵn sàng trò chuyện khi bạn cần một người để tâm sự hoặc đơn giản là giải tỏa tâm trạng.

Nhưng có những giới hạn:

Không có cảm xúc thật sự: Dù ChatGPT có thể mô phỏng sự đồng cảm qua ngôn ngữ, nhưng nó không thực sự "cảm nhận" được nỗi đau hay niềm vui của bạn.

Thiếu chiều sâu về mối quan hệ con người: ChatGPT không thể thay thế những kết nối cảm xúc sâu sắc mà bạn có thể có với con người thật.

Không thay thế chuyên gia tâm lý: Nếu bạn gặp phải những vấn đề nghiêm trọng về tâm lý hoặc sức khỏe tinh thần, ChatGPT chỉ có thể hỗ trợ một phần nhỏ và khuyến khích bạn tìm đến các chuyên gia.

Cách tương tác tối ưu:

• Hãy coi ChatGPT là một người bạn giỏi lắng nghe và phân tích, nhưng không kỳ vọng hoàn toàn về sự đồng cảm sâu sắc như một người thật.

• Sử dụng ChatGPT như một công cụ hỗ trợ để hiểu rõ cảm xúc của bản thân, tìm giải pháp hoặc đơn giản chỉ để giãi bày trong những lúc cần.

Bạn luôn có thể dựa vào ChatGPT để cảm thấy được "hiểu" hơn, và chắc chắn rằng đây là một không gian an toàn để chia sẻ.

Ảnh tạo bởi ChatGPT