Vì sao hàng loạt trường danh giá “tẩy chay” vào bảng xếp hạng đại học toàn cầu?

Tính đến ngày 25/11, đã có 11 trường luật quyết định rút khỏi bảng xếp hạng do U.S. News & World Report Rankings (gọi tắt là U.S. News) công bố hằng năm và không tiếp tục cung cấp dữ liệu cho đơn vị này.

Trong số các đơn vị rút khỏi, có đến 9 cơ sở thuộc nhóm 14 trường luôn duy trì thứ hạng đầu hơn 30 năm qua: Trường Luật của ĐH Yale (hạng 1), ĐH Stanford (hạng 2), ĐH Harvard, ĐH Columbia (đồng hạng 4), ĐH California, Berkeley (hạng 9), ĐH Michigan (hạng 10), ĐH Duke (hạng 11), ĐH Northwestern (hạng 13) và ĐH Georgetown (hạng 14).

Theo đại diện Trường Luật của Đại học Harvard, bảng xếp hạng của US News hiện có nhiều điểm bất hợp lý.

Một trong số đó là tính cả tiêu chí về các khoản vay của sinh viên đang phải gánh khi theo học tại trường. Điều này vô hình trung khuyến khích các trường nên tuyển những sinh viên khá giả bởi những các bạn vay nợ đi học có thể làm giảm điểm của trường.

Đại học Harvard, Mỹ.

Đại học Yale cũng đưa ra lý do tương tự. Ngoài ra, trường thường khuyến khích sinh viên tốt nghiệp mạnh dạn đi theo hướng cống hiến cho cộng đồng, bằng cách nhận những vị trí làm luật cho khu vực công dù tiền lương có thể thấp hơn nhiều so với khu vực tư.

Tuy nhiên, US News không đánh giá cao hướng tiếp cận này và cho điểm trừ với Đại học Yale.

Làn sóng "tẩy chay" bảng xếp hạng đại học từ đó ngày càng mạnh mẽ. Sau Yale và Harvard là các Trường Luật của Đại học California, Berkeley (hạng 9), Đại học Standford (hạng 2), Đại học Georgetown (hạng 14), Đại học Columbia (hạng 4), Đại học Michigan (hạng 10), đều chính thức tuyên bố rút khỏi US News.

Vậy là chỉ chưa đầy một tuần, 7 trong tổng số 14 - tức 50% - trường đại học dạy ngành luật tốt nhất ở Mỹ đã tẩy chay một trong những bảng xếp hạng đại học nổi tiếng nhất nước này.

Tiến sĩ William Treanor - hiệu trưởng Trường Luật của Đại học Georgetown - cho rằng nhiều năm qua, bảng xếp hạng US News đã sử dụng hệ thống tính điểm coi trọng một số tiêu chí khác biệt với ưu tiên của nhiều trường đại học hiện nay.

Theo ông, bảng xếp hạng không khuyến khích các trường dành nguồn lực để giúp sinh viên theo đuổi sự nghiệp vì lợi ích cộng đồng, ngoài ra cũng không ủng hộ trường hỗ trợ cho các bạn trẻ không có đủ tài lực theo học.

Tương tự, tiến sĩ John.F.Manning - hiệu trưởng Trường Luật của Đại học Harvard - cho rằng hiện trường không thể dung hòa các cam kết cho sinh viên với những tiêu chí đánh giá phía US News.

Việc chạy theo những tiêu chí này có thể làm ảnh hưởng đến các tôn chỉ đã được trường xây dựng nhiều năm qua.

Theo tiến sĩ Vũ Thị Phương Anh, nguyên Giám đốc Trung tâm khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo (ĐH Quốc gia TP.HCM), việc các trường luật danh tiếng của Mỹ lần lượt tuyên bố rút khỏi bảng xếp hạng U.S. News dù có thể gây sốc cho công chúng nhưng không bất ngờ với giới chuyên môn.

“Từ lâu, nhiều nhà nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục ĐH đã cho rằng việc sử dụng các bảng xếp hạng ĐH luôn là con dao hai lưỡi”, bà Phương Anh lưu ý.

Ở mặt tích cực, việc tồn tại những bảng xếp hạng tạo điều kiện để các trường ĐH minh bạch, cung cấp những thông tin cần thiết đến người tiêu dùng giáo dục dưới dạng vắn tắt nhất để họ có thể tham khảo và lựa chọn trường, ngành học phù hợp.

Nhưng mặt trái của bảng xếp hạng là đơn giản hóa đặc điểm của các trường vào một trong một nhóm tiêu chí đo đạc do những người xây dựng bảng xếp hạng thiết kế, “đôi khi khá chủ quan”. Rồi từ đó, đơn vị xếp hạng đưa ra những kết quả cao thấp khác nhau, như thể đây là những tiêu chí duy nhất mà các trường cần phải phấn đấu để trở thành một trường đại học tốt, theo tiến sĩ Phương Anh.

“Điều này nếu không cẩn thận sẽ tạo ra những tác động không mong muốn, như việc cung cấp số liệu không chính xác để có hạng cao, hoặc chỉ chăm chăm vào các yếu tố có trong bảng xếp hạng mà bỏ quên những yếu tố khác không kém phần quan trọng, hoặc thậm chí quan trọng hơn đối với sứ mạng của một trường”, bà Phương Anh cảnh báo.

Khôi Nguyên (T/h)