Cảnh giác với chiêu trò lừa đảo bán khóa học Online thiết kế đồ họa

Có thể nói rằng, năm 2020 vừa qua do đại dịch Covid-19, cùng với nó là sự giãn cách xã hội thì nhiều hình thức học từ xa đã đạt được những hiệu quả rất to lớn. Nói một cách khác, năm 2020 là sự bùng nổ của các phương thức dạy và học từ xa, dù hình thức đào tạo này đã có từ khá lâu.

Nhiều hình thức học tập từ xa đã được áp dụng, bao gồm việc dạy và học trên truyền hình cũng như trên các nền tảng trực tuyến. Đây là một hình thức đào tạo có nhiều đổi mới hơn so với học truyền thống, cung cấp cho học viên sự kết hợp hài hòa giữa nhìn, nghe và sự chủ động tích cực trong học tập.

Chính nhờ vào lợi ích đó, đào tạo từ xa đã mang lại rất nhiều hiệu quả cho việc học tập như: thu hút được nhiều đối tượng học viên trên phạm vi toàn cầu, cắt giảm được nhiều chi phí xuất bản, in ấn tài liệu... Tuy nhiên, nhằm kiếm tiền bất hợp pháp, nhiều kẻ đã lợi dụng tâm lý, nhu cầu chính đáng của người học để thực hiện các hành vi, chiêu trò lừa đảo.

Giăng bẫy  “số tiền nhỏ - khoá học full”

Có rất nhiều hình thức mà kẻ gian đã thực hiện hành vi lừa đảo, trục lợi bất chính qua mạng mà một trong các hình thức điển hình đó là bán các khoá học online rởm. Với những quảng cáo đại loại như “Chỉ 399K, nhận trọn bộ khoá học 45 chương trình thiết kế” hoặc “Duy nhất hôm nay, ngày mai trở về giá gốc …” cùng với nó là fanpage của chương trình đào tạo với số lượng hùng hậu lượt thích, lượt theo dõi  khiến khá nhiều người học đã tin tưởng và mua khoá học này.

Chị N.H.H đang làm việc tại một công ty truyền thông tại Hà Nội cho biết: Vào cuối tháng 6/2020, do nhu cầu công việc, chị đã mua khoá học nhằm trang bị thêm kiến thức cho nhân viên làm thiết kế của công ty. Sau khi thanh toán bằng hình thức thu tiền cod tại địa chỉ khách hàng, chị được bên bán khoá học gửi qua đơn vị giao hàng chuyển đến một phong bì chứa một usb và một tờ hướng dẫn kích hoạt tài khoản học bằng số điện thoại cá nhân đã đăng ký.

Do đã có kinh nghiệm làm trong lĩnh vực thiết kế vài năm nên khi truy cập vào link khoá học, ngay lập tức chị nhận thấy nội dung các bài học được sắp xếp lộn xộn, tuỳ tiện không theo logic, các bài giảng phần lớn là cóp nhặt từ nhiều nguồn miễn phí trên youtube hoặc là sản phẩm từ máy quay ghi lại các nội dung trên một số kênh của các youtuber dạy thiết kế như Lucky Vlogs; hoặc quay trộm hình ảnh bài giảng của các giảng viên của một số trung tâm đào tạo khác nhau nên chất lượng hình ảnh vô cùng mờ và nhoè nhoẹt.

Chị cũng cho biết thêm, chỉ sau chưa đầy một tuần mua khoá học là link đã báo không thể truy cập. Nghi ngờ mình đã bị lừa, chị có gọi điện đến số hotline trên fanpage thì số máy này luôn trong tình trạng không liên lạc được, các tin nhắn trao đổi qua facebook cá nhân của chị với admin của fanpage vẫn còn nhưng nick của chị đã bị chặn không thể gửi tin nhắn đến fanpage này.

Nghĩ rằng mất số tiền không lớn và do cũng quá nhiều công việc bận bịu cuốn đi nên chị cũng quên bẵng chuyện này, chỉ đến tháng 12/2020 vừa qua khi chị vào lại những dòng tin nhắn trên facebook, từ đó lần lại được fanpage của khoá đào tạo thì thấy vô số các bình luận của những người mua khoá học với nội dung từ nghi ngờ đến phẫn nộ nhưng hầu hết các dòng bình luận này đều không được hồi âm.

Trên fanpage “Học là thích” có in địa chỉ đơn vị bán khoá học là ở 247 Cầu Giấy, Hà Nội nhưng khi tác giả bài viết đến liên hệ để tác nghiệp thì tại mặt tiền tầng một của số nhà này  là phòng giao dịch của một ngân hàng lớn; trên các tầng còn lại có một đơn vị hoạt động trong lĩnh vực CNTT có chức năng đào tạo. Tuy vậy, chị T.L nhân viên tư vấn khoá học của công ty này khẳng định “fanpage và chương trình mà tác giả đề cập đến  không phải của đơn vị này, đồng thời cho rằng cả fanpage lẫn khoá học mà chị N.H.H đã mua là “hàng nhái, không phải sản phẩm chính thống của công ty mình”.

Để chứng minh điều này, chị T.L có cung cấp địa chỉ website và fanpage của công ty mình để so sánh sự khác biệt với hình ảnh sản phẩm mà chị N.H.H đã mua nói trên. Bên cạnh đó, trên kênh Youtube của Lucky Vlogs, youtuber sở hữu kênh này cũng nhiều lần khẳng định với những người theo dõi rằng anh không thương mại hoá bằng cách tập hợp các video bài giảng để bán cho người sử dụng mà chỉ dạy miễn phí trên kênh của mình.

 Hình ảnh trang chủ của fanpage Trọn bộ 45 khoá học Thiết kế chuyên nghiệp.

 Nội dung bình luận của người dùng trên fanpage Học là thích Trọn bộ 45 khoá học thiết kế  chuyên nghiệp.

Thủ đoạn trục lợi phi pháp nhờ “kẽ hở” công nghệ.

Hầu hết người dùng Facebook đều nhận thấy khi chúng ta thực hiện tìm kiếm một nội dung bất kỳ trên Google thì sau đó dòng thời gian (newsfeed) trên tài khoản facebook cá nhân sẽ hiển thị hàng loạt các kết quả tìm kiếm liên quan (nhất là khi từ khoá tìm kiếm chứa các sản phẩm, dịch vụ).

Sally Hubbard, cựu trợ lý của Bộ trưởng Tư pháp tại Cục Cạnh tranh New York, hiện làm việc tại Tổ chức Thị trường mở đã từng nói: “Đến năm 2019, tổng doanh thu quảng cáo của Google và Facebook đã chiếm hơn một nửa thị phần. Phần lớn quảng cáo được hiển thị trên các nền tảng như công cụ tìm kiếm Google và trang chủ của Facebook”[i].

Ở một khía cạnh tích cực, điều này mang lại hiệu quả tiếp cận gần hơn từ doanh nghiệp với khách hàng; người dùng có nhiều lựa chọn hơn để tham khảo các sản phẩm, dịch vụ theo nhu cầu. Tuy vậy, nó cũng cung cấp công cụ cho những những kẻ có ý đồ xấu lợi dụng yếu tố công nghệ này để tiệm cận gần hơn với người sử dụng. Chúng bỏ tiền chạy quảng cáo trên Facebook và làm SEO web, chọn chế độ ẩn (lược, xoá) các bình luận trái chiều và ung dung chờ người sử dụng “sập bẫy”.

Như vậy, trong khi chờ đợi sự vào cuộc của các cơ quan chức năng để điều tra làm rõ  thì hơn bao giờ hết người sử dụng cần nâng cao cảnh giác. Nếu vì nhu cầu, tính chất công việc mà người học cần học theo hình thức tự học online hoặc học từ xa qua các video, thì nên mua của các trung tâm đào tạo uy tín có cả hình thức đào tạo offline và online hoặc ít nhất một lần cũng nên đến tận nơi cơ sở đào tạo bán khoá học để có thông tin rõ ràng. Người học cần tỉnh táo, cân nhắc kỹ khi mua các khoá học đồ hoạ nói trên để tránh mất tiền và mua về sự bực mình không đáng có./.