Hong Kong bất ổn

Đặc khu Hong Kong – “vùng đất tự trị” một thời đang có nguy cơ “rơi vào bất ổn” sau khi chính quyền Bắc Kinh quyết định giới hạn ứng viên tranh cử chức vụ lãnh đạo ở đây.

Bắc Kinh “nhúng tay” quá sâu

Hôm qua (31/8), UBTV Quốc hội Trung Quốc đã thông qua quyết định cho phép việc chọn Trưởng Đặc khu Hong Kong và sẽ được tiến hành theo phương thức bỏ phiếu phổ thông từ năm 2017.

Hàng nghìn người ủng hộ dân chủ ở Hong Kong biểu tình phản đối chính sách của Bắc Kinh vào đêm 31/8.

Tuy nhiên, “vấn đề cốt yếu” là các ứng viên phải do một ủy ban đề cử lựa chọn và số ứng viên được chọn chỉ từ 2 - 3 người, trong đó mỗi ứng viên phải được sự ủng hộ của hơn 50% thành viên ủy ban này – TNO cho hay.

Còn theo BBC, chính quyền Trung Quốc đang loại trừ “khả năng ứng cử mở rộng” cho cuộc bầu cử chọn lãnh đạo sắp tới của Hong Kong. Và, quyết định giới hạn các ứng viên cuộc bầu cử “nằm trong một số nhân vật thân Bắc Kinh” sẽ châm ngòi cho cuộc biểu tình của các nhà hoạt động dân chủ tại đây.

Theo UBTV Quốc hội Trung Quốc, trong bản quyết định được công bố, rằng trong khi cuộc bầu cử cho thấy “tiến trình lịch sử”, “chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển của đất nước đang bị đe dọa”, nên nó “cần được tiến hành một cách thận trọng và ổn định”. Cuộc bầu cử Trưởng Đặc khu Hong Kong tới đây sẽ diễn ra vào năm 2017, và sẽ là lần đầu tiên vị trí này do dân bầu trực tiếp.

Quyết định chỉ rõ, một ủy ban gồm 1.200 người - được những giới chức thân Bắc Kinh chọn - sẽ bầu ra một Đặc khu Trưởng và người này “phải có sự chỉ định của chính quyền trung ương”.

Hong Kong sẽ “náo loạn”?

Đêm qua (31/8), những nhà hoạt động ủng hộ dân chủ ở Hong Kong dọa sẽ chiếm khu trung tâm tài chính, họ nói thành phố đang bước vào thời kỳ bất tuân dân sự để phản đối việc Bắc Kinh “nhúng tay quá sâu” vào việc bầu cử tự do tại Hong Kong, như thế sẽ dẫn đến “rối loạn xã hội”, trang Một thế giới cho biết.

Theo báo Guardian (Anh), quy định trên chắc chắn sẽ loại bỏ hẳn bất kỳ người ủng hộ dân chủ nào ra ứng cử.

Chủ tịch đảng Dân chủ ở Hong Kong Martin Lee không chấp nhận “ý tưởng 2-3 ứng viên” của Bắc Kinh. Theo ông, điều đó sẽ không giúp người dân có sự chọn lựa ý nghĩa. Trong đêm tập kết “vì dân chủ” tối qua 31/8, ông đã hỏi người ủng hộ: “Có gì khác biệt giữa một quả chuối hỏng, một trái táo hư và một quả cam thối? Chúng ta muốn một cuộc bầu cử phổ thông rõ ràng, không phải kiểu dân chủ mang đặc trưng Trung Quốc”.

Còn Benny Tai, một trong những thủ lĩnh của phong trào “Chiếm khu trung tâm với tình yêu và hòa bình”, nói với hàng ngàn người rằng, thành phố đang bước vào “một thời kỳ bất tuân dân sự”.

Phong trào này ra tuyên bố: “Chúng ta rất lấy làm tiếc, rằng hôm nay, mọi cơ may đối thoại đã cạn và việc chiếm đóng khu trung tâm chắc chắn sẽ xảy ra”. Cách phản đối này sẽ có những hoạt động mở màn, như học sinh - sinh viên sẽ bãi khóa tập thể. 

Bắc Kinh tìm mọi cách o ép

Trong một diễn biến khác, cuối tuần qua, truyền thông nhà nước Trung Quốc dẫn lời một cán bộ ngoại giao (Trung Quôc) giấu tên, cảnh cáo một số người ở Hong Kong “cấu kết với các thế lực nước ngoài để gây rắc rối cho chính phủ”. Ông ta nói thêm rằng, mục tiêu của những người này là “biến thành phố thành một bàn đạp cho xự xâm chiếm quốc gia”.

Kể từ sau khi Anh trao trả Hong Kong cho Trung Quốc (năm 1997), nơi đây đã hưởng sự tự do theo mô hình “một đất nước hai chế độ”. Nhưng từ lúc nắm quyền lực, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gây sức ép với những luật sư, nhà báo và các nhà hoạt động dân chủ ở Hong Kong, những người vốn sợ sự tự do bị hạn chế.

Tình hình chính trị ở Hong Kong thêm căng thẳng từ tháng 6, khi các quan chức Bắc Kinh công bố Sách trắng chủ trương, tuyên “mức độ tự trị của Hong Kong hoàn toàn do lãnh đạo trung ương quyết định”.

Cách nay vài ngày, một đơn vị Quân đội Trung Quốc đã triển khai xe bọc thép ở những khu tất bật của Hong Kong. Với động thái “đe dọa này”, một số người cho rằng Bắc Kinh đang thể hiện “sự cứng rắn” đối với phong trào ủng hộ dân chủ.

Nhiều người Hong Kong đã hiểu, đây là cách Bắc Kinh muốn kiểm soát hoạt động của chính quyền Hong Kong nên đã xuống đường biểu tình. Phong trào “Chiếm khu trung tâm” đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý qua mạng, thu hút 800.000 người bỏ phiếu cách chọn một Đặc khu Trưởng.

Dự kiến, hàng ngàn sinh viên sẽ tẩy chay trường lớp vào giữa tháng 9 để tham gia biểu tình. Lực lượng cảnh sát Hồng Kông với 28.000 người đang tăng cường diễn tập kiểm soát đám đông. Theo Reuters, đây có thể là nỗ lực nhằm hạn chế thiệt hại về kinh tế một khi biểu tình lớn nổ ra.

Thanh Trà (tổng hợp)