Quản trị có trách nhiệm để phát huy tiềm năng của AI

Trí tuệ nhân tạo (AI) không phải là công nghệ đầu tiên tác động đến cuộc sống hằng ngày của mọi người trên toàn thế giới và chắc chắn cũng không phải công nghệ cuối cùng. Với các ứng dụng hiện tại của AI, quản trị có trách nhiệm là cách duy nhất để phát huy tiềm năng của AI trong khi tránh tác động phụ tiêu cực của nó. Quản trị đó phải bao gồm giáo dục, công nghệ và quy định nhưng quan trọng nhất, nó phải dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế toàn diện và đáng tin cậy.

Quản lý tương lai

Một số người ví AI như phương tiện truyền thông xã hội, thứ thay đổi căn bản cách chúng ta giao tiếp và kết nối với nhau. Giống như phương tiện truyền thông xã hội, AI có thể tạo ra vô số cơ hội cho những phát triển tích cực, tuy nhiên vẫn còn rất nhiều nhược điểm.

Theo Touradj Ebrahimi, Giáo sư EPFL, Nhà sáng lập RayShaper SA và JPEG Convenor, có thể thấy sự so sánh rõ nhất giữa AI với ô tô, vì chúng là minh họa hoàn hảo về cách công nghệ đột phá có thể sử dụng tích cực với sự quản lý có trách nhiệm. Mọi người cần có giấy phép lái xe hợp pháp, được cấp thông qua đào tạo; ô tô an toàn hơn đáng kể và dễ sử dụng hơn trước đây nhờ tiến bộ công nghệ; và ngành công nghiệp này được quản lý chặt chẽ trên toàn thế giới. Lịch sử cho thấy, quản lý hiệu quả và có trách nhiệm phải được xây dựng trên ba khối đó.

Điều tương tự cũng áp dụng cho AI. Đầu tiên, chúng ta cần giáo dục. Mọi người phải được thông báo về những rủi ro tiềm ẩn mà họ phải đối mặt khi sử dụng công nghệ AI và cách tránh chúng. Theo cách này, người tiêu dùng có thể chủ động đóng góp vào sự an toàn của chính họ.

Thứ hai, phải có các giải pháp công nghệ để chống lại rủi ro. Các giải pháp đã có cho các mối đe dọa như thông tin sai lệch, nhưng chúng ta phải làm nhiều hơn nữa để tạo ra biện pháp hiệu quả chống lại rủi ro của AI. Cuối cùng, chúng ta cần có quy định, nhưng chúng ta cần phải cẩn thận trong những gì chúng ta quy định. Các công nghệ AI và công cụ sử dụng chúng rất phức tạp và phát triển nhanh. Quy định phải được thiết kế và triển khai với tầm nhìn xa đủ để vẫn còn phù hợp khi có hiệu lực. Việc tạo ra các khuôn khổ và ô dù thông minh này là công việc đầy thách thức, nhưng nó đóng vai trò then chốt đối với việc sử dụng AI có trách nhiệm trong tương lai.

Kết nối các luồng

Thách thức chính là AI hiện đang phát triển theo nhiều hướng, với tốc độ khác nhau. Nhưng những thách thức và rủi ro tiềm ẩn của AI là toàn cầu. Điều này đòi hỏi các giải pháp toàn diện, công bằng và linh hoạt. Để đưa tất cả luồng này lại với nhau và tiến lên một cách có trách nhiệm, chúng ta phải tập hợp tất cả các bên liên quan từ khắp nơi trên thế giới.

Khu vực tư nhân được thúc đẩy bởi giá trị cổ đông và sự cạnh tranh đang đổi mới nhanh hơn bất kỳ ai khác. Điều này có nghĩa là họ đang thiết lập các tiêu chuẩn hiệu quả khi tiến hành, đơn giản vì họ là những người đầu tiên đặt chân vào nơi chưa được khai phá. Điều này không hoàn toàn tiêu cực, nhưng nó bỏ qua nhiều tiếng nói quan trọng khỏi cuộc tranh luận. Các nhà khoa học, kỹ sư, hiệp hội người tiêu dùng, chính phủ và những bên khác đều phải cân nhắc và cùng nhau thiết lập cơ chế cần thiết để hướng AI đến một tương lai lành mạnh và thịnh vượng.

ISO có thành tích đã được chứng minh là thực hiện chính xác điều này và ISO/IEC 42001 là bằng chứng cho thấy AI đang được ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của ISO hiện nay. Là tiêu chuẩn hệ thống quản lý AI đầu tiên trên thế giới, ISO/IEC 42001 giải quyết những thách thức độc đáo mà AI đặt ra, chẳng hạn như các cân nhắc về mặt đạo đức, tính minh bạch và học tập liên tục. Tất cả điều này là các thực thể cung cấp hoặc sử dụng sản phẩm, dịch vụ dựa trên AI, đảm bảo phát triển và sử dụng có trách nhiệm các hệ thống AI.

Bằng cách hướng đến mục tiêu chung, ISO luôn hướng đến việc xây dựng các Tiêu chuẩn quốc tế bao gồm và quan trọng nhất là linh hoạt. Từ JPEG khiêm tốn đến mạng điện thoại toàn cầu và hệ thống phát sóng, nhiều công nghệ ngày nay sẽ không thể thực hiện được nếu không có các tiêu chuẩn.

Chúng ta ở trong một thế giới mới được hỗ trợ bởi công nghệ AI. Điều này mang đến cơ hội giảm thiểu rủi ro toàn cầu bằng cách lắng nghe tất cả tiếng nói một cách bình đẳng. Để thực hiện lời hứa về AI, chúng ta phải hành động nhanh chóng và đứng yên không phải là một lựa chọn.

Theo Tạp chí Chất lượng Việt Nam

(https://vietq.vn/quan-tri-co-trach-nhiem-de-phat-huy-tiem-nang-cua-ai-d223403.html)