Sửa quy định về chi ngân sách nhà nước cho hoạt động khoa học và công nghệ

Nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật khoa học và công nghệ, tháo gỡ các tồn tại, hạn chế và đáp ứng nhu cầu thực tiễn trong quá trình thực hiện cơ chế tài chính và đầu tư đối với hoạt động khoa học và công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 95/2014/NĐ-CP là cần thiết. 

Để đảm bảo phân định rõ về phạm vi, tiêu chí, đối tượng điều chỉnh, tổng mức đầu tư giữa dự án đầu tư xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa nâng cấp, tăng cường năng lực nghiên cứu; mua sắm, sửa chữa, nâng cấp tài sản, trang thiết bị, máy móc để phân định ranh giới giữa các dự án thực hiện từ nguồn kinh phí đầu tư công với các nhiệm vụ được sử dụng từ nguồn chi thường xuyên theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và Luật Đầu tư công, dự thảo Nghị định cụ thể hóa quy định về chi đầu tư phát triển khoa học và công nghệ.

Cụ thể, nội dung chi đầu tư phát triển khoa học và công nghệ tại điểm a khoản 1 Điều 4 Nghị định số 95/2014/NĐ-CP được đề xuất sửa đổi như sau: "a) Chi đầu tư cơ sở vật chất cho các tổ chức khoa học và công nghệ để thực hiện dự án xây dựng mới; dự án cải tạo, sửa chữa nâng cấp, mở rộng dự án đã đầu tư xây dựng bao gồm cả phần mua tài sản, mua trang thiết bị của dự án; dự án tăng cường tiềm lực khoa học công nghệ của các tổ chức khoa học và công nghệ có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, bao gồm:

Phòng thí nghiệm, xưởng thực nghiệm; trạm, trại thực nghiệm; phòng tiêu bản, phòng trưng bày, lưu giữ mẫu; cơ sở phân tích, kiểm nghiệm, kiểm định, hiệu chuẩn và đánh giá sự phù hợp; các cơ sở thiết kế, chế tạo, thử nghiệm chuyên dụng; các cơ sở ứng dụng và chuyển giao công nghệ; tổ chức trung gian của thị trường khoa học và công nghệ; trung tâm đổi mới sáng tạo; trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo".

Nội dung chi sự nghiệp khoa học và công nghệ tại điểm m khoản 2 Điều 4 Nghị định số 95/2014/NĐ-CP được đề xuất sửa đổi như sau: “Chi cho công tác duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa cơ sở vật chất - kỹ thuật và trang thiết bị phục vụ hoạt động khoa học và công nghệ nhằm đảm bảo duy trì công năng và tiêu chuẩn kỹ thuật của tài sản công;

Chi để thực hiện nhiệm vụ cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong dự án đã đầu tư xây dựng, nâng cấp công năng và tiêu chuẩn kỹ thuật của trang thiết bị nghiên cứu (tối đa không quá 15 tỷ đồng/nhiệm vụ) không có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, cần phải thực hiện ngay trong năm ngân sách;

Chi để thực hiện nhiệm vụ mua sắm tài sản, trang thiết bị không có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, bao gồm: mua sắm tài sản, trang thiết bị phục vụ hoạt động thường xuyên theo tiêu chuẩn, định mức quy định hiện hành; mua sắm tài sản, trang thiết bị chuyên dùng của các tổ chức khoa học và công nghệ công lập; mua sắm tài sản, trang thiết bị phục vụ nhiệm vụ khoa học và công nghệ".

Bên cạnh đó, để thống nhất với đề xuất bổ sung chi đầu tư phát triển cho việc xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ đề xuất bổ sung nội dung chi sự nghiệp khoa học và công nghệ để duy trì hoạt động của trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. Nội dung đề xuất bổ sung quy định tại điểm n0, khoản 2 Điều 4 Nghị định số 95/2014/NĐ-CP như sau: "n0) Các khoản chi nhằm bảo đảm và duy trì của trung tâm đổi mới sáng tạo và trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo".

Bảo đảm bình đẳng về tỉ lệ trích lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp nhà nước hàng năm phải trích từ 3% đến 10% thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp để lập quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp ngoài nhà nước được quyền trích từ thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp một tỷ lệ hợp lý, tối đa 10% để lập quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, nhằm đảm bảo tính bình đẳng về quy định tỉ lệ trích lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp giữa các doanh nghiệp nhà nước và các loại hình doanh nghiệp khác; giảm các ảnh hưởng đến đánh giá hiệu quả hoạt động và xếp loại doanh nghiệp nhà nước, Bộ Khoa học và Công nghệ đề xuất sửa đổi quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định số 95/2014/NĐ-CP như sau:

"1. Doanh nghiệp nhà nước, căn cứ vào nhu cầu hoạt động khoa học và công nghệ và khả năng sử dụng Quỹ phát triển khoa học và công nghệ hàng năm, tự xác định tỷ lệ trích lập Quỹ từ thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng không quá 10% thu nhập tính thuế thu nhập năm để lập quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp".

Như vậy, theo dự thảo, doanh nghiệp nhà nước được tự xác định tỷ lệ trích lập Quỹ không quá 10% thu nhập tính thuế thu nhập năm chứ không phải trích lập Quỹ theo mức từ 3% đến 10% thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Về nội dung chi của Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp, dự thảo đề xuất bổ sung điểm k khoản 3 Điều 10 Nghị định số 95/2014/NĐ-CP về nội dung chi của Quỹ cho hoạt động chuyển đổi số doanh nghiệp nhằm thực hiện Quyết định số 411/QĐ-TTg ngày 31/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt "Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030".

Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định cho phép các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp Nhà nước thực hiện đầu tư nghiên cứu phát triển công nghệ, đầu tư mạo hiểm, đầu tư vào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 52-NQ/TW năm 2019 của Bộ Chính trị; đầu tư cho các vườn ươm trong lĩnh vực liên quan đến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, đặt hàng các sản phẩm mới... (theo Nghị quyết số 58/NQ-CP và tại khoản 6 Chỉ thị số 12/CT-TTg).

Cụ thể, dự thảo bổ sung điểm i khoản 3 Điều 10 Nghị định số 95/2014/NĐ-CP như sau: "i) Chi cho đầu tư hình thành và duy trì hoạt động của các cơ sở ươm tạo, cơ sở nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong lĩnh vực liên quan đến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp; đặt hàng mua các sản phẩm đổi mới sáng tạo; sử dụng Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của các doanh nghiệp nhà nước để đầu tư mạo hiểm, đầu tư cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo".