Đổi mới truyền thông chính sách trong kỷ nguyên số: Từ lắng nghe đến đồng hành cùng người dân

Khi mạng xã hội trở thành “mạch đập” của thông tin, truyền thông chính sách hiện nay đứng trước nhiều thách thức.

Tại Hội nghị Trung ương lần thứ 14, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Truyền thông chính sách chưa đạt yêu cầu đúng - đủ - kịp thời, niềm tin công chúng có lúc, có nơi bị thử thách”*. Phát biểu ấy là lời nhắc mạnh mẽ về sự cần thiết phải đổi mới công tác truyền thông chính sách trong kỷ nguyên số.

Ảnh: iStock

Truyền thông chính sách - cầu nối giữa Nhà nước và nhân dân

Thời gian qua, công tác truyền thông chính sách đã được triển khai đồng bộ, liên tục và đạt nhiều kết quả tích cực. Trong quá trình cải cách, tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, truyền thông phát huy vai trò dẫn dắt và lan tỏa thông điệp đổi mới, giúp người dân hiểu rõ mục tiêu, ý nghĩa và lợi ích thiết thực của việc sắp xếp tổ chức.

Với sự kết hợp linh hoạt giữa báo chí truyền thống và nền tảng số, truyền thông trở thành cầu nối hai chiều giữa Nhà nước và nhân dân, góp phần giải đáp vướng mắc, củng cố niềm tin và đồng thuận xã hội.

Truyền thông chính sách trong thời gian này, được triển khai ngày càng bài bản và đồng bộ, đặc biệt trong các lĩnh vực đổi mới quản lý nhà nước và cải thiện chất lượng dịch vụ công. Điển hình như quá trình triển khai các dự án chuyển đổi số quốc gia: truyền thông đã đóng vai trò dẫn dắt, giúp người dân hiểu rõ lợi ích của việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến, nhận diện các tiện ích mới và chủ động thích ứng với phương thức làm việc hiện đại.

Sự kết hợp giữa báo chí chính thống và các nền tảng số đã tạo nên không gian trao đổi hai chiều, nơi người dân có thể phản hồi, chất vấn và nhận được giải đáp kịp thời. Điều này góp phần giảm bớt tâm lý e ngại khi tiếp cận dịch vụ mới, đồng thời tăng mức độ tin cậy và sự đồng thuận trong cộng đồng.

Nhờ truyền thông hiệu quả, nhiều chương trình chuyển đổi số - như dịch vụ công trực tuyến, định danh điện tử hay thanh toán không dùng tiền mặt - từng bước đi vào thực tiễn, được người dân đón nhận rộng rãi. Đó cũng là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của truyền thông chính sách khi được triển khai đúng cách, đúng thời điểm và gắn liền với nhu cầu thực tế của xã hội.

Dù đã có những bước tiến, truyền thông chính sách ở nhiều nơi vẫn còn manh mún, thiếu kế hoạch dài hơi. Một số thông tin quan trọng được công bố chậm, thiếu sự dẫn dắt, tạo khoảng trống để tin đồn và diễn giải sai lệch lan rộng. Không ít trường hợp, nội dung chính sách bị trình bày theo kiểu hành chính, khó hiểu, khiến người dân khó nắm bắt mục tiêu và lợi ích. Khi cách truyền đạt xa rời ngôn ngữ đại chúng, khoảng cách giữa chính sách và đời sống dễ dàng bị nới rộng.

“Đúng - đủ - kịp thời”: Ba trụ cột của truyền thông chính sách hiện đại

Trong bối cảnh cạnh tranh thông tin ngày càng khốc liệt, truyền thông chính sách cần lấy ba tiêu chí làm nền tảng.

Đầu tiên là “đúng”, theo đó thông tin phải phản ánh đúng tinh thần văn bản, tránh tình trạng “tam sao thất bản”. Người làm truyền thông buộc phải hiểu thấu đáo nội dung chính sách trước khi đưa tin.

Tiếp theo là “đủ”, tức là truyền tải toàn diện, rõ ràng, không né tránh những vấn đề khó. Thông tin cần được giải thích đa chiều, minh bạch để người dân hiểu tính hợp lý, lộ trình và giải pháp cụ thể. Khi thông tin đầy đủ, niềm tin công chúng sẽ được củng cố.

Còn “kịp thời” chính là yếu tố sống còn. Trong thời đại mạng xã hội, chỉ chậm vài giờ cũng có thể khiến thông tin chính thống bị chìm giữa nhiều suy đoán. Khi Nhà nước chủ động đi trước một bước, các luồng dư luận sẽ ổn định hơn và niềm tin được củng cố mạnh mẽ.

Trở thành niềm tin, sức mạnh cho phát triển quốc gia

Đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi nền quản trị hiện đại, hiệu quả và minh bạch. Để chính sách đi vào cuộc sống, khơi thông nguồn lực cho phát triển bền vững, công tác truyền thông chính sách cần được đổi mới mạnh mẽ, chuyên nghiệp và sáng tạo hơn bao giờ hết.

Đây phải là một hoạt động chủ động, linh hoạt, có hệ thống và đảm bảo đúng - đủ - kịp thời, xứng tầm với yêu cầu của thời kỳ mới.

Nguồn: iStock

Để nâng cao hiệu quả truyền thông chính sách, đội ngũ thực hiện phải được trang bị đầy đủ các năng lực chuyên môn như tư duy truyền thông số, kỹ năng xử lý khủng hoảng và phương pháp trình bày thông tin một cách trực quan, dễ tiếp nhận. Song song đó, sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan là điều bắt buộc, nhằm tránh tình trạng thông tin “mỗi nơi một kiểu”, gây nhiễu loạn và làm giảm hiệu quả truyền thông.

Tổng Bí thư Tô Lâm từng nhấn mạnh: “Niềm tin công chúng có lúc, có nơi bị thử thách”.

Niềm tin không thể có được chỉ bằng khẩu hiệu. Nó được hình thành từ sự minh bạch, nhất quán và sẵn sàng đối thoại. Một chính sách đúng đắn nhưng truyền thông thiếu đồng bộ rất dễ dẫn đến hiểu sai, thậm chí phản ứng tiêu cực.

Khi truyền thông làm tốt, người dân không chỉ hiểu chính sách mà còn trở thành lực lượng đồng hành, lan tỏa và thực thi. Ngược lại, truyền thông yếu sẽ khiến khoảng cách Nhà nước - công dân ngày càng lớn.

Có thể khẳng định, truyền thông chính sách không còn là việc gửi thông cáo và chờ người dân đọc. Trong thế giới mà thông tin lan nhanh, bị bỏ nhanh, công chúng sẽ chỉ dừng lại nếu họ cảm thấy "được nhìn, được nghe, được tham gia". Và khi thông tin tới đúng lúc, bằng ngôn ngữ họ hiểu, qua kênh họ sử dụng thì chính sách không chỉ được hiểu mà còn được lan tỏa./.