Nhất trí thành lập Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia

Thảo luận về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, chiều 17/11, các đại biểu Quốc hội cho rằng, việc sửa đổi, bổ sung lần này nhằm giúp Luật khi ban hành có tính khả thi cao, bảo đảm rõ trách nhiệm, phân định giữa hai lĩnh vực quốc phòng và an ninh, đồng thời tạo động lực cho doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị công nghiệp quốc phòng an ninh quốc gia.

Các đại biểu Quốc hội đánh giá cao nỗ lực của cơ quan soạn thảo trong việc hoàn thiện khung pháp lý cho công nghiệp quốc phòng an ninh, đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại biểu Lê Nhật Thành phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Về thành lập Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia, đại biểu Lê Nhật Thành (Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội) cơ bản nhất trí với đề xuất của Chính phủ, bổ sung vào Chương II một mục mới về Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia gồm bốn điều là 45a, 45b, 45c và 45d, tương tự bố cục của Mục 7 về Tổ hợp công nghiệp quốc phòng, nhằm phân định rõ hai loại Tổ hợp riêng biệt, độc lập với những quy định đặc thù về Tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia.

Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn đại biểu Thành phố Hồ Chí Minh) đề xuất Ban soạn thảo cần nghiên cứu, xem xét, làm rõ phạm vi sản phẩm thuần an ninh như an ninh mạng, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học an ninh, kỹ thuật nghiệp vụ, thay vì mở rộng sang lĩnh vực phương tiện tuần tra ven biển, vốn thuộc phạm vi quốc phòng, biên phòng là chủ yếu. Đây là nội dung cần phân định để giữ tính thống nhất.

Cũng tán thành với các quy định về Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia, tuy nhiên đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn đại biểu tỉnh Lâm Đồng) đề nghị cân nhắc quy định “Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia do Nhà nước dẫn dắt, định hướng” tại Khoản 1 Điều 45A. Vì mọi tổ chức của Việt Nam đều đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước. Do đó, quy định này còn chưa rõ ràng.

Đại biểu Dương Khắc Mai phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Bên cạnh đó, đại biểu Dương Khắc Mai đề xuất, rà soát “chức năng, nhiệm vụ của Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia” ở Khoản 2 Điều 45A trên cơ sở tham khảo, cập nhật một số định hướng chiến lược và chính sách phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong quy định của Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo như làm chủ thương mại hoá công nghệ, mở rộng hợp tác quốc tế và chủ động tham gia chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu, triển khai dự án, hợp tác nghiên cứu với nước ngoài để làm chủ công nghệ.

Về “hạt nhân tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia” tại Điều 45b, dự thảo Luật giao hạt nhân tổ hợp tự chủ nghiên cứu, sản xuất, liên doanh, liên kết, đặc biệt liên quan đến bí mật nhà nước, bí mật công nghệ, xuất khẩu sản phẩm an ninh. Các ý kiến băn khoăn nếu không quy định chặt chẽ, nguy cơ bị rò rỉ công nghệ lõi trong lĩnh vực an ninh rất lớn, vì đây là nhóm nhiệm vụ nhạy cảm, cần có cơ chế phê duyệt của Bộ Công an và đánh giá an ninh nội bộ bắt buộc.

Liên quan đến trách nhiệm ưu đãi đối với thành viên tổ hợp tại Điều 45c, dự thảo Luật quy định doanh nghiệp tham gia tổ hợp được hưởng ưu đãi về thuế, tín dụng, lao động, đất đai… đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cho rằng, dự thảo Luật chưa có tiêu chí đánh giá doanh nghiệp và điều kiện tiếp nhận ưu đãi. Đề nghị Ban soạn thảo xem xét bổ sung nguyên tắc: Ưu đãi phải gắn với nhiệm vụ cụ thể, doanh nghiệp phải đáp ứng tiêu chuẩn an ninh, an toàn hệ thống và bảo mật và báo cáo định kỳ cho cơ quan quản lý. Vì công nghiệp an ninh có đặc thù bảo mật, bí mật cao, nếu mở rộng ưu đãi mà thiếu tiêu chí kiểm soát sẽ ảnh hưởng tới an ninh quốc gia.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang phát biểu tại phiên họp. (Ảnh: QH)

Phát biểu giải trình làm rõ những vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nhấn mạnh, các nhóm sản phẩm được liệt kê tại điểm a, khoản 2 của điều 45A của dự thảo Luật là các nhóm sản phẩm trọng tâm được cấp có thẩm quyền xác định cụ thể và yêu cầu Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia đầu tư phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045.

Bộ trưởng Bộ Công an cho rằng, việc quy định các nhóm sản phẩm dịch vụ này cũng như chức năng nhiệm vụ của Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia nhằm khẳng định sự khác biệt giữa Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia với Tổ hợp công nghiệp quốc phòng.

Đồng thời để đảm bảo tính linh hoạt trong quá trình xây dựng và phát triển công nghiệp an ninh, Chính phủ đã đề xuất giao Bộ trưởng Bộ Công an quyết định các danh mục sản phẩm, dịch vụ cụ thể thuộc nhóm sản phẩm, dịch vụ này để đảm bảo tính khả thi. Do vậy các sản phẩm này cũng sẽ được quy định những danh mục và các dịch vụ cụ thể để đảm bảo tính khả thi.

Các đại biểu dự Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)

Về “thành lập Hội đồng Quản lý phát triển công nghiệp an ninh”, đại biểu Lê Nhật Thành nhất trí bổ sung khoản 7 Điều 79 quy định trách nhiệm của Bộ Công an thành lập Hội đồng này nhằm dẫn dắt, định hướng, điều phối toàn diện hoạt động của Tổ hợp Công nghiệp an ninh quốc gia, quản lý Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh và giúp Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo các nhiệm vụ xây dựng, phát triển công nghiệp an ninh.

Nhất trí bổ sung khoản 8 Điều 79 quy định trách nhiệm của Bộ Công an trong quản lý, thực hiện hoạt động chứng nhận phù hợp của sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an ninh với tiêu chuẩn hoặc quy chuẩn tương ứng, phù hợp với Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật với các lý do nêu tại Tờ trình của Chính phủ, đại biểu Lê Nhật Thành đề nghị Ban soạn thảo cần nghiên cứu làm rõ vị trí, chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng quản lý phát triển công nghiệp an ninh hoặc giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cũng tán thành việc thành lập Hội đồng Quản lý phát triển công nghiệp an ninh tại Khoản 7 và Khoản 8 Điều 79 nhằm điều phối toàn diện. Tuy nhiên, đề nghị cần xem xét bổ sung nhiệm vụ phối hợp bắt buộc giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng, nhất là trong chuẩn hóa tiêu chuẩn kỹ thuật, Quản lý quỹ, Thẩm định công nghệ lõi và Chia sẻ dữ liệu chiến lược để tránh trùng lặp đầu tư.

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)