Quy định mới về cơ chế tài chính cho hoạt động viễn thông công ích

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 295/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Viễn thông về hoạt động viễn thông công ích và cơ chế tài chính để triển khai các nhiệm vụ viễn thông công ích trên phạm vi cả nước. Nghị định áp dụng cho cơ quan nhà nước, tổ chức và cá nhân tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động viễn thông công ích, đồng thời xác lập nguyên tắc hỗ trợ doanh nghiệp, quy định mức đóng góp vào Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam cùng các trường hợp được miễn, giảm đóng góp.

Nguyên tắc hỗ trợ doanh nghiệp và điều kiện tham gia cung cấp dịch vụ công ích

Theo Nghị định, việc hỗ trợ doanh nghiệp viễn thông phải bảo đảm cung cấp dịch vụ tới người dân tại các khu vực khó khăn, tạo điều kiện để người dân tiếp cận dịch vụ viễn thông phổ cập và duy trì thông tin liên lạc trong trường hợp khẩn cấp. Doanh nghiệp đang thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ viễn thông phổ cập sẽ tiếp tục được hỗ trợ cho đến khi kết thúc hợp đồng, kể cả khi có doanh nghiệp khác tham gia cung cấp cùng loại dịch vụ tại khu vực đó.

Nghị định yêu cầu doanh nghiệp được hỗ trợ phải đáp ứng đầy đủ điều kiện phổ cập dịch vụ theo quy định và phù hợp với nhiệm vụ của chương trình cung cấp dịch vụ viễn thông công ích. Trường hợp phần đầu tư của doanh nghiệp vượt quá yêu cầu của Nhà nước, doanh nghiệp phải tự bù đắp chi phí phát sinh. Việc hỗ trợ cũng phải thực hiện thông qua đấu thầu, đặt hàng hoặc giao nhiệm vụ theo đúng quy định tài chính hiện hành, đảm bảo không trùng lặp với các chính sách hỗ trợ khác dành cho người sử dụng dịch vụ viễn thông công ích.

Ảnh minh họa.

Các khoản chi hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, nâng cấp và duy trì hạ tầng viễn thông để cung cấp dịch vụ phổ cập không được vượt quá định mức chi phí do cơ quan nhà nước ban hành. Nghị định yêu cầu toàn bộ quá trình hỗ trợ phải bảo đảm công khai, minh bạch, bình đẳng, tiết kiệm và tuân thủ quy định về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, tránh lợi ích nhóm.

Để được hỗ trợ, doanh nghiệp viễn thông phải đáp ứng điều kiện chung: Đã được cấp giấy phép kinh doanh dịch vụ viễn thông có hạ tầng mạng và tham gia cung cấp dịch vụ theo các phương thức đấu thầu, đặt hàng hoặc giao nhiệm vụ. Ngoài ra, Thủ tướng đã phải phê duyệt chương trình cung cấp dịch vụ viễn thông công ích; Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt kế hoạch cung cấp dịch vụ và dự toán kinh phí hỗ trợ theo quy định trước khi triển khai.

Quy định mức đóng góp vào Quỹ và chính sách miễn, giảm cho doanh nghiệp

Nghị định 295/2025/NĐ-CP quy định cụ thể mức đóng góp của doanh nghiệp viễn thông vào Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam. Mức đóng góp được tính theo tỷ lệ phần trăm doanh thu dịch vụ viễn thông, tối đa 1,5%. Tỷ lệ đóng góp cụ thể từng thời kỳ do Thủ tướng quyết định trong chương trình cung cấp dịch vụ viễn thông công ích. Nguồn doanh thu để tính đóng góp không bao gồm doanh thu từ hoạt động cung cấp dịch vụ viễn thông công ích theo các quy định liên quan của Nghị định, và khoản đóng góp này được hạch toán vào chi phí kinh doanh của doanh nghiệp.

Thời điểm bắt đầu tính đóng góp phải đáp ứng hai yêu cầu: Bảo đảm đủ kinh phí thực hiện chương trình trong từng thời kỳ và phù hợp với kế hoạch giải ngân. Trường hợp thời gian thu không đủ 12 tháng, mức đóng góp sẽ tính theo doanh thu bình quân tháng và số tháng thực tế phải nộp. Thời điểm tạm dừng thu đóng góp được xác định dựa trên nhu cầu kinh phí thực tế của chương trình. Thủ tướng hoặc Bộ Khoa học và Công nghệ được giao quyền quyết định thời điểm bắt đầu thu và dừng thu, tùy theo phân công.

Một điểm đáng chú ý của Nghị định là chính sách miễn, giảm đóng góp vào Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích dành cho nhóm doanh nghiệp mới tham gia thị trường. Doanh nghiệp được cấp giấy phép cung cấp dịch vụ viễn thông không có hạ tầng mạng lần đầu sẽ được miễn đóng góp vào Quỹ trong 2 năm kể từ ngày được cấp phép; tiếp đó, doanh nghiệp được giảm 50% mức đóng góp trong 2 năm tiếp theo. Chính sách này nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mới có thời gian củng cố hoạt động, gia tăng cạnh tranh và mở rộng thị trường.

Đối với doanh nghiệp đã được cấp giấy phép cung cấp dịch vụ không có hạ tầng mạng trước thời điểm Nghị định có hiệu lực (1/1/2026), Nghị định cho phép tiếp tục hưởng phần thời gian miễn, giảm còn lại tính từ thời điểm doanh nghiệp được cấp phép ban đầu, bảo đảm quyền lợi liên tục của doanh nghiệp. Nghị định 295/2025/NĐ-CP sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.